Mineralocorticoïden zijn hormonen die tot de corticosteroïden behoren. De hormonen spelen een belangrijke rol bij het reguleren bloed druk en natrium/kalium evenwicht.
Wat zijn mineralocorticoïden?
Mineralocorticoïden zijn steroïden hormonen gemaakt door de bijnier Steroïde hormonen zijn steroïden met hormonale effecten. Steroïden behoren tot de klasse van lipiden. Lipids zijn moleculen die lipofiele groepen hebben en meestal onoplosbaar zijn in water De bekendste en belangrijkste steroïde voor het menselijk lichaam is cholesterol Alle lipoproteïnen en steroïde hormonen zijn opgebouwd uit cholesterol Over het algemeen behoren mineralocorticoïden tot de corticosteroïden. Ze zijn een groep van 50 steroïde hormonen die in de bijnierschors (NNR) worden geproduceerd. Alle corticosteroïden hebben een basisstructuur die bestaat uit het hormoon progesteron Op basis van hun biologische werking kunnen corticosteroïden in drie groepen worden verdeeld. De belangrijkste vertegenwoordiger van de mineralocorticoïden is aldosteron, die wordt gevormd in de zona glomerulosa van de bijnierschors. In hun chemische structuur lijken mineralocorticoïden op glucocorticoïden, die ook tot de corticosteroïden behoren. Mineraalocorticoïden hebben echter voornamelijk een effect water en mineraal evenwicht dan energiemetabolisme.
Functie, effecten en rollen
De belangrijkste mineralocorticoïde is aldosteron Het oefent zijn effect uit in de verbindingsbuisjes en in de verzamelbuizen van de nieren. Daar bindt het hormoon zich aan en activeert het mineralocorticoïde receptoren (MR). Via activering, aldosteron zorgt ervoor dat verhoogd natrium kanalen (ENaC) en natriumtransporters voor Na + - en K + -ATPase zijn opgenomen in het plasmamembraan. Dit maakt het mogelijk natrium worden vervoerd over de epitheel makkelijker. Dit resulteert in een verhoogde reabsorptie van water Bovendien is er tegelijkertijd een verhoogde uitscheiding van protonen, kalium ionen en ammoniumionen. Over het algemeen veroorzaakt aldosteron dus een toename van extracellulair volume. De kalium concentratie in de bloed neemt af en de pH-waarde stijgt. Aldosteron heeft een 1000 keer groter effect op mineralen evenwicht dan de glucocorticoïde Cortisol Aldosteron wordt gereguleerd door de renine-angiotensine-aldosteronsysteem. Wanneer de drukreceptoren in de nieren schepen maatregel onvoldoende bloed druk, het hormoon renine wordt uitgescheiden. Verschillende omzettingen produceren uiteindelijk angiotensine, dat de afgifte van aldosteron stimuleert. De toename van kalium concentratie in het bloedserum, de zogenaamde hyperkaliëmie, kan ook de synthese van aldosteron activeren. Bovendien wordt de synthese van aldosteron gestimuleerd door ACTH (adrenocorticotropische hormoon). Remming van de biosynthese van mineralocorticoïden vindt plaats door dopamine.
Vorming, voorkomen, eigenschappen en optimale niveaus
Mineralocorticoïden worden gevormd in de bijnierschors. De bijnierschors bestaat uit drie lagen. Aldosteron en de andere mineralocorticoïden worden geproduceerd in de zona glomerulosa, de buitenste laag van de bijnierschors. De uitgangsstof is cholesterol Hieruit wordt via tussenstappen het hormoon pregnenolon gevormd. Pregnenolone is een derivaat van Pregnane. Het is de voorloper van het hormoon progesteron Op de 21β-, 18β- en 11β-posities wordt 18-hydroxycorticosteron gevormd door hydroxyleringen om aldosteron te produceren. Oxidatie vindt dan plaats, waarbij aldosteron wordt geproduceerd uit de hydroxylgroep op het C18-atoom. Mineralocorticoïden komen in verschillende concentraties voor in het menselijk lichaam. De normale waarde van aldosteron in bloedplasma is 20 tot 150 ng / l.
Ziekten en aandoeningen
Bij bijnierinsufficiëntie en schokkenkunnen de aldosteronspiegels worden verlaagd. Primaire bijnierinsufficiëntie wordt ook wel genoemd de ziekte van Addison. de ziekte van Addison resultaten, bijvoorbeeld, van auto-immunologische processen waarin antilichamen zijn gericht tegen de hormoonproducerende cellen van de bijnier De stapelingsziekte amyloïdose of een infarct in de context van het Waterhouse-Friderichsen-syndroom kan ook primaire bijnierschorsinsufficiëntie veroorzaken. Het gebrek aan aldosteron leidt tot natriumverliezen via de nier Dit veroorzaakt een verlangen naar zoute voedingsmiddelen bij getroffen personen. Door het gebrek aan aldosteron raakt de mineraal- en waterbalans uit balans. Bloeddruk daalt sterk, waardoor patiënten problemen krijgen met de bloedsomloop. In het ergste geval kan de circulatie mislukt volledig en de getroffen persoon verliest het bewustzijn. Ziektetoestanden die gepaard gaan met verhoogde uitscheiding van aldosteron worden ook wel hyperaldosteronisme genoemd. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen primair en secundair hyperaldosteronisme. Primair hyperaldosteronisme staat bekend als Conn-syndroom Het wordt veroorzaakt door autonome overproductie van aldosteron in de bijnierschors. In de meeste gevallen is een adenoom in het NNR verantwoordelijk voor de overproductie van aldosteron. Typische symptomen van primair hyperaldosteronisme zijn hypertensie, kaliumgebrek in het bloedserum en metabolisch alkalose Patiënten hebben er last van hoofdpijn, 피로verhoogde dorst en spierzwakte. In veel gevallen is er ook een verhoogde eiwituitscheiding in de urine en een verminderd concentratievermogen van de nier. De volume urine wordt verhoogd. Secundair hyperaldosteronisme wordt veroorzaakt door pathologisch verhoogde stimulatie van de renine-angiotensine-aldosteronsysteem. Een dergelijke pathologische stimulatie kan optreden bij chronische nierziekten die samenhangen met een verminderde renale bloedstroom. Deze omvatten aandoeningen zoals nier slagader stenose, nefrosclerose en chronisch glomerulonefritis Vanwege de beperkte renale bloedstroom wordt reactief meer angiotensine II geproduceerd, wat resulteert in een verhoogde uitscheiding van aldosteron als onderdeel van de RAAS-cascade. Ziekten die verband houden met een verminderd circulerend bloed volume activeer ook de RAAS. Dus, lever cirrose en hart- mislukking kan ook leiden tot secundair hyperaldosteronisme. Verder diarree, braken, en het gebruik van laxeermiddelen wel leiden op elektrolytverschuivingen en dus verhoogde activiteit van de RAAS. Secundair hyperaldosteronisme wordt ook geassocieerd met de klassieke triade van hypertensie, hypokalemiaen metabolisch alkalose.
