De darmflora verwijst naar het geheel van micro-organismen die de menselijke darm koloniseren. Deze omvatten veel verschillende bacteriën, evenals eukaryoten en archaeae, die de andere twee grote groepen vormen. De darmflora ontwikkelt zich pas vanaf de geboorte.
Tot die tijd is het maagdarmkanaal steriel. De darmflora is erg belangrijk voor de spijsvertering en de mens volksgezondheid en kan bijdragen aan de ontwikkeling van ziekten in geval van onbalans. In totaal de mens spijsverteringskanaal bevat ongeveer 10 keer zoveel micro-organismen als het menselijk lichaam cellen bevat.
Ontwikkeling van de darmflora
In de baarmoeder is het maagdarmkanaal van het ongeboren kind nog niet gekoloniseerd met micro-organismen. De eerste bacteriën kom er alleen tijdens de geboorte. Deze zijn in eerste instantie vooral afkomstig uit het genitale gebied van de moeder, aangezien het kind hier tijdens de geboorte mee in aanraking komt.
De eerste afwikkeling bacteriën zijn daarom voornamelijk streptokokken, enterobacteriën en Escherichia coli (E. coli). Kinderen geboren via een keizersnede komen hiermee niet in aanraking kiemen. Hun spijsverteringskanaal wordt aanvankelijk vooral gekoloniseerd door kiemen van de maternale huidflora.
Bij het eerste voer komen een groot aantal andere bacteriën in het maagdarmkanaal van het kind. Dit zijn voornamelijk melkzuurbacteriën. Deze verzuren het milieu in de spijsverteringskanaal, wat de reproductie van schadelijke pathogenen beperkt.
In de loop van het leven bouwt de darmflora zich steeds meer op en wordt de kolonisatie door micro-organismen steeds dichter. Een gezonde volwassen mens herbergt minstens 500 tot 1000 verschillende soorten bacteriën in zijn of haar spijsverteringskanaal. De verschillende soorten bacteriën nestelen zich het liefst in specifieke delen van het spijsverteringskanaal. De dunne darm, bijvoorbeeld, is de thuisbasis van een groter aantal Lactobacillus- en Enterococcus-soorten, terwijl de veel dichter bevolkte dikke darm de thuisbasis is van Bacteroides, Bifidobacterium, Clostridium en vele andere soorten bacteriën.
Functie van de darmflora
De darmflora speelt een zeer belangrijke rol bij het in stand houden volksgezondheid. De "goede" micro-organismen zijn dus essentieel voor de verdediging tegen pathogenen kiemen en dragen bij aan het feit dat deze zich niet kunnen vermenigvuldigen en ongecontroleerd in het spijsverteringskanaal kunnen nestelen. Tegelijkertijd voorzien de micro-organismen door hun metabolisme het menselijk lichaam van verschillende belangrijke voedingscomponenten, zoals vele vitaminen, die het menselijk lichaam niet alleen van voedsel kon isoleren.
Daarnaast speelt de darmflora een grote rol bij de verteringsprocessen. De bacteriën splitsen suiker en vetzuren en stimuleren de darmmotoriek. Afhankelijk van de samenstelling van de darmflora kunnen conclusies worden getrokken over de stofwisselingssituatie van de betrokkene.
Bijvoorbeeld de darmflora van te zwaar personen zouden voornamelijk de thuisbasis zijn van Firmicutes en minder van Bacteroides-bacteriën, terwijl dit evenwicht is verschoven ten gunste van het geslacht Bacteroides bij slanke personen. De darmflora staat dus in een wederkerige relatie met het lichaamsgewicht. De mate waarin het iemands stressmanagement en emotionele toestand beïnvloedt, wordt ook besproken.
Last but not least heeft de darmflora invloed op de immuunmodulatie in het menselijk lichaam en herbergt een belangrijk deel van de immuunsysteem. De exacte processen die hieraan bijdragen, zijn nog niet volledig begrepen. Malcolonisatie van het spijsverteringskanaal Verschillende verstorende factoren kunnen het gevoelige ecosysteem van de darm uitwerpen evenwicht, wat kan leiden tot malcolonisatie van het spijsverteringskanaal.
Het wordt gekenmerkt door de overheersing van een of meer pathogene kiemen, of de vermindering of afwezigheid van nuttige micro-organismen. Een dergelijke onjuiste kolonisatie kan worden opgemerkt door verschillende symptomen, zoals frequent pijn in de buik, winderigheid of een opgeblazen gevoel, vatbaarheid voor infecties of voedselintoleranties. Door middel van diverse onderzoeken bij de huisarts kan een dergelijke valse kolonisatie worden opgespoord en eventueel behandeld.
Alle artikelen in deze serie:
