Pericarditis: oorzaken, symptomen en behandeling

Zo divers als de mogelijke oorzaken van pericarditis of pericarditis zijn, zo zijn de respectievelijke behandelingsopties. Met meestal goede kansen op genezing, is voorkomen moeilijk.

Wat is pericarditis?

De hartzakje is een weefselomhulsel dat de hart-​ Deze tissue-envelop wordt ook wel de hartzakje​ In de geneeskunde pericarditis wordt daarom ook wel pericarditis genoemd. Symptomatisch, pericarditis wordt merkbaar bij de getroffen persoon, bijvoorbeeld door ernstig pijn onder de borstbeen. Deze pijn intensiveert vaak tijdens lichamelijke inspanning of diep ademhaling. In aanvulling op pijn, kan pericarditis ook leiden naar koorts​ Er kan onderscheid worden gemaakt tussen zogenaamde primaire pericarditis en secundaire pericarditis. De meer voorkomende primaire en de minder voorkomende secundaire pericarditis verschillen onder meer in hun onderliggende oorzaken. In veel gevallen kan pericarditis gepaard gaan met een zogenaamde pericardiale effusie​ Dit houdt een ophoping van vocht in de hartzakje.

Oorzaken

Er zijn verschillende oorzaken die aan pericarditis kunnen ten grondslag liggen. Terwijl primaire pericarditis meestal wordt veroorzaakt door virussen (en in zeldzamere gevallen door bacteriën), ziekten die niet primair de hart- zijn verantwoordelijk voor secundaire pericarditis. Als aan een pericarditis geen duidelijke oorzaak kan worden toegekend, wordt dit in de geneeskunde ook wel idiopathische pericarditis genoemd. Virale pericarditis wordt vaak veroorzaakt door Coxsackie virussen. Echter, invloed virussen of adenovirussen kunnen ook verantwoordelijk zijn voor pericarditis. Bacterie dat leiden tot pericarditis zijn vaak afkomstig van plaatsen van ontsteking in het lichaam en worden vervoerd naar de hart- via de bloed​ Ten slotte kan secundaire pericarditis bijvoorbeeld het gevolg zijn van verschillende kankers die uitzaaien naar het hartzakje.

Symptomen, klachten en tekenen

Acute pericarditis is meestal merkbaar door pijn op de borst en achter het borstbeen, vaak uitstralend naar de linkerarm, nek, of rug, en kan worden verergerd door hoesten, ademhaling, slikken, of wanneer de positie van het lichaam wordt veranderd. Soms kunnen de symptomen verbeteren als de betrokken persoon rechtop zit en het bovenlichaam naar voren buigt. Fever is ook mogelijk. Andere symptomen kunnen een versnelling van de hartslag zijn en hartritmestoornissen​ In een ernstig beloop borst benauwdheid en kortademigheid kunnen ook aanwezig zijn. Aangezien vergelijkbare symptomen ook tekenen kunnen zijn van een hartaanval or ontsteking van de longen of riepmoet onmiddellijk een arts worden geraadpleegd en moet de oorzaak worden opgehelderd. Bij chronische pericarditis is het mogelijk dat er geen of nauwelijks symptomen optreden of dat deze zo traag ontstaan ​​dat ze lange tijd over het hoofd worden gezien. Getroffen personen voelen zich dan aanvankelijk alleen maar algemene vermoeidheid, en symptomen zoals versnelling van de hartslag, verstopping van de nek aders, aanvankelijk ongemak tijdens lichamelijke inspanning, later ook in rust, en de vorming van oedeem ontwikkelt zich pas naarmate de ziekte voortschrijdt.

Diagnose en verloop

Om pericarditis te diagnosticeren, interviewt de behandelende arts de patiënt meestal eerst over zijn of haar medische geschiedenis en voert een fysiek onderzoek met een stethoscoop. Als pericarditis wordt vermoed, kan een ECG worden uitgevoerd en bloed getrokken (de laatste om bewijs te verkrijgen van ontsteking​ In de meeste gevallen heeft pericarditis een goede genezingskuur. Vooral als de pericarditis viraal is, treedt genezing vaak op na een paar weken. In sommige gevallen kunnen er echter complicaties optreden, bijvoorbeeld als de pericarditis zich uitbreidt naar andere structuren van het hart. Een andere complicatie is pericardiale tamponade, bijvoorbeeld. In dit geval wordt de druk van het pericardium op de atria zo hoog dat bloed de druk daalt sterk.

