Geel koorts is een bekende en tegelijkertijd gevaarlijke tropische ziekte. Gelijkwaardig aan malaria, wordt het overgedragen door muggen. Geel koorts komt het meest voor in Afrika, Midden-Amerika en Zuid-Amerika. Omdat de symptomen van geel koorts lijken erg op die van een normaal griep or koudwordt de ziekte vaak pas in een laat stadium herkend en behandeld. Iedereen die naar risicolanden reist, moet daarom informatie over vaccinatie inwinnen bij de desbetreffende tropische instelling.
Wat is gele koorts?
Gele koorts is een virale infectie die voorkomt in de tropische streken van Afrika en Zuid-Amerika. De gele koorts virus behoort tot de Flavi virussen en is nauw verwant aan bijvoorbeeld de knokkelkoorts virus en de veroorzaker van hepatitis-C. De eerste symptomen van gele koorts zijn rillingen en koorts, en kan ook een vertraagde pols omvatten. Misselijkheid en braken, meestal met bloederige componenten, en een algemene neiging tot bloeden als gevolg van verminderde bloed stolling compliceert vaak de ziekte van gele koorts. De virale infectie kan ook leiden naar geelzucht in ernstige gevallen. Gele koorts virussen zijn verdeeld in 2 variaties. Stedelijke gele koorts is een groot probleem in stedelijke regio's omdat het regelmatig epidemieën veroorzaakt. Sylvatische gele koorts of oerwoudkoorts is de typische manifestatie op het platteland.
Oorzaken
Infectie met gele koorts vindt plaats door een muggenbeet, vergelijkbaar met malaria De Egyptische tijgermug (Aedes aegypti) is de belangrijkste vector van gele koorts en wordt daarom ook wel de gele koortsmug genoemd. Er wordt echter aangenomen dat er ook andere muggensoorten bij betrokken zijn. Andere manieren van infectie van gele koorts behalve de beet van de bloed-zuigende insecten zijn niet bekend. Eens de gele koorts virussen het lichaam zijn binnengedrongen, vallen ze eerst de weefselvocht knooppunten. Zodra ze zich daar hebben vermenigvuldigd, voert de bloedbaan ze naar andere organen. De hart-, lever, hersenen en beenmerg zijn nu het doelwit van de virussen. De pathogenen vermenigvuldigen zich in de weefselcellen, waardoor de geïnfecteerde lichaamscellen afsterven. Dit leidt tot ernstige weefselschade, die zich manifesteert door bloeding in de spijsverteringskanaal Virale infectie van de hart- spier kan zulke ernstige gevolgen hebben dat hartstilstand is mogelijk in de loop van gele koorts. Lever schade als gevolg van geelzucht vormt ook een levensbedreigend risico voor de patiënt. De dood treedt vaak op omdat meerdere organen tegelijkertijd falen.
Symptomen, klachten en tekenen
Gele koorts wordt gekenmerkt door zowel een mild als een ernstig beloop. Meer dan 85 procent ervaart de milde vorm van progressie mee griep-achtige symptomen zoals koorts, rillingen, pijnlijke ledematen, spierpijn, hoofdpijn en misselijkheid en braken Deze 85 procent van de milde patiënten herstelt gewoonlijk volledig. De overige 15 procent van de patiënten is echter ernstig ziek en vertoont naast de gebruikelijke symptomen griep-achtige symptomen. De aanvullende symptomen manifesteren zich dus door diarree, ernstige dorst, oververhit huid, braken of gal, mild geelzucht, slechte ademstopzetting van de urineproductie en bloeding in het gehemelte. Daarna nemen de symptomen ook bij deze patiënten af. Bij sommige patiënten begint het genezingsproces nu. Er zijn echter ook getroffenen die door een andere zeer ernstige fase van de ziekte moeten gaan, die vaak fataal afloopt. Na een fase van relatieve rust, ervaren ze een verhoogde interne bloeding. Dit resulteert in symptomen zoals koffiebraken, teerachtige ontlasting of bloederige ontlasting. De toegenomen bloedingsneiging leidt ook tot veelvuldig bloeden van de huid en slijmvliezen. Bovendien treedt een enorm vochtverlies op, wat op zijn beurt kan leiden tot een toestand van schokken. Tegelijkertijd is de lever faalt vaak, wat wordt aangegeven door ernstige geelzucht. Nier falen en neurologische gebreken komen ook vaak voor. Zonder intensieve behandeling vindt het overlijden uiterlijk op de 15e ziektedag plaats.
