Wat is de hartslag?
De hartslag markeert de ritmische samentrekking van de hartspier (systole), gevolgd door een korte ontspanningsfase (diastole). Het wordt veroorzaakt door elektrische impulsen van het excitatiegeleidingssysteem, die hun oorsprong vinden in de sinusknoop. De sinusknoop is een verzameling gespecialiseerde hartspiercellen in de wand van het rechter atrium op de kruising van de superieure vena cava en werkt automatisch. Van hieruit worden impulsen naar de ventrikels gestuurd.
De hartslag is te horen met een stethoscoop. Een elektrocardiogram (ECG) kan worden gebruikt om de elektrische impulsen te registreren die dit veroorzaken.
De normale hartslag in rust voor een volwassene is 60 tot 80 slagen per minuut; voor pasgeborenen is dit ongeveer 120 slagen per minuut. Goed getrainde duursporters komen rond op 40 tot 50 slagen per minuut. Tijdens stress en fysieke inspanning neemt de hartslag toe tot 160 tot 180 slagen per minuut.
Wat is het doel van de hartslag?
Bij elke hartslag wordt er bloed door de bloedsomloop gepompt. Het voorziet alle delen van het lichaam van zuurstof en voedingsstoffen via het vasculaire netwerk.
Hoe werkt de hartslag?
Geleidingssysteem
Meer gedetailleerde informatie over de elektrische geleiding van het hart kunt u lezen in het artikel Geleidingssysteem.
Sinusknoop
Alles wat belangrijk is over de primaire pacemaker van het hart lees je in het artikel Sinusknoop.
AV-knooppunt
Meer over de secundaire pacemaker van het hart leest u in het artikel AV-knooppunt.
Welke verstoringen zijn er in de hartslag?
Hartritmestoornissen zijn een uiting van irritatie of schade aan het geleidingssysteem. De oorzaak is vaak een organische hartziekte zoals coronaire hartziekte (CHZ), hartspierziekte (cardiomyopathie) of ontsteking van de hartspier (myocarditis). Ook psychogene oorzaken zijn mogelijk. Bovendien kunnen vergiftigingen (intoxicaties) en schildklierdisfunctie de oorzaak zijn van hartritmestoornissen. Afhankelijk van de hartslag worden aritmieën onderverdeeld in bradycardie en tachycardie: bij bradycardie is de hartslag langzamer dan normaal; bij tachycardie is het sneller.
