Bloed verdunners, of beter anticoagulantia, interfereren direct of indirect met het complexe proces van bloedstolling. Ze zijn bedoeld om het risico van stolling op de "verkeerde plaats" in het vaatstelsel in de hersenen, hart-, of longen, waardoor beroerte, embolieof hart- aanval.
Wat zijn bloedverdunners?
Om het risico op bloed stolselvorming in aanwezigheid van bekende risicofactorenworden anticoagulantia (bloedverdunners) gegeven als profylaxe om direct of indirect het bloedstollingsproces te bemoeilijken. Het complexe proces van bloed stolling (coagulatie) om het bloeden te stoppen na een inwendig of uitwendig letsel is in principe levensreddend, aangezien anders leiden bloeding. In het geval van kunstmatig toegebracht letsel als gevolg van een operatie of hart- voorwaarden - zoals boezemfibrilleren - het risico bestaat dat het stollingsproces onbedoeld wordt geactiveerd door mechanische prikkels en dat a bloedprop, een trombus, zal zich vormen in de schepen De trombus kan door de bloedbaan worden meegevoerd en een vat veroorzaken afsluiting op een ongunstige locatie, wat kan leiden rechtstreeks naar een hartaanval, beroerte of pulmonaal embolie. Om het risico op bloedprop vorming in aanwezigheid van bekende risicofactorenworden anticoagulantia (bloedverdunners) toegediend als profylaxe, die direct of indirect het proces van bloedstolling belemmeren. Behalve bijwerkingen is er het probleem van een optimale dosering. Te hoge a dosis wel leiden tot gevaarlijke spontane inwendige bloeding of aanhoudende bloeding na verwonding.
Medische toepassing, effect en gebruik
Wijd verspreid boezemfibrilleren, gebruik van kunstmatige hartkleppen en stents, en aanstaande operaties pleiten allemaal voor profylaxe. Direct therapeutisch gebruik kan zijn voor de behandeling van trombose en arteriosclerose Er zijn er nu een groot aantal drugs en stofgroepen die direct of indirect ingrijpen op specifieke punten in het stollingsmechanisme en specifieke voor- en nadelen hebben. De eerste fase van de bloedstolling begint met de bloedplaatjes (trombocyten) aan elkaar plakken, wat gevreesd wordt na het inbrengen van stents, na een hartaanval of wanneer arteriosclerose wordt gediagnosticeerd. Ter preventie daarom drugs worden gebruikt die de aggregatie van bloedplaatjes remmen, zoals de bekende acetylsalicylzuur (ASA), het belangrijkste actieve ingrediënt in aspirine Andere actieve ingrediënten, vaak toegediend in combinatie met ASA, zijn onder meer clopidogrel, prasugrel en ticagrelor. Heparines met een laag molecuulgewicht hebben de voorkeur voor trombose profylaxe na een operatie en voor de behandeling van pulmonale embolie en veneus trombose Ze worden subcutaan geïnjecteerd en remmen direct stollingsfactor X (Xa) samen met het lichaamseigen antistollingsmiddel AT III. Voor patiënten die de antistollingsbescherming gedurende een langere periode - of zelfs levenslang - coumarines met het belangrijkste actieve ingrediënt moeten behouden fenprocoumon (Marcumar) of warfarine waren de drugs keuze voor decennia. Dit zijn vitamine K antagonisten die indirect bepaalde stollingsfactoren remmen door vitamine K-activiteit te remmen. In de afgelopen jaren zijn er nieuwe geneesmiddelen goedgekeurd die rechtstreeks op stollingsfactor X (Xa) zijn gericht en waardoor het niet nodig is de bloedstollingsfactor regelmatig te testen. INR.
Kruiden, natuurlijke, homeopathische en farmaceutische bloedverdunners.
Het actieve ingrediënt fenprocoumon, een vitamine K antagonist en effectief ingrediënt in het medicijn Marcumar, is oorspronkelijk van plantaardige oorsprong (bedstro) maar wordt nu synthetisch geproduceerd. Citraat, een andere natuurlijke "bloedverdunner”Wordt voornamelijk gebruikt voor preventieve antistolling tijdens dialyse Hirudine, oorspronkelijk verkregen uit medicinale bloedzuigers, heeft een anticoagulerend effect door zijn blokkerende werking op de thrombinesynthese. Tegenwoordig wordt hirudine onder de namen verkregen uit genetisch gemodificeerde gistcellen lepirudine en desirudin. Voor therapeutische doeleinden worden de middelen parenteraal via subcutaan toegediend injecties of intraveneus. Acetylsalicylzuur is een van de actieve ingrediënten die de adhesie van bloedplaatjesaggregatie tegengaat en staat daarom ook bekend als een plaatjesaggregatieremmer. Het actieve ingrediënt is ook van plantaardige oorsprong. Het werd oorspronkelijk geproduceerd uit salicyl, een groep stoffen waaruit het wordt gewonnen wilg schors. Acetylsalicylzuur wordt in grotere hoeveelheden synthetisch geproduceerd. De groep heparines, die voornamelijk voor een beperkte tijd worden gebruikt om trombose en embolieën na operaties te voorkomen, zijn van dierlijke oorsprong en worden nog steeds gewonnen uit de darmen van varkens. Sinds 2008 zijn de nieuwe geneesmiddelen Pradaxa, Xarelto en Efient. Goedgekeurd als anticoagulantia voor trombose voorkomen en embolie. Ze zijn gemakkelijker te gebruiken omdat ze de noodzaak om de stollingsfactor constant te controleren, overbodig maken INR in het bloed.
Risico's en bijwerkingen
Basisrisico's verbonden aan het gebruik van bloedverdunners zijn onder meer (onbedoelde) overdosering, die in het geval van vitamine K antagonisten, kunnen het gevolg zijn van veranderingen in het voedingspatroon of interacties met andere medicijnen. De nieuw goedgekeurde geneesmiddelen Pradaxa, Xarelto en Efient kunnen bijvoorbeeld een overdosis krijgen tablets per ongeluk worden ingenomen in plaats van één of als er sprake is van verminderde werking nier or lever functie breekt de actieve ingrediënten te langzaam af. In het geval van een overdosis bestaat het risico op inwendige bloedingen en ook het risico dat bloeding na een verwonding moeilijk te stoppen is. Bij het nemen van vitamine K-antagonisten voor een lange tijd, moet in gedachten worden gehouden dat vitamine K andere belangrijke functies in het lichaam heeft calcium evenwicht, dat wil zeggen bij de vorming van botten, naast zijn rol bij de bloedstolling, en biedt een zekere mate van bescherming tegen arteriosclerose. Indien de vitamine wordt onderdrukt, worden deze functies ook belemmerd, zodat op lange termijn osteoporose en aderverkalking hebben de voorkeur.