Type cursus
Een infectie met het gele koortsvirus blijft dagenlang onopgemerkt. Tijdens deze zogenaamde "incubatietijd" vermenigvuldigt het virus zich tot na ongeveer een week ontsteking uitbreken. Wel koorts tot 40 ° C met rillingen en maag verstoringen verdwijnen vaak weer. De gele koorts wordt dan ongedeerd overleefd en een levenslange ongevoeligheid (“immuniteit”) tegen de gele koorts virussen is het gevolg. Bij meer dan een tiende van alle gevallen van gele koorts treedt een complicatie op na het aanvankelijke milde beloop. Deze "toxische fase" van gele koorts wordt gekenmerkt door geelzucht en braken bloed De helft van alle patiënten die de tweede fase van gele koorts bereiken, overleeft de infectie niet.
Complicaties
In veel gevallen geneest gele koorts zonder grote complicaties. Als het besmettelijke ziekte te laat of onvoldoende wordt behandeld, kan de koorts zich uitbreiden naar de hersenen en oorzaak ontsteking van de hersenvliezen (hersenvliesontsteking In het verdere verloop kunnen andere vitale organen falen en valt de patiënt in een coma Begeleidende lever-nier mislukking, kan een enorme bloeding optreden, die binnen tien tot veertien dagen tot de dood leidt als deze niet wordt behandeld. Andere mogelijke complicaties van gele koorts zijn onder meer cardiovasculaire aandoeningen en hematemesis Afhankelijk van de constitutie van de patiënt, chronische vermoeidheid of een instorting van de bloedsomloop kan soms optreden, wat op zijn beurt fysieke en psychologische gevolgen heeft. In de regel treden er geen complicaties op tijdens de behandeling van gele koorts. Alleen koortsverlagende medicijnen en het individu huismiddeltjes wel leiden op problemen in het geval van mogelijk reeds bestaande aandoeningen of allergieën. Vaccinatie tegen gele koorts leidt aanvankelijk tot roodheid, zwelling en licht pijn Een op de tien patiënten lijdt ook aan griepachtige verschijnselen zoals koorts en gewrichtspijn Zelden, vaccinatie tegen gele koorts kan overgevoeligheidsreacties veroorzaken, zoals netelroos of zwelling van de slijmvliezen in de keel, of zelfs leiden gele koorts infectie van de interne organen.
Wanneer moet je naar een dokter?
Als verschillende ziektesymptomen wijzen op gele koorts, moet altijd onmiddellijk een arts worden geraadpleegd. In geval van ernstige diarree en problemen met plassen na een vakantiereis naar de tropen zou de volgende route naar een ziekenhuis moeten zijn. Het is ook belangrijk dat hoofdpijn, pijnlijke ledematen, koude rillingen en koorts uit voorzorg door een arts worden onderzocht. Mensen met immunodeficiencymoeten ouderen, zwangere vrouwen en kinderen of mensen met cardiovasculaire problemen en schildklieraandoeningen een specialist raadplegen, zelfs als de symptomen mild zijn. Na een eerdere gele koortsziekte zijn getroffen mensen meestal immuun voor herinfectie, maar ze moeten nog steeds worden onderzocht om zeker te zijn. Bij ernstige problemen met de bloedsomloop of opvallend hoge koorts moet onmiddellijk een spoedarts worden geroepen. Als de getroffen persoon valt in een coma gedurende deze periode, eerste hulp moet worden toegediend totdat de dokter arriveert. De arts moet worden geïnformeerd over hoe de circulatoire collaps is opgetreden.
Behandeling en therapie
Er is geen oorzakelijk verband therapie voor gele koorts. Alle drugs die virale replicatie remmen, vertoonden geen effect bij gele koorts. De arts moet zich dus beperken tot het bestrijden van de levensbedreigende symptomen. Hiervoor wordt de patiënt overgebracht naar het ziekenhuis en daar met intensieve zorg bewaakt. Alleen in het ziekenhuis kan de patiënt verzekerd zijn van voldoende vochtaanvoer infusies De arts moet overmatig bloedverlies compenseren met bloedtransfusies. Omdat de therapeutische behandelingsmogelijkheden voor gele koorts beperkt zijn, wordt veel belang gehecht aan preventief maatregelen Vaccinatie is in de eerste plaats de beste bescherming tegen het uitbreken van gele koorts. Bij deze "actieve immunisatie" injecteert de arts de patiënt met een oplossing die verzwakte gele koortsvirussen bevat die geen ziekte veroorzaken. Het lichaam reageert echter door specifieke afweermechanismen te produceren die "antilichamen De vaccinatiebescherming tegen gele koorts duurt ongeveer 10 jaar. Naast deze zeer effectieve maatregel moet iedereen die naar de gevarenzones reist zichzelf beschermen tegen muggenbeten als dat mogelijk is. Muggenbestrijding wordt overgelaten aan de volksgezondheid ministeries van de getroffen landen.
