antibiotica zijn vandaag de dag een onmisbaar onderdeel geworden van onze medicijnkast. Ze spelen een hoofdrol bij het bestrijden van een groot aantal infectieziekten waartegen men in het verleden vrijwel machteloos stond.
Belang
antibiotica spelen een belangrijke rol bij de bestrijding infectieziekten Sinds de introductie van penicillineer is bijvoorbeeld succes geboekt bij de behandeling van bloed vergiftiging, bepaalde vormen van hersenvliesontsteking en geslachtsziekten, wat alles wat eerder bekend was ver overschaduwt. Streptomycine vertegenwoordigt een aanzienlijke verrijking van opties bij de behandeling van tuberculose, en chlooromycine is effectief tegen tyfus--achtige ziekten. In aanvulling op, antibiotica zijn ook erg belangrijk geworden bij operaties. Hier worden ze gebruikt om wondinfecties tijdens en na operaties te voorkomen. Al in 1900 was die voedingsstof meermaals waargenomen solutions waarin zeker bacteriën of schimmels die waren gegroeid, konden stoffen bevatten die de ontwikkeling van andere bacteriën en schimmels remden. Dit fenomeen werd toen antibiose genoemd (anti = tegen, bios = leven).
Samenstelling:
Onder antibiotisch actieve stoffen, kortweg antibiotica, moet men dus stoffen verstaan die worden gevormd door levende wezens (meestal micro-organismen) in de loop van hun levensactiviteit, en die al in zeer kleine hoeveelheden voorkomen. concentratie remmen andere micro-organismen in hun ontwikkeling of doden ze zelfs. Dit zijn dus stoffen die in de natuur worden gevormd en zeker belangrijk zijn voor de biologische evenwichtbijvoorbeeld in de bodem, waar veel micro-organismen naast elkaar leven. De beslissende opleving in de ontwikkeling van antibiotica begon met de ontdekking van penicilline door de Engelse onderzoeker Sir Alexander Fleming in 1929. Destijds was het echter niet mogelijk om dit stofwisselingsproduct van de schimmel Penicillium notatum te extraheren uit de voedingsoplossing waarop de schimmel werd gekweekt, en enige tijd werd gedacht dat het product was te onstabiel om chemisch te worden vastgelegd. Maar in 1940 slaagden de Engelsman Florey en zijn team in Oxford erin om puur te verkrijgen penicilline Dit maakte de weg vrij voor een ontwikkeling die sindsdien onvoorstelbare proporties heeft aangenomen.
Behandeling
Nadat de eerste berichten over de soms verbazingwekkende behandelingssuccessen met penicilline bekend werden, begon er over de hele wereld een intensieve zoektocht naar bijzonder krachtige penicillinevormers en evenzeer naar andere micro-organismen die andere antibiotica vormden. Zeer snel werden geschikte methoden ontwikkeld die het toelieten antibioticum activiteit die moet worden getest. Uit de tests bleek dat veel van de geteste bacteriestammen bepaalde soorten konden produceren antibioticum stoffen. Verder bleek dat dit vermogen geenszins beperkt is tot bepaalde groepen van het microbiële koninkrijk, maar dat er antibiotisch actieve vertegenwoordigers zijn onder bacteriën en straalschimmels, in bijna alle groepen schimmels, en zelfs onder algen. De meeste van deze antibiotica zijn echter niet praktisch toepasbaar, omdat ze medisch bruikbaar zijn antibioticum moet voldoen aan een aantal eisen waar vaak niet aan wordt voldaan. In veel gevallen bijvoorbeeld de hoeveelheden van het betreffende antibioticum die nodig zijn om een bepaald geneesmiddel te genezen besmettelijke ziekte zijn al giftig voor het menselijk of dierlijk lichaam. Dan is behandeling óf helemaal niet mogelijk, óf slechts in zeer beperkte mate met lokale, uitwendige toepassing. In andere gevallen zijn er moeilijkheden om de stoffen uit de voedingsstof te halen solutions die nog niet zijn overwonnen.
