De Urd-boon is een peulvrucht afkomstig uit India en nauw verwant aan de mungboon en andere bonensoorten die veel voorkomen in Azië. Het wordt ook wel linzenboon genoemd vanwege de vorm en grootte van de zwarte zaden. Omdat de Urd-boon op verschillende manieren kan worden gebruikt koken, is het een belangrijk ingrediënt in veel traditionele Indiase gerechten.
Dit is wat u moet weten over de Urd-boon.
De Urd-boon is een peulvrucht afkomstig uit India en nauw verwant aan de mungboon en andere bonensoorten die veel voorkomen in Azië. Zoals alle peulvruchten behoort de Urd-boon tot de grote vlinder familie. Het is een rechtopgroeiende eenjarige plant die dat meestal niet doet groeien groter dan 30 cm, hoewel sommige soorten wel meer dan een halve meter hoog kunnen worden. De bloemen van de planten zijn geel en bloeien maar een paar uur. Ze ontwikkelen zich tot twee tot drie langwerpige peulen per bloeiwijze. Deze groeien tot 7 cm lang, ruw behaard aan de oppervlakte en bevatten elk vier tot tien zaden. Afgezien van enkele gecultiveerde vormen, zijn de zaden donkergroen tot diepzwart. Omdat ze een diameter hebben van ongeveer vier millimeter, iets afgeplat zijn en een vierkante tot ronde vorm hebben, lijken ze sterk op linzen. Daarom worden ze in Duitstalige landen vaak linzenbonen genoemd. Niet alleen de zaden zijn eetbaar, maar ook de hele peulen. Deze zijn echter nauwelijks verkrijgbaar buiten India. In Europa worden alleen de gedroogde zaden meestal verkocht onder de naam Urd-bonen. Hoewel de Urdbean tot de vrij onbekende peulvruchten behoort, is het een van de oudste nuttige planten van de mensheid. Het werd al meer dan 4000 jaar geleden op het Indiase subcontinent verbouwd en komt daar nog steeds veel voor. In zowel India als Pakistan zijn Urd-bonen een populair ingrediënt in stevige stoofschotels en curries. Sinds de koken tijd is hetzelfde als die van rijst, de twee etenswaren worden vaak samen bereid. Daarnaast worden gedroogde Urd-bonen ook verwerkt tot meel en gebruikt om dunne pasteitjes, verschillende donuts en ander hartig gebak te bereiden. Gemengd met rijstmeel, wordt het ook gebruikt om dumplings te bereiden. Gerechten op basis van meel gemaakt van Urd-bonen zijn typerend voor de Zuid-Indiase keuken. Net als bij andere bonensoorten, kunnen taugé uit Urd-bonen worden verkregen door kieming. Deze zijn met name geschikt voor gebruik in soepen en stoofschotels. Omdat Urd-bonen meestal gedroogd worden verkocht, zijn ze het hele jaar door verkrijgbaar.
Belang voor de gezondheid
Urd-bonen zijn, net als alle peulvruchten, bijzonder rijk aan eiwitten en laag in koolhydraten Bovendien, omdat ze veel vezels bevatten, die opzwellen in de spijsverteringskanaal, hebben ze een zeer verzadigend effect. Hierdoor zijn ze een zeer geschikt voer voor reductie diëten Bovendien zorgt de combinatie van proteïne en vezels voor de bloed suiker niveau om slechts langzaam te stijgen na een maaltijd. Dit voorkomt suiker stekels. Daarom kan het eten van urd-bonen niet alleen voorkomen suikerziekte, maar wordt ook aanbevolen voor diabetici die erop vertrouwen insuline, zoals nodig dosis kan naar beneden worden aangepast. Urd bonen kunnen ook een positief effect hebben op bloed druk en cholesterol niveaus. Dankzij het hoge gehalte aan B. vitaminen, Urd-bonen ondersteunen ook de stofwisseling en de zenuwstelsel Urd-bonen mogen alleen gekookt worden geconsumeerd, omdat ze ernstig kunnen zijn problemen met de spijsvertering wanneer het rauw wordt gegeten en zelfs de dood wanneer het in grote hoeveelheden wordt geconsumeerd.
