Struma: behandeling en symptomen

struma, ook wel bekend als struma, is een vergroting van de schildklier​ De oorzaak van een dergelijke zwelling van de schildklier is vaak een jodium tekort, dat kan leiden naar knobbeltjes in de schildklier​ Naar schatting heeft een op de drie Duitsers een struma - vaak zonder het te weten. Dit komt omdat, vooral in het begin, struma gaat vaak niet gepaard met een merkbare of zichtbare zwelling in de nek, zodat veel getroffen mensen zelfs geen tekenen opmerken. Lees meer over symptomen en behandeling van dergelijke zwelling van de schildklier.

Symptomen van struma

Een struma veroorzaakt in eerste instantie meestal geen of nauwelijks ongemak en wordt daarom vaak laat of alleen bij toeval ontdekt. De eerste tekenen kunnen zijn: slikproblemen of een gevoel van druk en beklemd gevoel in de keel ("brok in de keel"). Een dikke nek, wat te zien is aan een overhemdkraag die strak is geworden, kan ook een teken zijn van struma. Omdat de schildklier zich dicht bij de luchtpijp bevindt, kan het erop drukken wanneer het vergroot wordt. Bij sommige patiënten veroorzaakt dit kortademigheid of fluitende ademgeluiden. Stembanden zenuwen or bloed schepen kan ook worden beïnvloed door de gezwollen schildklier, waardoor heesheid of bloedcongestie in de hoofd​ Deze symptomen nemen toe naarmate de schildklier zwelt op. Struma kan de productie van het schildklierhormoon beïnvloeden. Als het vergezeld gaat van hyperthyreoïdie or hypothyreoïdiekunnen de typische symptomen van elk optreden.

Detecteer zwelling van de schildklier door zelftesten

Om vroegtijdig te ontdekken of de schildklier opgezwollen is, adviseren artsen om regelmatig een “spiegeltest” te doen. Om dit te doen, moet het hoofd wordt in de nek en het gebied onder de strottehoofd wordt geobserveerd met een handspiegel tijdens het drinken van een slokje water​ Als zwelling verschijnt onder de strottehoofd Bij inslikken dient een arts te worden geraadpleegd. Hetzelfde geldt als er plotselinge slikproblemen of een gevoel van druk in de keel zijn. Met een palpatieonderzoek kan de arts de grootte en bepalen voorwaarde van de schildklier en zo bepalen of er daadwerkelijk een struma bestaat.

Struma: diagnose en onderzoeken

Als het palpatieonderzoek zwelling van de schildklier aangeeft, kan met behulp van verder onderzoek een nauwkeurige diagnose worden gesteld:

  • A bloed test laat zien of er is hyperthyreoïdie or hypothyreoïdie.
  • De TSH niveau (schildklierstimulerend hormoon) in de bloed maakt het ook mogelijk om conclusies te trekken over de vraag of het struma te wijten is aan een tumor.
  • Ultrageluid onderzoek kan worden gebruikt om de grootte en structuur van de schildklier te onderzoeken. Hiermee kunt u bepalen of er struma-knobbeltjes aanwezig zijn.
  • Als er knobbeltjes aanwezig zijn, een schildklier scintigrafie kan meten jodium ophoping in de schildklier om te controleren of ze zogenaamd heet zijn of koud knobbeltjes.
  • Een weefselmonster (biopsie) uit de schildklier geeft duidelijkheid als het een kwaadaardige is knobbeltje wordt vermoed.
  • Röntgenfoto's kunnen laten zien of het struma bijvoorbeeld op de luchtpijp of de slokdarm drukt.

Met behulp van de onderzoeken kunnen ook andere mogelijke ziekten worden uitgesloten, zoals Hashimoto's thyroiditis.

Vormen van een struma

Er zijn verschillende vormen van een struma. De classificatie is gebaseerd op verschillende criteria, waaronder de structuur: in de meeste gevallen vormen zich een of meer knobbeltjes in de schildklier (“struma nodosa”). Afhankelijk van het aantal knooppunten wordt onderscheid gemaakt tussen “struma uninodosa” en “struma multinodosa”. Als de hele schildklier opgezwollen is, wordt dit "struma diffusa" genoemd. Op basis van de aanmaak van schildklier wordt een nadere indeling gemaakt hormonen​ In meer dan 90 procent van de gevallen is deze hormoonproductie niet verstoord, in welk geval er sprake is van "euthyroid struma" of "euthyreoïdie". Als de hormoonproductie toeneemt, wordt dit een "hyperthyroid struma" genoemd. Een verminderde hormoonproductie wordt een 'hypothyroid-struma' genoemd.

Struma: indeling in graden

Bovendien wordt een struma ingedeeld in verschillende kwaliteiten, ook wel stadia genoemd, op basis van zijn grootte:

  • Graad 0: niet zichtbaar noch voelbaar, alleen detecteerbaar door ultrageluid.
  • Graad Ia: voelbaar, maar niet zichtbaar.
  • Graad Ib: voelbaar, maar alleen zichtbaar als de hoofd is teruggebogen.
  • Graad II: zichtbaar met normale hoofdpositie
  • Graad III: aanzienlijk vergrote schildklier, zelfs van een afstand zichtbaar.

