Definitie - Wat is orbitale ontsteking?
Een orbitale ontsteking is een ontsteking van de orbita (oogkas). De baan vormt een benige put in de schedel, waarbij de oogbal, inclusief de oogspieren, bindweefsel, bloed schepen en zenuwen bevinden zich. De baan is nauw verwant aan de frontale sinus, de schedelholte en de maxillaire sinusdaarom kunnen ontstekingen uit dit gebied zich gemakkelijk verspreiden.
Ontsteking van de baan is een ernstig ziektebeeld dat tot ernstige complicaties kan leiden. Vanwege de nabijheid van de schedelholte en de hersenenkan de ontsteking leiden tot een levensbedreigende blokkering van de hersenslagaders of hersenen abces. Ontsteking van de baan veroorzaakt pijn, wat vooral merkbaar is bij het bewegen van de ogen.
Door bewegingsstoornissen van de oogspieren hebben de zieke personen problemen met zien: meestal ontstaan dubbele beelden omdat de oogbollen niet meer correct kunnen worden uitgelijnd. Als gevolg van de ontsteking zwelt het weefsel in de oogkas op. De andere symptomen van een oogkasontsteking kunnen sterk variëren, afhankelijk van de oorzaak.
Andere symptomen zijn onder meer zwelling van de boven- en onderoogleden, tranende ogen, problemen met ooglid sluiting en roodheid. Hoofdpijn of kunnen aanwijzingen zijn voor een oogbaanontsteking. De buitenste oogspieren en talrijk zenuwen en bloed schepen bevinden zich in de oogkas.
Bij een ontsteking zwelt het weefsel in de oogkas aanzienlijk op, wat ernstige kan veroorzaken pijn. Vooral de beweging van de ogen is buitengewoon pijnlijk en in het ergste geval kunnen de oogbollen helemaal niet worden bewogen. Bovendien neemt de druk in de baan toe door de ontsteking en zwelling, wat kan leiden tot hoofdpijn.
De behandeling van een orbitale ontsteking is afhankelijk van de oorzaak van de ziekte. Over het algemeen wordt een ontsteking behandeld met ontstekingsremmende medicijnen zoals ibuprofen. Indien endocriene orbitopathie is aanwezig, speciale medicijnen, zogenaamde thyrostatica of schildklierblokkers worden gebruikt.
In ernstige gevallen, glucocorticoïden worden gebruikt om de ontsteking te verminderen. Reumatische aandoeningen waarbij ook het oog wordt aangetast, worden ook vaak met deze medicijnen behandeld. Orbitaflegmonen zijn ernstige ziekten die kunnen leiden tot ernstige complicaties en zelfs blindheid of dood.
Daarom is zelfs het vermoeden van een etterende orbitale ontsteking voldoende om onmiddellijk met antibiotica te beginnen. Dit wordt toegediend in de vorm van een infuus. In de meeste gevallen is ook een chirurgische ingreep nodig om de ophoping van pus.
An oogarts moet onmiddellijk worden geraadpleegd als er een vermoeden bestaat van een orbitale ontsteking. De arts zal de patiënt vragen stellen over de zijne medische geschiedenis, eerdere ziekten en huidige klachten. Vervolgens voert hij een oogonderzoek uit.
Door middel van een bloed test de ontstekingsparameters in het lichaam kunnen worden onderzocht. Af en toe kan het nodig zijn om een weefselmonster uit de oogkas te nemen om dit onder een microscoop te onderzoeken. In sommige gevallen is het ook nodig om beeldvorming met magnetische resonantie (MRI) of computertomografie (CT) van de baan te gebruiken.
In het klinische beeld van een endocriene orbitopathiegaat een toename van de grootte van de structuren in de baan typisch gepaard met een sterk uitsteeksel van de oogbollen ("uitpuilende ogen", medisch exophthalmus). Vaak hebben patiënten ook last van hartkloppingen en vergroting schildklier veroorzaakt een struma. De exophthalmus kan aan één of beide kanten voorkomen.
Ontsteking van het oog stopcontact kan ontstaan als gevolg van een bacteriële infectie. Vaak verspreidt een paranasale sinus-infectie zich naar de baan en treedt een etterende ontsteking van de baan op. Een opeenstapeling van pus binnen de baan wordt medisch orbitale aphlegmon genoemd.
Over het algemeen is bijna elke infectie van de hoofd en het gezichtsgebied kan het verspreiden bacteriën naar de baan en daar tot een ontsteking leiden. Dit geldt bijvoorbeeld voor een ontsteking van de wortel van een tand of een gerstekorrel (hordeolum) aan de binnenkant van de ooglid. Systemische ontstekingen, dat wil zeggen ziekten die het hele lichaam aantasten, kunnen zich ook naar het oog verspreiden en zo een ontsteking van de oogholte veroorzaken.
Deze omvatten vooral reumatische aandoeningen zoals Wegener-granulomatose (granulomatose met polyangiitis). Bij deze ziekte het kleine bloed schepen in het hele lichaam ontstoken raken, a voorwaarde bekend als vasculitis. Andere oorzaken van orbitale ontsteking zijn onder meer tumoren van de baan, ontsteking van de oogzenuw (oogzenuwontsteking) Of ontsteking van het oog spier (oculair myositis).
Schildklier ziekten zijn ook klinisch relevant bij orbitale ontsteking. Ziekte van Graves is een auto-immuunziekte die leidt tot hyperthyreoïdie. Als gevolg hiervan kan de baan van het oog ontstoken raken en een zogenaamde endocriene orbitopathie ontwikkelt.
De duur van een orbititis hangt af van de mate van ontsteking. Hoe meer de ontsteking zich heeft verspreid, hoe moeilijker het is om te behandelen en hoe langer het duurt voordat volledige genezing optreedt. Er moet minimaal een week worden verwacht voordat de ontsteking volledig is verdwenen.
