Het is een alledaags verschijnsel dat bij het betreden van een donkere kamer aanvankelijk slecht zicht verbetert naarmate de ogen zich aanpassen aan de lichtomstandigheden. Dit wordt donkere aanpassing genoemd en is essentieel voor scotopisch zicht 's nachts.
Wat is scotopisch zicht?
Scotopisch zicht verwijst naar zien in het donker. Scotopisch zicht verwijst naar zien in het donker. In tegenstelling tot fotopisch zien, wordt dit gerealiseerd door de sensorische cellen van het netvlies, omdat hun verhoogde gevoeligheid voor licht ze bijzonder geschikt maakt voor licht-donker zicht. Als de staafjes zijn beschadigd als gevolg van erfelijke of verworven veranderingen, kan het zicht in het donker ernstig verminderen, ook wel nacht genoemd. blindheid.
Functie en taak
Er zijn twee verschillende soorten fotoreceptoren op het netvlies van het menselijk oog die nodig zijn voor het zien: staafjes en kegeltjes. De kegeltjes zijn verantwoordelijk voor kleurwaarneming in helderheid, ook wel fotopisch zicht genoemd. De staafjes nemen het visuele proces over bij weinig licht of 's nachts, dwz scotopisch zicht. Het feit dat de staafjes sensorische cellen van het oog geen onderscheid kunnen maken tussen verschillende kleuren, is ook de reden voor onze beperkte kleurwaarneming in het donker. Staafjes en kegeltjes zijn echter niet gelijkmatig verdeeld over het netvlies. De hoogste dichtheid van sensorische cellen en dus de scherpste beeldresolutie wordt bereikt op de zogenaamde gele vlek, de fovea centralis. Daar bevinden zich echter alleen kegeltjes, die bij nachtzicht weinig nut hebben. Daarom wordt scotopisch zicht optimaal wanneer het oog zo is uitgelijnd dat het beeld op het netvlies niet op het netvlies wordt gevormd. gele vlek, maar ernaast (parafoveal). Beide typen sensorische cellen zetten in principe licht om in een signaal naar de hersenen door hetzelfde mechanisme. De energie van het invallende licht leidt tot een structurele verandering in een eiwit, rhodopsine. Hierdoor ontstaat een signaleringscascade in de cel, waardoor er minder glutamaat is vrijgegeven. Stroomafwaartse zenuwcellen registreren dit en zenden een elektrisch signaal naar de hersenen Tijdens de overgang naar zien in het donker, bijvoorbeeld bij het betreden van een donkere kamer, vindt donkere adaptatie plaats, bestaande uit vier effecten. Een snel aspect is de pupilreflex. Bij weinig licht is de leerling is verwijd zodat er zoveel mogelijk licht door de opening van de iris op het netvlies. Bovendien wordt de lichtgevoeligheid van de fotoreceptoren vergroot. Hun stimulusdrempel wordt onder meer verlaagd door een verhoogde concentratie van rodopsine, wat alleen mogelijk is in het donker. Ten tweede is er in het donker een omschakeling van kegel- naar staafzicht, aangezien de staafjes op zich al een hogere gevoeligheid voor licht hebben dan de kegeltjes. Deze overgang vraagt enige tijd en wordt ook wel de Kohlrausch-knik genoemd. Ten slotte, naarmate de duisternis toeneemt, neemt de laterale remming in het netvlies af en neemt de grootte van de receptieve velden toe. Het resultaat is een sterkere convergentie van de signalen naar de stroomafwaartse richting ganglion cellen, die verantwoordelijk zijn voor de overdracht naar de hersenen en zo opgewonden raken. Deze verhoogde convergentie gaat echter ten koste van het oplossend vermogen of de gezichtsscherpte.
Ziekten en klachten
Een defect of verzwakking van het scotopisch zicht wordt nacht genoemd blindheid In dit geval kan donkere aanpassing niet meer (voldoende) door het oog worden uitgevoerd en is het zicht in de schemering of duisternis verminderd of afwezig. Deze aandoening kan aangeboren (aangeboren) of verworven zijn. Echter, nacht blindheid kan ook optreden als begeleidend symptoom bij andere aandoeningen. Bijvoorbeeld aangeboren nachtblindheid kan worden veroorzaakt door erfelijke mutaties in eiwitten belangrijk voor het visuele proces, zoals S-arrestin bij het Oguchi-syndroom. Nog een genetisch voorwaarde is retinitis pigmentosa, een groep erfelijke netvliesaandoeningen waarvan momenteel oorzakelijke mutaties in meer dan 50 verschillende genen bekend zijn. Het begin van deze ziekte, die meestal voor het eerst duidelijk wordt in jeugd, adolescentie of jongvolwassenheid, wordt vaak aangegeven met nachtblindheid Naast een verminderd scotopisch zicht treden verlies van het gezichtsveld, verhoogde gevoeligheid voor verblinding en progressief verlies van kleurenzicht vaak op tijdens het verloop van retinits pigmentosa.staar (cataract) veroorzaakt ook symptomen die patiënten beschrijven nachtblindheid De oorzaak is hier echter niet een storing van de staafjes in het netvlies, maar een vertroebeling van de lens. Evenzo in de loop van suikerziekte mellitus, kunnen er beperkingen zijn van scotopisch zicht, dat wordt genoemd diabetische retinopathie Naast nachtblindheid vertonen patiënten met Leber-amaurose vaak een verhoogde gevoeligheid voor verblinding, nystagmus (onvrijwillig oog tremor), en in het algemeen verminderd zicht. Onderscheid te maken van deze vormen van nachtblindheid is die veroorzaakt door vitamine A-tekort. Vitamine A is nodig voor de lichaamseigen aanmaak van het visuele pigment rhodopsine. Een verbetering van deze vorm van nachtblindheid kan daarom worden bereikt door administratie of vitamine A In westerse geïndustrialiseerde landen is door deficiëntie veroorzaakte nachtblindheid echter zeer zeldzaam, aangezien de behoefte hieraan is vitamine A wordt gemakkelijk voldaan door een evenwichtige dieet In het geval van bepaalde risicofactoren For vitamine A-tekort, zoals verschillende darmziekten, ontsteking van de pancreas, eetstoornissen of zwangerschapmoet speciale aandacht worden besteed aan het verzekeren van een voldoende aanbod van vitamine A. In ontwikkelingslanden vitamine A-tekort door ondervoeding is nog steeds een reden voor dramatische blindheidscijfers bij kinderen.