Ingrediënten en voedingswaarden
| Voedingswaarde-informatie |
Hoeveelheid per 100 gram |
| Calorieën 331 | Vetgehalte 2 g |
| Cholesterol 0 mg |
Natrium 38 mg |
| Kalium 983 mg | Koolhydraten 55 g |
| Voedingsvezels 18 g |
Eiwit 24 g |
Met een drooggewicht van 20 tot 25 procent hebben Urd-bonen een ongewoon hoog eiwitgehalte, zelfs voor peulvruchten. Een derde van de koolhydraten in urd-bonen zijn in de vorm van voedingsvezels Het gehalte aan onverzadigde vetzuren is ook erg hoog. Bovendien bevatten urd-bonen ook tal van vitaminen, vooral van de vitamine B-complex, evenals van vitaal belang mineralen en sporenelementen zoals kalium, fosfor, ijzer, zink en mangaanNet als alle peulvruchten bevatten Urd-bonen lectines en proteaseremmers die kunnen veroorzaken maag overstuur, intestinaal ontsteking en braken diarree Deze stoffen worden echter geneutraliseerd door koken Een zeer hoog gehalte aan blauwzuur is typerend voor de Urd-bonenvariëteit. Echter, aangezien dit is water-oplosbaar, nee volksgezondheid klachten zijn te verwachten als de Urd-bonen goed worden bereid.
Intoleranties en allergieën
In de regel wordt de Urd-boon uitstekend verdragen en zelfs gemakkelijker verteerbaar dan de bonensoorten die in Europa veel voorkomen. Alleen degenen met gevoelige maagdarmkanalen kunnen onaangenaam ervaren winderigheid Dit komt doordat het onverteerbaar is koolhydraten worden afgebroken door de darm bacteriën Deze klachten zijn te voorkomen door een langere kooktijd en de toevoeging van spijsverteringskruiden en specerijen. Omdat Urd-bonen purines bevatten, kan consumptie dat wel leiden tot een toename van urinezuur niveaus. Daarom lijden individuen aan jicht moeten met hun behandelende arts bespreken in welke hoeveelheden ze urdbonen kunnen consumeren.
Aankoop- en keukentips
Omdat Urd-bonen gedroogd worden verkocht, kunnen ze uitzonderlijk lang worden bewaard en zijn ze uitstekend geschikt voor opslag. Als ze niet verkrijgbaar zijn in de reguliere supermarkten, kunnen ze worden gekocht via Aziatische markten of online. Gedroogde Urd-bonen zijn er in twee verschillende kwaliteiten: heel of gespleten. Split Urd-bonen zijn bijzonder geschikt voor stoofschotels en gerechten met romige sauzen, omdat ze de tijdens het koken aanwezige vloeistof verdikken, waardoor het voedsel een romige consistentie krijgt. Hele Urd-bonen kunnen worden gebruikt voor alle klassieke Indiase gerechten waarin het gebruik van bonen of linzen is voorzien. Bij beide varianten is het echter essentieel om de bonen erin te laten weken koud water gedurende ten minste acht uur, bij voorkeur 's nachts, vanwege de gifstoffen in Urd-bonen. Dit water moet voor het koken worden weggegooid. Na het uitlekken kunnen Urd-bonen worden gebruikt volgens de receptinstructies. Hele Urd-bonen kunnen ook worden ontkiemd en gegeten in de vorm van taugé. De kiemperiode is slechts twee tot drie dagen en de spruiten blijven gemakkelijk enkele dagen vers in de koelkast. Afgewerkte taugé moeten ook grondig worden gekookt voordat ze worden gegeten.
Voorbereidingstips
Door het hoge eiwitgehalte is de Urd boon bijzonder geschikt voor de vegetarische en veganistische keuken. Veel Indiase gerechten zonder vlees worden traditioneel bereid met Urd-bonen, en recepten voor linzen of andere soorten bonen kunnen ook gemakkelijk worden aangepast met Urd-bonen. Omdat urd-bonen een eigen pittige, licht aardse smaak hebben, harmoniëren ze heel goed met sterke kruiden. Rijst en een yoghurt saus kan voor een interessant contrast zorgen. Urd-bonen zijn ook geschikt voor gerechten in Europese stijl, vooral voor stevige stoofschotels. Omdat ze vloeistoffen kunnen verdikken, zijn ze een gezond en caloriearm alternatief voor room- en sausbindmiddelen. De Urd-boon kan ook als ongebruikelijk ingrediënt in salades worden gebruikt. Afhankelijk van het type worden de bonen hiervoor vooraf licht gestoomd of zelfs direct na het weken en uitlekken met de andere ingrediënten gemengd.
