Voetbaden: instructies, tips, risico's

Wat zijn voetenbaden?

Voetbaden behoren tot de toepassingen van hydrotherapie (watertherapie). De gunstige effecten ervan zijn al eeuwen bekend. Sebastian Kneipp integreerde watertoepassingen in zijn Kneipp-therapie.

Voetbaden: Effect

Hoe en waartegen een voetbad werkt, hangt vooral af van welke toevoegingen je gebruikt en of je warm of koud water gebruikt. Voor het effect is ook van belang of men de voeten op een constante temperatuur baadt of blootstelt aan een stijgend voetenbad of een afwisselend voetbad.

Voetbaden met additieven

Als bepaalde actieve ingrediënten aan het voetbadwater worden toegevoegd, komen deze via de poriën van de huid het lichaam binnen en ontwikkelen daar hun specifieke werking.

• Rozemarijn: Als additief in een voetenbad ontvouwt het een stimulerende, bloedcirculatiebevorderende werking. Vooral 's morgens na het opstaan ​​is een rozemarijnvoetbad een goede manier om de bloedsomloop te stimuleren en de laatste vermoeidheid te verdrijven.
• Kamille: Een voetbad met kamille kan een antibacteriële, ontstekingsremmende en krampstillende werking hebben en de wondgenezing versnellen.
• Magnesium: Normaal gesproken wordt het essentiële mineraal bij voorkeur via de voeding (of voedingssupplementen) opgenomen. Maar niet ieder organisme kan het op deze manier aangeleverde magnesium gebruiken. Een magnesium voetbad is daarom bijzonder geschikt voor mensen met maagklachten. Het mineraal verspreidt zich via de huid in het lichaam, waar het onmiddellijk kan worden gebruikt.
• Mosterdmeel: Een mosterdmeelvoetbad is een van de natuurgeneeskundige stimulatietherapieën. Dit komt door de essentiële mosterdoliën die vrijkomen en via de huid naar de luchtwegen en het hoofd dringen. Het mosterdmeelvoetbad zou een stofwisselings- en bloedsomloopbevorderende en dus ontstekingsremmende werking hebben.
• Zout: Soms is een beetje zout (zeezout of gewoon huishoudzout) voldoende als voetbadadditief. Dit geeft dan een antiseptisch en ontstekingsremmend effect. Bovendien is een voetenbad met zout erg goedkoop.
• Lavendelolie: Lange wandelingen, strakke schoenen, droge verwarmingslucht – de voeten krijgen veel te verduren en zijn qua verzorging vaak het stiefkind. Een warm voetenbad met lavendelolie kalmeert, ontspant de gestreste huid en houdt deze soepel.

Warme en koude voetbaden

Koude voetbaden hebben precies het tegenovergestelde effect: ze stimuleren de bloedsomloop, vernauwen de bloedvaten en kunnen zo de bloeddruk verhogen.

Stijgende en afwisselende voetbaden

Een stijgend voetbad heeft een soortgelijke werking als een warm voetbad. Hier wordt de watertemperatuur langzaam verhoogd.

Bij afwisselende voetbaden worden de voeten afwisselend ondergedompeld in warm en koud water. Dit stimuleert de bloedsomloop en de doorbloeding.

Ontgiftende voetbaden (detox voetenbad, elektrolyse voetenbad)

Wanneer voetbad nemen?

Voetbaden zijn bijvoorbeeld effectief gebleken bij de volgende klachten:

• Voetenbad voor zweetvoeten: Zweetvoeten zijn onaangenaam. Een voetbad kan het zweten verminderen. Zo is een warm voetenbad met eikenbast en klimop aan te raden.
• Voetenbad bij verkoudheid: Tegen het begin van een verkoudheid worden stijgende voetbaden aanbevolen. Daarbij kunt u een sparrennaaldextract aan het water toevoegen.
• Voetenbad tegen likdoorns: De verzachtende, desinfecterende en ontstekingsremmende kamille kan helpen tegen likdoorns in de vorm van een warm kamillevoetbad.
• Voetenbad tegen nagelbedontsteking: Bij nagelbedontstekingen is een zoutvoetbad een goede optie, omdat dit een antibacteriële en ontstekingsremmende werking heeft.
• Voetenbad bij slaapstoornissen: Een warm voetenbad in de avond kan helpen bij slaapproblemen.
• Voetbad voor trage darmen: Als u last heeft van obstipatie, kunt u een voetenbad van mosterdmeel proberen. Als u last heeft van chronische traagheid van de darmen, kunnen volgens de natuurgeneeskunde warme voetbaden helpen.
• Voetenbad bij ontstoken sinussen: Als u sinusitis heeft, kan een warm voetenbad van mosterdmeel u goed doen.
• Voetenbad bij buikklachten: Een stijgend voetenbad wordt aanbevolen bij bijvoorbeeld menstruatiekrampen en chronische ontstekingen van de eileiders en eierstokken (adnexitis). Voor mannen kan zo’n voetbad nuttig zijn bij chronische ontstekingen van de prostaat (prostatitis).
• Voetbad tegen voetschimmel: Voetschimmel is vaak een vervelend souvenir uit het zwembad. Als je er last van hebt, kan een voetbad met azijn of appelciderazijn de genezing ondersteunen.

Degenen die vaak koude voeten hebben, kunnen zichzelf ook helpen met een warm voetenbad.

Hoe maak je een voetenbad?

Met of zonder additief? Warm of koud? Afhankelijk van de klachten kunt u zelf een geschikt voetenbad maken.

