Dyer's meekrap is een van de oudste verffabrieken ter wereld. Het gebruik ervan als medicinale plant is net zo lang. Ondertussen wordt het gebruikt in de volksgezondheid veld alleen in homeopathische bereiding, omdat sommige ingrediënten als kankerverwekkend worden beschouwd.
Voorkomen en teelt van meekrap.
Dyer's meekrap is een bladverliezende, meerjarige kruidachtige plant en bereikt een groeihoogte van 50 centimeter tot een meter. De meekrapplant van de verver heeft de wetenschappelijke naam Rubia tinctorum en staat in de volksmond ook wel bekend als echte ververs meekrap of afgekort meekrap. Het behoort tot het geslacht van ververs rood en de rode familie, die deel uitmaakt van de gentiaan-achtige planten. De Romeinen gaven deze traditionele verfplant de naam Rubia, vanwege de rode kleurstof in de wortels. Dyer's meekrap is een bladverliezende, meerjarige kruidachtige plant en bereikt een groeihoogte van 50 centimeter tot een meter. De wortels zijn roodachtig en wijdvertakt. Op de bladeren en de randen van de stengel vormt de plant achterwaartse haren, trichomen genaamd. Deze gebieden zijn dus erg ruw. Verder spreidt de vierkante steel erg veel uit en krijgt zo een betere grip. De bladeren hebben een korte steel, zijn 3 tot 11 centimeter lang en hebben een elliptische tot lansachtige vorm. De bloeiperiode omvat de maanden juni, juli en augustus. De kleine bloemen zijn geel van kleur en trechtervormig. Het origineel distributie van de meekrap van de verver lag in het oostelijke Middellandse Zeegebied en het Nabije Oosten. In Midden- en West-Europa werden wilde uitlopers gevormd uit de gecultiveerde plant. De plant zelf geeft de voorkeur aan warme locaties en is te vinden in velden, wijngaarden, puingebieden en zonnige bermen. De meekrapplant ruikt naar alsem en vertoont een scherp smaak.
Effect en toepassing
Dyer's meekrap wordt sinds de oudheid voornamelijk als verffabriek gebruikt. In heel Centraal-Europa en het Middellandse Zeegebied werd het gebruikt om textiel te verven, omdat de productie ervan eenvoudig en goedkoop was. Zo ontwikkelde de meekrap van de verver zich tot een van de belangrijkste cultuurgewassen en ontwikkelde hij zich tot een van de belangrijkste handelsgoederen tussen Europa en Azië. Hiervoor werd de wortel van de plant gebruikt. Het moest drie jaar oud zijn en werd na het oogsten in de lente of herfst in een oven gedroogd en vervolgens geplet. De rode kleurstof alizarine wordt alleen geproduceerd tijdens het droogproces. Naast deze kleurstof bevat de wortel ook purpurine en anthrachinon. Het verfproces was relatief veeleisend. In latere tijden bereikten alleen de Ottomanen en de Indianen de gewenste intense rode tint. Samen met aluin en bijtend, vooral wol werd in Europa geverfd. De kleur heeft een hoge lichtechtheid en wasbestendigheid. Het werd vooral gebruikt voor Turkse hoofdtooien en uniformen. In combinatie met verschillende metaaloxiden of metaal zoutenwas het mogelijk om de zogenaamde meekrapvernis te produceren. Bij alle artistieke technieken werd meekrapvernis gebruikt. Alizarin meekrapvernis werd ook gebruikt als pigment, bijvoorbeeld bij de productie van behangpapier, kunstenaarsinkten en drukinkten. Het stof van de kleurstof mag nooit worden ingeademd, omdat dit een giftige werking heeft. De alizarine die het bevat irriteert de ogen en huid In verschillende volksgeneesmiddelen wordt de meekrap van de verver al eeuwenlang beschouwd als een medicinale plant. Het werd zowel intern als extern gebruikt. Ook hier werd de wortel van de plant gebruikt. Het bevat onder andere glycosiden, flavonoïden, rubichloorzuur, citroenzuur, tannines, pectines en een kleine hoeveelheid vette oliën. De bladstelen, het geperste sap en de zaden werden ook in de natuurgeneeskunde gebruikt. De toepassingsgebieden waren veelvoudig. Aangegeven was de meekrapfabriek van de verver ziekten van de urinewegen - zoals blaas en nier stenen -, ischias pijn, jicht, osteochondrose, rachitis en bloedarmoede Externe applicatie moest helpen bij korstmossen, blaffen en vlekken. Sinds 1993 is er in Duitsland geen vergunning meer als medicinale plant, omdat van sommige ingrediënten - zoals alizarine en lucidine - wordt vermoed dat ze kanker Vooral de langdurige behandeling toonde in laboratoriumtesten de ontwikkeling van lever en nier tumoren. Daarom mag het kleuren van consumeerbaar voedsel ook niet worden gedaan. Kinder- en babykleding mag niet worden geverfd met meekrap. Vooral bij zweten kunnen de kankerverwekkende ingrediënten uit het textiel vrijkomen. Alleen in homeopathische bereiding kan de plant nog intern worden gebruikt volksgezondheid gebruik wordt ondersteund door zijn laxeermiddel, samentrekkend en smakelijk effect. Bovendien bevordert het de vorming van gal afscheidingen, is diuretisch en tonic.
Belang voor gezondheid, behandeling en preventie.
Voor het onderhoud van volksgezondheid of herstel van het menselijk organisme, alleen homeopathische inname is mogelijk in Duitsland. Homeopathie produceert een moedertinctuur uit meekrap voor de behandeling van bloedarmoede, ondervoeding, amenorroe en milt aandoeningen. In andere landen wordt de meekrapplant nog steeds gebruikt voor natuurgeneeskundige doeleinden. Vanwege het diuretisch effect, plant extracten worden al sinds de oudheid gebruikt voor ziekten van de blaas en nieren. Vooral de ontsteking-veroorzaken bacteriën worden dus uit de urinewegen gespoeld. Evenzo bevestigen recente studies ook de positieve effecten bij de behandeling van nier stenen. Jicht patiënten kunnen ook profiteren van de ontgifting geassocieerd met het diuretisch effect en hun lijden verlichten. Sinds jicht wordt veroorzaakt door verhoogde opslag van urinezuur kristallen en kunnen zowel worden opgelost als uitgespoeld door meekrap te nemen. In het Arabische culturele gebied wordt ook ververs meekrap gebruikt verloskunde, zoals wordt gezegd dat het een baarmoeder-reinigend effect. Voor gynaecologie bruikbaar, zou ook de menstruatie-regulerend effect van de meekrapinstallatie.
