Speeksel productie of speekselvloed vindt plaats in de mondholte door de talrijke minderjarige speekselklieren mondeling slijmvlies en drie majoor speekselklieren bevindt zich ook in de mondholte. Sinds speekselvoert, naast zijn fysieke functies, ook belangrijke biochemische taken uit met betrekking tot de initiatie van de spijsvertering (suiker), verdediging tegen infectie en verlichting van pijn sensaties, speeksel productie in de optimale hoeveelheid en samenstelling is enorm belangrijk. Gecontroleerd is de speekselproductie door de autonome zenuwstelsel.
Wat is speekselvloed?
Speekselproductie, of speekselvloed, vindt plaats in de mondholte door de talrijke minderjarige speekselklieren mondeling slijmvlies en drie belangrijke speekselklieren die zich ook in de mondholte bevinden. Speekselproductie en afscheiding in de mondholte komt voor in de ongeveer 600 tot 1,000 "kleine speekselklieren" (glandulae salivariae minores) verspreid over de orale slijmvlies, die worden gerekend tot de palatinale klieren, en de drie 'belangrijkste speekselklieren', die elk in paren zijn gelokaliseerd: de parotis (glandula parotis), de submandibulaire klier (glandula submandibularis) en de sublinguale klier (glandula sublingualis). Hoewel oraal speeksel voor 95% bestaat water en slechts 0.5% opgeloste stoffen, de stoffen opgelost in speeksel worden bijgedragen door de individuele speekselklieren in verschillende concentraties en samenstellingen, dus het is belangrijk dat alle speekselklieren functioneel zijn en kunnen bijdragen aan de optimale hoeveelheid en samenstelling van speeksel. De kleine speekselklieren produceren een slijmachtige afscheiding, vooral in het gebied van de zacht gehemelte en huig, terwijl de vloeistof die door de paren wordt afgescheiden parotis bestaat uit een waterige oplossing waarin eiwitten en enzymen (vooral amylase om bepaalde af te breken koolhydraten) en immunoglobulinen om zich te verdedigen tegen infectie zijn opgelost. Talrijk elektrolyten en mineralen zoals magnesium, kalium, calcium, ijzer en vele anderen zijn ook detecteerbaar in speeksel. De onderkaakspeekselklieren, die ook gepaard zijn, produceren (scheiden) het grootste deel van het mondspeeksel. Het zijn seromukeuze klieren die bijdragen enzymen en eiwitten evenals slijmafscheidingen. De afscheiding van de sublinguale klieren is puur mucosaal en bestaat uit dik speeksel.
Functie en taak
De belangrijkste taak en functie van de speekselproductie is om speeksel in de optimale hoeveelheid en samenstelling op het optimale moment in de mondholte te geven. Gemiddeld produceren de speekselklieren dagelijks 0.5 tot ongeveer 1.5 liter speeksel. Zelfs als er geen voedsel wordt geconsumeerd, wordt een basishoeveelheid van ongeveer 0.5 liter afgescheiden. Enerzijds zorgt het speeksel er zelf voor dat door het slijmgehalte processen als slikken, spreken, proeven en ruiken mogelijk zijn; aan de andere kant voorkomt speeksel infecties vanwege het gehalte aan endogene antibacteriële en antischimmelmiddelen enzymen en hormonen. spijsverteringsenzymen zoals amylasen al beginnen met de uitsplitsing van koolhydraten Het licht alkalische karakter van speeksel in combinatie met sporen van fluoride en rhodanide vermindert het risico op cariës en draagt bij aan het behoud van tand glazuur Opiorfines, de opioïde pijnstillers van het lichaam, zijn ook in het speeksel aangetroffen. Gedeeltelijk gebruikt het lichaam de speekselproductie om afvalstoffen of onschadelijke stoffen via het lymfestelsel uit het lichaam te spoelen. Bijzondere emotionele situaties zoals spanning, vreugde, woede en angst kunnen worden gedetecteerd in speeksel via de concentratie Van bepaalde hormonen. Bijvoorbeeld, Cortisol niveaus in speeksel sterk stijgen tijdens stressvolle situaties. Steroïde hormonen - inclusief geslachtshormonen - kunnen ook in speeksel worden gedetecteerd. Kussen tijdens seksuele opwinding kan bijvoorbeeld een stimulerend effect hebben op de partner, omdat kleine hoeveelheden geslachtshormonen onderling worden overgedragen. Een zichzelf versterkende regellus ontstaat als het proces niet bewust door een van de partners wordt afgebroken.
Ziekten en kwalen
De belangrijkste klachten met betrekking tot speekselproductie kunnen overproductie of onderproductie van speeksel zijn. In principe kan dit te wijten zijn aan een storing of ziekte van de klieren zelf, of het kan worden veroorzaakt door signalen van de autonome zenuwstelsel die te zwak of te sterk zijn. Overproductie van speeksel (hypersalivatie) kan vele oorzaken hebben. Pathologisch verhoogde speekselproductie komt vaak voor in verband met neurologische aandoeningen zoals Parkinson en amyotrofische laterale sclerose (ALS). Ziekten zoals schizofrenie en manisch Depressie gaan meestal ook gepaard met stoornissen van de speekselproductie. Verhoogde speekselvloed wordt vermeld als bijwerking voor een verscheidenheid aan medicijnen. Giftige stoffen die worden geassocieerd met parasympathische aandoeningen kunnen een soortgelijk effect veroorzaken. Onvoldoende speekselproductie (hyposialie) kan worden veroorzaakt door vochttekort, door specifieke ziekten zoals Syndroom van Sjogren, door medicijnen, of door straling aan de hoofd Hyposialie is merkbaar door een onaangename droogte mond (xerostomie). Een verminderde speekselproductie kan ook het gevolg zijn van een directe bacteriële of virale ziekte van de speekselklieren, zoals de bof, of het resultaat van ontsteking van de klieren. Evenzo, onderliggende ziekten zoals verworven immunodeficiency (Bv 에이즈), verhoogd bloed glucose niveaus en hormonale onevenwichtigheden kunnen ook een effect hebben. In zeldzame gevallen kan de uitstroom van speeksel uit de klieren worden belemmerd door speekselstenen. Speekselstenen ontstaan meestal uit calcium apatiet. Eiwit en vitamine tekortkomingen, alcohol en nicotine misbruik heeft ook invloed op een verminderde speekselproductie. Vooral in de oorspeekselklieren kunnen tumoren ontstaan, hoewel ze in ongeveer driekwart van de gevallen goedaardig zijn. Typisch de tumoren groeien langzaam en veroorzaakt aanvankelijk slechts geringe symptomen. De zeldzamere tumoren, in een van de onderkaakspeekselklieren of in een of meer van de kleine speekselklieren, zijn vaak kwaadaardig en manifesteren zich meestal door pijn, gezichtszenuw verlamming, en zichtbare en voelbare knobbels in de mond en nek.