Daarnaast zijn er nog andere verschillen, bijvoorbeeld met betrekking tot de anatomische locatie van een struma. Een "struma colli" is de naam voor een struma in de nek.

Hete knooppunten en koude knooppunten

Bij sommige getroffen personen verandert een deel van het weefsel van de schildklier in een knobbeltje​ Afhankelijk van hun activiteit, koud Er worden knobbeltjes en hete knobbeltjes onderscheiden. Een heet knobbeltje is bijna altijd een goedaardige weefselverandering in de schildklier waardoor deze toeneemt jodium wordt geabsorbeerd en hormonen zijn geproduceerd. Vaak is het gevolg van een hete knobbel hyperthyreoïdie. Een koud knobbel is weefsel van de schildklier dat geen jodium opneemt en niet afscheidt hormonen​ Dit kan bijvoorbeeld littekenweefsel, een (meestal goedaardige) tumor of een cyste zijn.

Behandeling voor struma

De behandeling van een struma hangt af van de grootte, evenals of de schildklierfunctie is aangetast en of er knobbeltjes aanwezig zijn. Kortom, drie vormen van therapie beschikbaar.

  • Medicamenteuze behandeling wordt bijvoorbeeld uitgevoerd met jodide tablets, schildklierhormonen of - in het geval van hyperthyreoïdie - schildklierblokkers (thyrostatisch agenten).
  • In radioactief jodiumtherapieslikt de getroffen persoon radioactief jodium in, waarvan de straling de schildkliercellen vernietigt.
  • Bij een operatie worden de abnormale weefseldelen (unilateraal of bilateraal) of, indien nodig, de gehele schildklier verwijderd.

Therapie van struma vereist vaak het nemen van jodium of hormoon tablets voor een lange periode. Dit is ook vaak nodig als gevolg van een operatie of behandeling met radioactief jodium. In homeopathiejodiumhoudende middelen worden vaak gebruikt voor de behandeling van een struma, die in overleg met een arts ondersteunend kunnen worden gebruikt.

Struma: koers en gevolgen

Als een struma doorgaat groeien in de loop van de ziekte nemen de symptomen ook toe. Bovendien neemt het risico op hyperthyreoïdie ("functionele autonomie") toe. Een ander mogelijk gevolg is de vorming van een kwaadaardige tumor. Het risico op het ontwikkelen van een schildklier kanker ("Struma maligna") als gevolg van struma is erg laag. In het geval van struma met normale hormoonvorming, behandeling met jodium, vaak in combinatie met schildklierhormonen, is meestal voldoende voor het struma om binnen enkele maanden achteruit te gaan. Bij hyperthyreoïdie mag jodium echter niet worden toegediend: overmatige inname van jodium dreigt een 'thyreotoxische crisis' (schildkliervergiftiging) leiden tot de dood.

Jodiumtekort als oorzaak van struma

De oorzaak van struma is meestal onvoldoende jodiuminname gedurende een lange periode. Omdat het lichaam zelf geen jodium kan produceren, moet het sporenelement via de dieet​ Als de schildklier te weinig jodium krijgt, kan hij niet genoeg hormonen produceren en vergroot hij om het beschikbare jodium beter te benutten. In sommige levensfasen is de jodiumbehoefte bijzonder hoog als gevolg van hormonale veranderingen, daarom moet in deze periode meer aandacht worden besteed aan voldoende jodiuminname. Deze omvatten vooral menopauze en puberteit, maar ook zwangerschap en borstvoeding. Dit is zo omdat jodiumtekort kan ervoor zorgen dat zwangere vrouwen of pasgeborenen struma ontwikkelen.

Andere oorzaken van struma

Naast jodiumtekort zijn er andere mogelijke oorzaken van struma, bijvoorbeeld:

Spanning wordt ook vermoed als een mogelijke oorzaak van een schildklieraandoening. Een struma is niet erfelijk. Desalniettemin kan in sommige families een clustering van de ziekte worden aangetroffen, wat mogelijk te wijten kan zijn aan het feit dat het jodium genetisch slechter wordt gebruikt.

Struma voorkomen

De beste manier om struma te voorkomen, is door voldoende jodium binnen te krijgen. Ongeveer 180 tot 200 microgram jodium per dag wordt aanbevolen. Dit komt niet alleen voor in gejodeerd zout, maar ook in zeevis (bijvoorbeeld koolvis) zwangerschap en borstvoeding, evenals in gevallen van struma in het gezin, extra jodide tablets moet worden ingenomen na overleg met een arts. Daarnaast wordt ouderen geadviseerd om regelmatig palpatieonderzoeken te laten uitvoeren bij hun arts om struma in een vroeg stadium op te sporen.