Proteus is de naam voor een soort bacteriën De micro-organismen komen voor in de darmen van mens en dier en kunnen ziekten veroorzaken.
Wat zijn proteusbacteriën?
De naam Proteus wordt gebruikt om een gramnegatief geslacht van te beschrijven bacteriën De naam Proteus gaat terug naar de oude Griekse zeegod Proteus. Dit werd door de dichter Homerus in zijn Odyssey beschreven als uiterlijk buitengewoon veelzijdig. Proteus bacteriën zijn leden van de Enterobacteriaceae-familie. Ze zijn uitgerust met flagellen rond hun cellen en zijn veelvormig. De term Proteus komt van de Duitse patholoog en bacterioloog Gustav Hauser (1856-1935), die bekendheid verwierf door de ontdekking van de bacteriesoort Proteus mirabilis. Proteus mirabilis wordt beschouwd als de medisch meest belangrijke Proteus-soort. Andere leden van dit geslacht zijn onder meer Proteus penneri, Proteus vulgaris, Proteus hauseri en Proteus myxofaciens. In dit opzicht verschilt Proteus myxofaciens aanzienlijk van de rest van de genussoort in zijn genetica Als ziekteverwekker is deze soort de enige van zijn geslacht die geen rol speelt. Hoewel Proteus morganii, Proteus rettgerti en Proteus inconstans ook de naam Proteus dragen, worden ze op basis van nieuwe DNA-analyses niet langer beschouwd als behorend tot het geslacht Proteus. In plaats daarvan behoren ze nu tot de geslachten Providencia en Morganella.
Voorkomen, verspreiding en kenmerken
Ingezeten Proteus-bacteriën, die als niet veeleisend worden beschouwd, zijn meestal saprofyten in wateren en bodems die organisch materiaal bevatten. Dit kunnen de uitwerpselen zijn van levende organismen of afgestorven biomassa. Bovendien worden Proteus-bacteriën zowel in de darmen van mensen als in die van dieren aangetroffen. In de natuur zijn de micro-organismen belangrijk bij verrottingsprocessen en de aërobe afbraak daarvan eiwitten De cellen van Proteus-bacteriën hebben de vorm van staafjes. Ze hebben een diameter tussen 0.4 en 0.8 µm. De lengte van de micro-organismen wordt als variabel beschouwd. Vanwege hun peritrichous flagella zijn Proteus-bacteriën ook extreem mobiel. De kiemen hebben niet nodig zuurstof voor hun metabolisme. De energiemetabolisme van de bacteriën is oxidatief en fermentatief. De deels parasitaire micro-organismen halen hun energie uit chemische reacties van stoffen uit hun omgeving. Ze gebruiken meestal suiker als energiebron. Bovendien zijn leden van het geslacht Proteus catalase-positief en oxidase-negatief. Bovendien hebben ze de eigenschap nitraat tot nitriet te reduceren. Er is een grotere gelijkenis tussen het geslacht Proteus en de bacteriegeslachten Morganella en Providencia. Fenylalaninedeaminase wordt dus door alle drie de soorten geproduceerd. Bovendien zijn alle drie de geslachten niet in staat malonaat te metaboliseren of te produceren arginine decarboxylase. Bovendien kunnen ze geen zuur produceren in het metabolisme van L-arabinose, D-sorbitol en dulcitol. Andere karakteristieke eigenschappen van het geslacht Proteus omvatten de vorming van waterstof sulfide uit aminozuren bevattende zwavel, liquefactie van gelatine, en splitsing van maïs olievetten en ureum Ook typerend voor de Proteus-bacterie is hun zwermgedrag. Op gelvoedselbodems worden zogenaamde zwermcellen gevormd, dit zijn dichtgevlagde cellen. Op het geloppervlak bewegen ze zich op een dunne vloeistoflaag gevormd door synerese. Als de bacteriekolonie in het begin vrij smal is, kan deze zich naarmate het vordert snel over het oppervlak van de gel verspreiden. Omdat zwermen afgewisseld worden met lokale proliferatie, wordt het geloppervlak uiteindelijk bedekt door een uitgebreide Proteus-kolonie. Door hun zwermgedrag zijn Proteus-bacteriën meestal gemakkelijk te detecteren. Bovendien worden ze afgebroken glucose onder vorming van zuur. Bij serologisch onderzoek kunnen meerdere antigenen worden onderscheiden, waardoor de bacteriën in serotypen kunnen worden onderverdeeld.
Ziekten en symptomen
Proteus-bacteriën behoren tot de opportunistische pathogenen In de darm hebben ze geen pathogene betekenis en passen ze zich aan de darmflora Als de kiem echter een ander orgaan kan koloniseren, bestaat er een risico op infectie. Sommige indool-positieve Proteus-stammen behoren ook tot het ziekenhuis kiemen en infecties veroorzaken, vooral bij mensen met een verminderde immuunsysteemDe meest voorkomende ziekten veroorzaakt door Proteus-bacteriën zijn urineweginfecties zoals cystitis Daarentegen zijn infecties van andere organen veel zeldzamer, zoals buikvliesontsteking, infecties van de gal kanalen, gastro-enteritis, ontsteking van de prostaat klier, ontsteking van de nierbekken, empyeem (ingekapselde verzameling van pus) Of hersenvliesontsteking Soms zware cursussen zoals bloed vergiftiging (bloedvergiftiging) behoren ook tot de mogelijkheden. Behandeling van ziekten veroorzaakt door Proteus-bacteriën omvat meestal de administratie of antibiotica De meeste Proteus-soorten kunnen bijvoorbeeld met succes worden behandeld met een breed spectrum cefalosporines, die van de tweede en derde generatie zijn antibioticaen chinolonen. Als het een ongecompliceerd is Urineweginfectiewordt cotrimoxazol ook als nuttig beschouwd. In de meeste gevallen veroorzaakt de soort Proteus mirabilis de besmettelijke ziekte Tegen deze bacterie, cefazoline en ampicilline zijn veelbelovend. Eerste en tweede generatie cefalosporines en aminopenicillines worden niet als effectief beschouwd tegen Proteus vulgaris omdat de bacterie hiertegen resistent is antibiotica Andere antibiotica, zoals carbapanems of cefotaximevenals bèta-lactamaseremmers, hebben een positief effect. Alle Proteus-soorten zijn van nature resistent tegen antibioticum middelen zoals tetracyclines, nitrofurantoïne, colistin en tigecycline De resistentie van Proteus-bacteriën varieert echter in de loop van de tijd en ook van regio tot regio, dus het verkrijgen van een antibiogram kan nuttig zijn.