Vooruitzichten en prognose
Een specifiek therapie tegen gele koorts is er nog niet. Alleen de symptomen worden behandeld. Voor een groot deel van de geïnfecteerde personen is de prognose positief. De symptomen verdwijnen na een paar dagen. Gevolgschade blijft niet bestaan. De behandeling mag echter niet worden overgeslagen. Bij ongeveer 15% van de getroffenen ontwikkelt zich een ernstig beloop. Ongeveer de helft van de getroffenen overleeft gele koorts niet. Koorts en pijn worden behandeld met medicatie. de patiënt wordt geïsoleerd zodat de ziekte niet wordt verspreid door hernieuwd muggenbeten Als gele koorts een ernstiger verloop heeft, hersenvliesontsteking kan uitbreken. Als vitale organen falen, valt de getroffen persoon in a coma Falen van lever of nier functie is bijzonder gebruikelijk. Schade aan de nieren kan worden opgespoord door eiwitniveaus in de urine. In de lever, de bilirubine niveau is aanzienlijk verhoogd. Degenen die een infectie met gele koorts overleven, vertonen geen symptomen meer omdat ze voldoende zijn antilichamen zijn geproduceerd. Aangenomen wordt dat er een levenslange immuniteit tegen de infectie is. Om complicaties te voorkomen, moet vaccinatie worden uitgevoerd. In sommige landen is deze vaccinatie zelfs verplicht.
Follow-up
Bij gele koorts zijn de mogelijkheden voor nazorg meestal zeer beperkt. Eerst en vooral moet de ziekte eerst worden behandeld, hoewel een volledige genezing niet altijd mogelijk is. In sommige gevallen beperkt dit ook de levensverwachting van de getroffen persoon als de gele koorts relatief laat wordt ontdekt. Om gele koorts te voorkomen, moet een geschikte vaccinatie worden gegeven voordat u naar de getroffen landen reist. De patiënt is voor deze koorts afhankelijk van een puur symptomatische behandeling. Opgemerkt moet worden dat de getroffen persoon veel vocht moet nemen om het verlies te compenseren. Evenzo zijn in sommige gevallen bloedtransfusies nodig om de voorwaarde De patiënt moet zoveel mogelijk rusten en inspanning of stressvolle activiteiten vermijden. Bedrust heeft over het algemeen een zeer positief effect op het herstel. Evenzo moet het lichaam worden beschermd tegen andere ziekten of infecties om het lichaam niet onnodig te belasten immuunsysteem Na vaccinatie houdt de bescherming tegen gele koorts meestal tien jaar aan. Na deze tijd moet de vaccinatie worden vernieuwd.
Wat u zelf kunt doen
Bij een vermoeden van gele koorts is in ieder geval een medische opheldering nodig. Eenmaal gediagnosticeerd, kunnen de verschillende symptomen onder medisch toezicht zelfstandig worden behandeld. In de eerste plaats is de evenwicht van vloeistoffen en mineralen Door braken en diarree, verliest het organisme verschillende voedingsstoffen, die via een gezond lichaam aan het lichaam moeten worden teruggegeven dieet en nutritioneel supplementen Bijbehorende bedrust en spaarzaamheid zijn van toepassing. Lichte medicijnen en diverse huismiddeltjes (wilg schors extract, pepermunt olie, kaneel, etc.) helpen tegen de hoofdpijn, terwijl de koorts kan worden verlicht door kompressen te koelen of koud kalf wraps. Dieet maatregelen helpen tegen misselijkheid en braken - vooral het sparen van voedsel en kruidenthee zijn aangegeven. Als de gele koorts de tweede fase ingaat, moet een ziekenhuis worden bezocht. Vanwege de ernst van de symptomen worden slaap en rust aanbevolen, evenals medicamenteuze behandeling. Als het verloop positief is, kan de patiënt het ziekenhuis na één tot twee weken verlaten. De terugkeer naar het dagelijks leven moet langzaam en onder constante observatie door een vertrouwd persoon plaatsvinden, aangezien er een acuut risico op ongevallen bestaat vanwege de langdurige coördinatie aandoeningen. Bovendien moet een arts worden gevolgd om ervoor te zorgen dat gele koorts volledig wordt overwonnen.