Complicaties

Acute pericarditis geneest meestal zonder complicaties als het op de juiste manier wordt behandeld, maar als pericarditis onbehandeld blijft, kunnen levensbedreigende hartproblemen ontstaan. Ten eerste bestaat het risico dat de ontsteking zich verspreidt naar andere lagen van het hart en leiden naar myocardiet of pericarditis. Pericardiale tamponade kan zich ook ontwikkelen. In dit geval hoopt zich vocht op in het hartzakje en drukt het op het hart, wat leidt tot cardiogeen schokken in extreme gevallen. Zoiets op een permanente basis pericardiale effusie kan andere ziekten en symptomen veroorzaken, zoals bloeden of rechts hartfalen​ Chronische ontsteking van het hartzakje kan leiden tot wat bekend staat als "gepantserd hart", waarin het hartzakje verhardt als een capsule en verkalkt. Op de lange termijn kan een gepantserd hart leiden tot permanente hartbeschadiging en de pompfunctie van het hart ernstig verstoren. Bovendien, permanente congestie gerelateerd nier or lever er kan schade optreden, wat gepaard gaat met verdere complicaties. Bijvoorbeeld een gezwollen lever kan leiden tot zwelling van de benen en vochtophoping in de buikholte. Een beschadigd nier kan veroorzaken hoge bloeddruk, vergiftiging en andere symptomen. Bovendien zijn de getroffenen meestal ernstig vermoeid en lijden ze aan verschillende begeleidende symptomen.

Wanneer moet je naar de dokter gaan?

Men moet beslist onmiddellijk een arts raadplegen als lichamelijke symptomen zoals pijn aan de linkerkant van de borst en achter het borstbeen optreden tijdens een infectie, vooral als er tegelijkertijd een gevoel van zwakte is. Vooral bij bacteriële infecties of bij mensen met autoimmuunziektenis er een verhoogde gevoeligheid voor pericarditis. Maar zelfs als er geen infectie is, moeten symptomen die op hartproblemen kunnen duiden altijd serieus worden genomen en in ieder geval door een arts worden opgehelderd. Iedereen die snel uitgeput is, heeft de neiging om een koorts herhaaldelijk en lijdt aan frequent hartkloppingen onmiddellijk medische hulp inroepen, omdat onbehandelde hartaandoeningen levensbedreigend kunnen zijn. Hoe eerder de behandeling begint, hoe groter de kans op herstel. Als een griep-achtige infectie met koorts veroorzaakt pijn achter het borstbeen en kortademigheid, en de circulatie zo onstabiel is dat een instorting van de bloedsomloop dreigt, moet onmiddellijk een spoedarts worden gebeld. Bovendien, in geval van kortademigheid en een vermoeden hartaanval, eerste hulp moet worden toegediend tot de aankomst van de spoedarts en ambulance.

Behandeling en therapie

Voor succesvol therapie van onder andere pericarditis is de diagnose van de juiste oorzaken belangrijk om ook eventuele onderliggende ziekten te kunnen behandelen. Ongeacht de oorzaak is fysieke rust door bedrust in eerste instantie meestal nodig voor pericarditis. Hoewel pericarditis in veel gevallen met medicatie kan worden behandeld, is in sommige gevallen een operatie noodzakelijk. Als pericarditis wordt veroorzaakt door virussen, zijn de opties voor medicijn therapie incl administratie van ontstekingsremmend en pijnverlagend drugs​ In dit geval is voornamelijk symptoombestrijding mogelijk. Als bacteriën achter pericarditis zitten, kunnen ze ook worden bestreden antibiotica​ Als bijvoorbeeld een auto-immuunziekte ten grondslag ligt aan secundaire pericarditis, therapie kan integreren immunosuppressieve geneesmiddelen. Indien nier falen is verantwoordelijk voor pericarditis, dialyse kan nodig zijn naast medicamenteuze behandeling. Als pericarditis resulteert in pericardiale tamponadeEen mogelijke chirurgische maatregel, pericardiocentese genaamd, is bijvoorbeeld noodzakelijk. Dit omvat het aftappen van de vloeistof uit het pericardium dat op de hartkamers drukt. Als de vloeistof zich snel ophoopt, kan het zijn dat de procedure ook de plaatsing van een hartkatheter om de vloeistof continu uit het hartzakje af te voeren.

