aldosteron is een van de steroïden hormonen en is verantwoordelijk voor het lichaam water en mineraal evenwicht Het behoudt meer water en natrium ionen in het lichaam, terwijl kalium ionen en waterstof ionen (protonen) worden uitgescheiden. Beide aldosteron tekort en overmaat aldosteron leiden tot ernstig ongunstig volksgezondheid effecten.
Wat is aldosteron?
aldosteron is een steroïde hormoon dat wordt geproduceerd door de bijnieren. Het wordt ook wel het dorst- of zouthormoon genoemd omdat het een rol speelt bij het beheersen van het lichaam water en zout evenwicht Het hormoon vertegenwoordigt een mineraal corticoïde, dat tot de groep van corticoïde steroïden behoort. De productie ervan vindt plaats in de bijnierschors, samen met andere steroïden hormonen zoals Cortisol en geslachtshormonen. Aldosteron wordt gebruikt om te reguleren bloed druk. Als bloed de druk daalt, er is een verhoogde uitscheiding van aldosteron. Wanneer bloed de druk stijgt, de aldosteronsynthese neemt af. Dit reguleringsmechanisme wordt gemedieerd door de renine-angiotensine-aldosteronsysteem. Binnen de renine-angiotensine-aldosteron-systeem, het mineraal en water evenwicht van het lichaam wordt gereguleerd afhankelijk van externe invloeden. Zo vermindert een hoog water- en zoutverlies de uitscheiding van urine door de nieren, terwijl de dorst en de zouthonger toenemen om het evenwicht te herstellen. In dit systeem speelt aldosteron een centrale rol.
Anatomie en structuur
Aldosteron vertegenwoordigt, zoals eerder vermeld, een steroïdhormoon. Steroïde hormonen hebben dezelfde chemische basisstructuur als cholesterol. Dus, cholesterol is ook het moedermolecuul voor de productie van aldosteron en de andere steroïde hormonen. Via het tussenstadium pregnenolone uit cholesterolwordt pregesteron gevormd door oxidatie. Na verdere hydroxyleringen van pregesteron en daaropvolgende oxidaties van de hydroxylgroepen, wordt uiteindelijk aldosteron gevormd. De productie vindt plaats in de buitenste laag van de bijnierschors, de zona glomerulosa. De synthese ervan wordt geactiveerd als gevolg van een afname van het bloed volume net zoals bloeddruk of een te hoog kalium concentratie (hyperkaliëmie) in het bloed. Angiotensine II, dat wordt gevormd als onderdeel van de renine-angiotensine-aldosteronsysteem, werkt als een mediator van synthese. Wanneer het bloed natrium concentratie wordt verhoogd, wordt de biosynthese van aldosteron geremd. Dit verhoogt de concentratie van atriaal natriuretisch peptide (ANP), waardoor het wegspoelt natrium door de uitscheiding via de urine te verhogen. Op zijn beurt het regulerende hormoon ACTH stimuleert de aanmaak van aldosteron.
Functie en taken
Aldosteron regelt de water- en mineralenbalans van het lichaam. Het dient om het fysiologische evenwicht tussen kalium en natriumionen in het bloed. Het hormoon zorgt voor een verhoogde opname van natriumkanalen (ENaC) en natriumtransporters (Na + / K + -ATPase) in het plasmamembraan van de epitheelcellen van de nier, long en dikke darm Deze natriumkanalen zijn permeabel voor natriumionen, waardoor natrium opnieuw wordt geabsorbeerd uit de primaire urine of het darmlumen. Tegelijkertijd neemt de uitscheiding van kalium- en ammoniumionen en protonen toe. Dit resulteert in een toename van extracellulair volume, een afname van de kaliumconcentratie en een toename van Ph. Aldosteron in het bloed is een hormoon dat zijn activiteit kan uitoefenen via een overeenkomstige receptor in de celmembraan Bepaalde aldosteronantagonisten zoals spironolacton of eplereron kan de werking van aldosteron remmen door de receptor te blokkeren. Cortisol bindt ook aan de minerale corticoïdereceptor op dezelfde manier als aldosteron. Daarom is het geoxideerd tot cortisone in de darm, nier of een ander weefsel. In deze vorm kan het niet langer binden aan de receptor. Het verliest dus zijn antidiuretische werkzaamheid, maar los van deze functie blijft het zijn taken vervullen als een spanning hormoon. Het belemmert echter niet langer de uitscheiding van giftige stoffen in de urine. Aldosteron wordt gereguleerd door het renine-angiotensine-aldosteronsysteem. In het kader van dit systeem is er een drop in bloeddruk of een verlies van water of natrium leidt aanvankelijk tot het vrijkomen van het enzym renine uit gespecialiseerde delen van de nier zakdoek. Renine veroorzaakt op zijn beurt de vorming van angiotensine II via het tussenstadium angiotensine I. Angiotensine II veroorzaakt bloeddruk om op te staan door het fijne bloed te vernauwen schepenTegelijkertijd stimuleert het de aanmaak van aldosteron, wat de reabsorptie van natrium en water induceert.
Ziekten
Zowel een tekort als een teveel aan aldosteron kan dat wel leiden te significant volksgezondheid problemen. Bij aldosterontekort is er een verhoogde uitscheiding van natrium en water. Symptomen zijn onder meer lage bloeddruk, 피로, verwarring, braken, diarree en hartritmestoornissen Het kaliumgehalte in het bloed is te hoog. Pasgeborenen met aldosterontekort worden het zoutverspillingssyndroom genoemd. In de eerste paar dagen van hun leven vertonen ze zwakte in het drinken en weigeren ze te eten, braken, diarree, uitdroging en toenemende apathie. De voorwaarde is levensbedreigend en moet onmiddellijk worden behandeld. Er is zowel een primair als een secundair aldosterontekort. Primaire aldosteron-deficiëntie is te wijten aan een aandoening van de bijnieren. In extreme gevallen zogenaamde de ziekte van Addison kan zich ontwikkelen met volledig falen van de bijnierschors. Hier ontbreken naast aldosteron ook de andere steroïdhormonen. Secundaire aldosteron-deficiëntie is op zijn beurt te wijten aan een defect regulerend mechanisme binnen het renine-angiotensine-aldosteronsysteem. Behandeling van aldosterontekort omvat hormoonvervanging en behandeling van de onderliggende ziekte. Overproductie van aldosteron kan ook primaire of secundaire oorzaken hebben. Primaire overproductie van aldosteron wordt meestal veroorzaakt door goedaardige of, minder vaak, kwaadaardige tumoren in de bijnieren. De primaire vorm van overproductie wordt genoemd Conn-syndroom, die zich manifesteert als spierzwakte, hoofdpijn, dorst, en frequent urineren Overproductie van secundaire aldosteron vertoont vergelijkbare symptomen en wordt, net als bij secundaire aldosterontekort, veroorzaakt door ontregeling in het renine-angiotensine-aldosteronsysteem.