Formulieren
Van de vele honderden antibiotica die de afgelopen decennia in de literatuur zijn genoemd, zijn er echter minstens een tiental met het grootste succes in de medische praktijk terechtgekomen. Naast penicilline, dat zoals gezegd wordt geproduceerd door Penicillium notatum en enkele andere schimmels, zijn het vooral de straalschimmels (actinomyceten) die waardevolle antibiotica produceren. De belangrijkste stoffen hier zijn aureomycine, chlooromycine, erythromycine, streptomycon en terramycine. Voor lokale toepassing worden sommige antibiotische stoffen geproduceerd door sporenvorming bacteriën spelen een bepaalde rol. bacitracine, gramicidine en polymyxine moeten worden vermeld. Penicilline en de genoemde actinomyceet-antibiotica worden biologisch geproduceerd op industriële schaal. Hiervoor zijn er direct uitgebreide fabrieksfaciliteiten, die speciaal voor de behoeften van de antibiotica-industrie ontwikkeld moesten worden. De antibiotica worden gekweekt in enorme tanks. Daarbij scheiden ze de actieve stoffen af in de voedingsoplossing, waaruit de antibiotica vervolgens chemisch worden geëxtraheerd. In het begin werd al aangegeven dat de individuele antibiotica bijzonder geschikt zijn voor de behandeling van bepaalde ziekten. Dit komt doordat elk antibioticum maar tegen een beperkte groep werkzaam is pathogenen Terwijl chlooromycine sterk remt tyfus- bacteriën, penicilline is vrijwel niet effectief tegen dit type ziekteverwekker. Aan de andere kant kan penicilline effectief worden gebruikt om de pathogenen of gonorroe, waartegen chlooromycine niet succesvol is. Penicilline en chlooromycine werken niet tegen tuberculose bacteriën, terwijl streptomycine blijkt in dit geval effectief. Deze paar voorbeelden zouden moeten aantonen dat er onder antibiotica geen wondermiddelen bestaan. Door de sensationeel gepresenteerde artikelen in eerdere media en bepaalde vakbladen hebben veel lezers de indruk gekregen dat bij bijvoorbeeld penicilline de arts een preparaat in de hand heeft waarmee praktisch elke besmettelijke ziekte kan moeiteloos worden genezen.
Correct gebruik
Dit is volkomen onjuist, en met dergelijke rapporten is alleen een ongelukkige verwarring bij het grote publiek gebracht. De arts moet precies weten of de pathogenen zijn eigenlijk gevoelig voor het betreffende antibioticum voordat ze met antibiotica worden behandeld. Bovendien moet het voor de behandeling geselecteerde antibioticum worden toegediend in een hoeveelheid die, indien nodig verdeeld over individuele doses, een voldoende hoge dosis garandeert concentratie in het lichaam gedurende een bepaalde periode. Daarom moet de patiënt de instructies van de arts letterlijk opvolgen, vaak ontvangen tablets or injecties gedurende meerdere dagen, want alleen op deze manier kunnen bacteriën in hun ontwikkeling worden geremd en kunnen de natuurlijke afweer van het lichaam de ziekteverwekkers vernietigen die zich niet meer kunnen vermenigvuldigen. Als het antibioticum in een te kleine hoeveelheid of onregelmatig wordt toegediend, bestaat het risico dat de ziekteverwekkers eraan wennen en dat zelfs daaropvolgende, hogere doses, die oorspronkelijk voldoende zouden zijn geweest om de infectie te genezen, praktisch ondoeltreffend blijven. In hoeverre mensen zichzelf al schade hebben berokkend door het roekeloze gebruik van deze middelen, blijkt uit een vergelijking: 20 jaar geleden, ongeveer 70 procent van alle pus-veroorzakende bacteriestammen waren gevoelig voor penicilline; vandaag is dat nog maar 34 procent. Het willekeurige gebruik van antibiotica brengt nog een ander gevaar met zich mee: ieder mens herbergt, vooral in het maagdarmkanaal, een groot aantal micro-organismen die een rol spelen bij het afbreken van voedselsubstanties en daarom onmisbaar zijn voor normale spijsverteringsprocessen. Het doden van een groot deel van de darmbacteriën door antibiotica tijdens de behandeling van een besmettelijke ziekte wel leiden tot ernstige ziekte. Het gevaar kan worden verkleind als kunstmatig gekweekte darmbacteriën in de vorm van bepaalde preparaten tijdens of na een antibioticabehandeling aan het organisme worden teruggegeven. Deze voorbeelden laten zien hoeveel zorg de arts moet besteden aan het juiste gebruik van antibiotica zodat deze drugs blijf bij ons als een effectief wapen tegen infectieziekten Onvoldoende inzicht bij de patiënt kan het succes van de behandeling in gevaar brengen en zelfs een gevaar voor het grote publiek worden. De zoektocht naar nieuwe antibiotica is nog in volle gang. Er zijn tenslotte nog steeds bacteriële en virale infecties die grotendeels tarten behandeling met antibiotica Bovendien passen ziekteverwekkers zich steeds meer aan antibiotica aan en worden ze resistent. Ziekten die nog niet kunnen worden genezen of behandeld met antibiotica zijn onder meer spinale polio, hondsdolheid en sommige invloed ziekten. Bovendien ontbreken nog steeds zeer effectieve antibiotica tegen ziekteverwekkende schimmels. Er zijn dus uitstekende resultaten geboekt met antibiotica, maar er moet nog veel gebeuren. Artsen, biologen, chemici en technici werken nauw samen om de ontwikkeling op dit gebied te bevorderen.
