Cannabis is tegenwoordig veruit de meest geconsumeerde illegale drug in Duitsland. Over het geheel genomen is het de derde meest populaire psychoactieve stof, na alcohol en tabak.
De cannabisplant
Er zijn verschillende soorten hennepplanten, waaronder cannabis, elk met mannelijke en vrouwelijke exemplaren (hermafrodiete vormen zijn zeldzaam). Alleen de vrouwelijke planten van Cannabis sativa bevatten voldoende hoeveelheden van de belangrijkste psychoactieve stof tetrahydrocannabinol (THC) om een bedwelmend effect te veroorzaken. THC en de andere bedwelmende ingrediënten (cannabinoïden) worden aangetroffen in de hars van de klierharen.
Er zijn drie verschillende cannabisproducten:
- Marihuana (wiet, pot): de fijngehakte en gedroogde vrouwelijke bloemen van de plant
- Hasj (shit, dope): de geperste, vaak uitgerekte hars
- Hasjolie (olie uit de hars) of hennepolie (olie uit de zaden)
Het gemiddelde THC-gehalte bedraagt 6.8 procent voor hasj en 2 procent voor marihuana. Het THC-gehalte in hasjolie kan oplopen tot 30 procent. Over het algemeen kan het THC-gehalte echter sterk variëren, afhankelijk van de plantensoort, het teeltgebied en de methode, evenals de verwerking van de planten. Cannabisvariëteiten in de kas kunnen bijvoorbeeld tot 20 procent THC bevatten.
Naast cannabis die als illegale drug wordt gebruikt, zijn er ook hennepvariëteiten die legaal worden geteeld voor de vezelproductie. Hiervoor mogen echter alleen variëteiten met een maximaal THC-gehalte van 0.2 procent worden gebruikt.
De cannabishigh
Werkingsmechanisme
Cannabis sativa bevat meer dan 60 verschillende cannabinoïden. De zogenaamde delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) zou de grootste psychoactieve werking hebben.
Het exacte werkingsmechanisme van cannabis is nog niet volledig bekend. Onderzoekers hebben echter speciale cannabinoïdereceptoren gevonden in de hersenen en andere delen van het lichaam. THC en de andere bedwelmende cannabisingrediënten binden zich aan deze receptoren en ontplooien zo hun ontspannende en stemmingsverbeterende werking. Verdere effecten zijn
- verhoogde perceptie (horen, zien)
- een grotere behoefte om te communiceren
- meer associatief en fantasierijk denken
Cannabis kan ook onaangename effecten veroorzaken:
- depressieve bui
- rusteloosheid
- agitatie
- Angst- en paniekreacties
- Verwarring met wanen van vervolging tot paranoïde wanen
Deskundigen vermoeden dat de psychosen, depressies en angststoornissen van sommige cannabisgebruikers te wijten zijn aan een onderliggende predispositie, namelijk een genetische vatbaarheid voor psychische stoornissen.
Begin van effect
Iedereen die cannabis rookt, merkt het bedwelmende effect vrijwel onmiddellijk. Het bereikt zijn hoogtepunt na ongeveer een kwartier. Na 30 tot 60 minuten verdwijnt het langzaam; na twee tot vier uur is het volledig verdwenen.
De drugshigh ontstaat veel langzamer als iemand cannabis eet of drinkt. Dit komt omdat als het lichaam THC via de maag opneemt, het langer duurt dan wanneer het rechtstreeks via de longen in de bloedbaan terechtkomt. Het effect treedt binnen 30 minuten tot twee uur na consumptie op en kan tot twaalf uur of (zelden) zelfs langer aanhouden. Het is niet mogelijk om het exacte begin van het effect te voorspellen. Het hangt bijvoorbeeld af van wat en hoeveel je vooraf hebt gegeten.
De gevolgen
Acute risico's van de consumptie van cannabis hebben vooral invloed op de psyche: paranoia, hallucinaties, “horrortrips”, geheugenverlies en andere negatieve sensaties kunnen voorkomen. Hartkloppingen, misselijkheid en zelfs instorting van de bloedsomloop zijn ook mogelijk. Cannabis vormt op de korte termijn een gezondheidsrisico vanwege het hartslagverhogende effect. Het medicijn is daarom gevaarlijk voor hartpatiënten.
Over het geheel genomen zijn de soms zeer onvoorspelbare effecten problematisch. Vooral degenen die voor het eerst cannabis consumeren, weten niet hoe hun lichaam en geest erop zullen reageren.
Hennep kan de ontwikkeling tijdens de puberteit belemmeren. De gevolgen tijdens de zwangerschap en voor de pasgeborene zijn onduidelijk. Er zijn aanwijzingen dat cannabisgebruik de mentale prestaties (aandacht, concentratie, leervermogen) op de lange termijn schaadt. Volgens de huidige kennis treedt er echter geen blijvende hersenschade op.
Er is nog geen wetenschappelijk bewijs voor het vaak beschreven ‘amotivationele syndroom’, dat zou optreden bij langdurig, zwaar cannabisgebruik. Er wordt aangenomen dat het een permanente staat van lusteloosheid, onverschilligheid en algemeen gebrek aan interesse is, die ook tot uiting komt in een verwaarlozing van de uiterlijke schijn.
Vergeleken met andere drugs heeft cannabis een laag potentieel voor mentale en fysieke afhankelijkheid. Op overeenkomstige schaal is cannabis dus grofweg vergelijkbaar met alcohol en nicotine.
Op de lange termijn kan cannabis echter leiden tot mentale en milde fysieke afhankelijkheid.
Voor- en tegenstanders
Het gebruik van cannabis is een van de meest controversiële onderwerpen van onze tijd. De strijd om de legalisatie van de drug verdeelt het publiek. Terwijl voorstanders cannabis als een tamelijk mild ontspannend middel beschouwen, blijven tegenstanders bij hun mening dat cannabis de nummer één “gateway-drug” is.
Cannabis als medicijn
Sinds maart 2017 kunnen artsen legaal cannabisbloemen en -extracten op recept voorschrijven. Voor patiënten met ernstige ziekten is dit toegestaan, zolang de cannabispreparaten door de arts geschikt worden geacht:
- verlichten de symptomen aanzienlijk
- een positief effect hebben op het verloop van de ziekte
Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij de behandeling van pijn en spasticiteit, ernstig verlies van eetlust en misselijkheid, bijvoorbeeld tijdens kankertherapie of chronische ziekten zoals multiple sclerose.