Vooruitzichten en prognose

Pericarditis kan leiden tot het vroegtijdig overlijden van de getroffen persoon zonder medische zorg. De ontsteking kan zich verder in het organisme verspreiden naar de omliggende gebieden en leiden tot een gestage achteruitgang van volksgezondheid​ De functionele activiteit van het hart wordt aanzienlijk verminderd en kan zowel tot onregelmatigheden als tot uitval leiden. Bij een ongunstig beloop dreigt een acuut volksgezondheid voorwaarde die levenslange gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken of tot de dood van de getroffen persoon kunnen leiden. Vaak een acute voorwaarde chirurgische ingreep vereist om de patiënt te stabiliseren. Vervolgens revalidatie maatregelen evenals herstructurering van levensstijlgewoonten moeten worden uitgevoerd, omdat de algemene prestaties van de getroffen persoon worden verminderd. Bij een vroege en goede behandeling is de prognose gunstig. Met medische zorg en goede behandelingsopties geneest pericarditis bij de meeste patiënten volledig. Als er geen complicaties optreden, kan de patiënt meestal na een paar weken symptoomvrij worden ontslagen. Medicamenteuze therapie voorkomt de pathogenen van verspreiding en doodt ze tegelijkertijd. Hoe sterker en gezonder de patiënt immuunsysteem is, hoe sneller genezing mogelijk is. Als er andere ziekten aanwezig zijn of als de hartactiviteit in het algemeen verminderd is, kan het herstel worden vertraagd. Toch is genezing mogelijk.

het voorkomen

Er zijn enkele manieren om pericarditis te voorkomen. Als een patiënt lijdt aan herhaalde pericarditis waaraan geen oorzaak kan worden toegewezen, administratie van een profylactisch middel is incidenteel mogelijk in overleg met de behandelende arts.

Follow-up

De bepalende factor voor behandeling, en dus nazorg, voor pericarditis is er de oorzaak van. Voor virale pericarditis, de pijnstillers en ontstekingsremmers voorgeschreven door de arts moet worden ingenomen in de aanbevolen hoeveelheid en duur. Als een andere onderliggende ziekte de oorzaak is van pericarditis, is de behandeling ook vereist. Bij chronische pericarditis is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de symptomen, zodat onmiddellijk actie kan worden ondernomen wanneer de eerste tekenen verschijnen. Bovendien moet een regelmatig cardiologisch onderzoek worden uitgevoerd. In principe is infectiepreventie bij alle vormen van pericarditis aan te raden. Algemene hygiëne maatregelen, vaccinaties indien nodig en het vermijden van verdere infectierisico's moeten hier altijd worden overwogen. Het is vooral belangrijk om tijdens het genezingsproces af te zien van lichamelijke inspanning of sportieve activiteit. Sport en zwaar lichamelijk werk mogen pas langzaam worden opgepakt nadat de pericarditis volledig is verdwenen en moeten, indien nodig, worden stopgezet als de symptomen terugkeren. Andere activiteiten die het hart zwaar belasten, zoals vet voedsel, roken en een over het algemeen ongezonde levensstijl, moet ook worden erkend als risicofactoren en stopgezet indien mogelijk. Regelmatige hartonderzoeken moeten worden uitgevoerd.

Hier is wat u zelf kunt doen

Personen bij wie pericarditis is vastgesteld, kunnen bij sommigen een medische behandeling ondersteunen maatregelen en verschillende huishoudelijke en natuurlijke remedies. Bedrust is vooral belangrijk, want alleen door het rustig aan te doen kan het herstel optioneel en zonder complicaties verlopen. Getroffen personen moeten ook gezond eten dieet, vermijd spanning en let op regelmatige maar matige lichaamsbeweging. Medicamenteuze therapie kan worden ondersteund door natuurlijke remedies. Naast kruidenthee gemaakt van kamille or citroenmelisse, zachte voorbereidingen gemaakt van valeriaan zijn ook een optie. Bij hevige pijn in het hartgebied dient de arts te worden geraadpleegd. Over het algemeen vereist pericarditis medische behandeling Grensverkeer, vooral als er reeds bestaande aandoeningen en andere zijn risicofactoren​ Maar zeker huismiddeltjes zoals warme kompressen of kompressen kunnen in de meeste gevallen worden gebruikt. Na overleg met de huisarts, diverse remedies op het gebied van homeopathie kan worden geprobeerd. Zo heeft het middel Kalium carbonicum of ook wel potas zich bewezen. In geval van steken pijn op de borst Asclepias tuberosa of kalmia helpen. Als de pericarditis ondanks alle maatregelen niet verdwijnt, is verder medisch onderzoek noodzakelijk.