Warme en koude voetbaden

Voor een warm voetenbad dient de watertemperatuur tussen de 36 en 40 graden Celsius te liggen. De duur van het bad is ongeveer tien minuten. Afhankelijk van de toevoeging kunt u één tot drie keer per dag warme voetenbaden gebruiken.

Stijgende voetbaden

Voor een stijgend voetenbad vul je een kom of voetenbad met warm water (circa 35 graden Celsius). Plaats uw voeten erin en giet er binnen ongeveer 20 minuten voldoende heet water bij om de temperatuur te verhogen tot ongeveer 40 tot 45 graden Celsius. Houd uw voeten ongeveer vijf minuten in het hete water.

Afwisselend voetbad

Water betreden

Watertrappelen is een variant van het koude voetenbad. Je hebt koud water nodig van zo’n 8 tot 18 graden Celsius en voldoende ruimte. Daarom is de beste plaats een grote emmer, een badkuip of de badkuip met een antislipbodem. Het water moet net onder de knieschijf komen. Til elke poot afwisselend op, zodat de voetzool uit het water komt (ooievaarswandeling).

Voetbaden met additieven

• Rozemarijnvoetenbad: kook twee eetlepels gedroogde rozemarijn in een liter water en laat het mengsel tien minuten trekken. Giet het rozemarijnafkooksel vervolgens door een zeef en giet het in een kom of voetenbad met warm water. Baad uw voeten hierin gedurende ongeveer 15 minuten.
• Eikenbast/klimopvoetbad: Meng gelijke delen eikenschors en klimop en giet een handvol ervan over een liter kokend water. Laat ongeveer 15 minuten trekken en zeef dan. Giet het afkooksel in een kom met warm water (ongeveer 36 tot 40 graden Celsius) en laat de voeten er ongeveer tien minuten in baden. Herhaal het voetenbad één keer per dag gedurende meerdere weken. In plaats van eikenbast kun je ook salieblaadjes gebruiken.
• Natriumbicarbonaat voetenbad: Los ongeveer drie theelepels natriumbicarbonaat van de apotheek op in een grote kom met water van 37 graden. Pas de pH van het frisdrankwater aan naar 8.0 tot maximaal 8.5 met behulp van een teststrip (door eventueel meer water of frisdrank toe te voegen). Baad de voeten hierin gedurende minimaal een half uur en maximaal een uur.
• Voetenbad met azijn of appelazijn: Voeg een kopje appelazijn/azijn en een half kopje zout toe aan een kom met warm water. Baad uw voeten daarin twee keer per dag gedurende tien minuten.
• Zoutvoetenbad: los een half kopje (zee)zout op in een grote kom met 37 graden warm water. Baad uw voeten hierin gedurende ongeveer tien minuten.

Detox-voetbaden

Sommige fysiotherapeuten en alternatieve beoefenaars bieden detox-voetbaden aan. Je kunt er echter ook zelf een kopen. Voor het voetenbad heb je warm water en zout nodig. Volg bij het bereiden en gebruiken van het bad de instructies van de betreffende fabrikant. De duur van het bad is meestal ongeveer 30 minuten.

Na het voetenbad

Na een voedend voetbad (bijvoorbeeld met lavendel) dient u uw voeten goed af te drogen, ook tussen de tenen. Daarna kunt u de voeten insmeren met een vochtinbrengende voetlotion en warme sokken aantrekken.

Wat zijn de risico’s van voetbaden?

Voetbaden mogen alleen met voorzichtigheid worden gebruikt op open wonden. Met name baden met irriterende toevoegingen zoals zout of mosterdmeel zijn dan minder geschikt.

Contra-indicaties voor bepaalde voetbaden

U mag geen warme voetbaden gebruiken bij:

• spataderen (spataderen)

• flebitis
• @ perifere arteriële occlusieve ziekte (pAVK, rokersbeen- of scheenbeenziekte)
• ziekten van de perifere zenuwen (polyneuropathieën)
• verhoogd risico op trombose

U dient af te zien van stijgende voetbaden in geval van:

• chronische veneuze insufficiëntie (chronische veneuze insufficiëntie)
• verhoogd risico op trombose
• spataderen (spataderen)
• diabetisch voetsyndroom
• Hoge bloeddruk (hypertensie)

Afwisselende voetbaden zijn gecontra-indiceerd bij:

• perifere arteriële occlusieve ziekte (pAVK, rokersbeen of etalageziekte)
• uitgesproken spataderen (spataderen)
• verhoogd risico op trombose
• neiging tot spasmen van de bloedvaten (vasospasme)
• hoge bloeddruk (hypertensie)

Elektrolyse-voetbaden mogen bijvoorbeeld niet worden gebruikt in de volgende gevallen:

• met elektronische implantaten zoals een pacemaker
• na orgaantransplantaties
• tijdens de zwangerschap
• in geval van epilepsie

Waar moet ik op letten bij het nemen van een voetenbad?

Het is belangrijk dat u zich aan de aanbevolen watertemperaturen houdt: rond de 37 graden voor warme voetbaden, 8 tot 18 graden voor koude voetbaden en maximaal 45 graden eindtemperatuur voor stijgende voetbaden – tenzij uw arts een andere temperatuur adviseert.

Een mosterdmeelvoetbad mag u slechts één keer per dag doen, bij voorkeur 's ochtends. Als je het als kuur wilt doen (bijvoorbeeld tegen migraine), dan is het voetenbad twee tot drie keer per week gedurende meerdere weken aan te raden.

Als het brandende gevoel op de huid dat ontstaat tijdens een mosterdmeelvoetbad te sterk wordt, stop dan met het gebruik ervan. Hetzelfde geldt als de huid te rood of pijnlijk wordt.