Definitie
Lumbaal prik is een procedure voor het verwijderen van hersenvocht (liquor). De afleiding van het woord lumbaal prik zegt al veel over hoe deze procedure wordt uitgevoerd. Het woorddeel "lumbaal" is afgeleid van het Latijnse woord lumbus, wat lendenen betekent.
Dit betekent dat een prik wordt uitgevoerd in het gebied van de lumbale of lumbale wervelkolom. Onder punctie wordt verstaan het inbrengen van een speciale naald in een holte van schepen of organen. In het geval van een lumbaalpunctie wordt een naald in de lumbale wervelkolom gestoken om hersenvocht te extraheren, dat rond de spinal cord.
Indicatie Doel
Lumbaalpunctie wordt gebruikt om drank te verwijderen. Dit wordt vervolgens in het laboratorium verder onderzocht om conclusies te trekken over mogelijke neurologische aandoeningen. Er wordt bepaald welke verhoudingen cellen in welke concentratie aanwezig zijn, omdat afwijkingen van de normale concentratie het mogelijk maken conclusies te trekken over de oorzaak van de ziekte.
Bijvoorbeeld bacteriën kan worden gedetecteerd in het hersenvocht, wat een ontsteking van de kan veroorzaken zenuwen en hersenen. Ontsteking resulteert ook in meer wit bloed cellen (leukocyten), die door laboratoriumanalyse in het hersenvocht kunnen worden gedetecteerd. Verder kan het suikerniveau (glucose) in het hersenvocht en zenuwvocht worden bepaald.
Deze waarde is bijvoorbeeld lager bij ontstekingen dan bij gezonde patiënten. Bijgevolg is een diagnostische indicatie voor lumbaalpunctie de detectie van ontstekingsziekten van de centrale zenuwstelsel, zoals hersenvliesontsteking, encefalitis or multiple sclerose (MEVROUW). Naast lichamelijk onderzoek en beeldvormende procedures voor de diagnose en Grensverkeer of multiple sclerose (MS), een belangrijk onderdeel is de lumbaalpunctie en het bijbehorende onderzoek van hersenvocht.
Bij patiënten met MS veranderen de componenten van het hersenvocht in vergelijking met patiënten die niet aan MS lijden, zodat bepaalde antilichamen (deel van het lichaam immuunsysteem) en eiwitten worden aangetroffen in het cerebrospinale vocht. De diagnose "MS" wordt samen met de patiënt gesteld medische geschiedenis en fysiek onderzoek om de aanwezigheid van bepaalde te bepalen antilichamen in specifieke concentraties in de cerebrospinale vloeistof. De indicaties voor een lumbaalpunctie bij kinderen zijn vergelijkbaar met die bij volwassenen.
De prestatie van een lumbaalpunctie varieert echter afhankelijk van de leeftijd van het kind. Voor kinderen kan CSF-punctie ook liggend of zittend worden uitgevoerd. Een bijzonder kenmerk is echter dat de punctie voor het verkrijgen van hersenvocht niet alleen in het lumbale gebied, dat wil zeggen lumbaal, kan worden uitgevoerd, maar ook direct tussen de eerste halswervel en schedel (suboccipitale punctie), terwijl de kin naar de borst.
Dit onderzoek wordt ook uitgevoerd bij kinderen onder sedativa en anesthesie. Het is erg belangrijk dat de lumbaalpunctie wordt uitgevoerd in het bijzijn van de ouders, zodat de kinderen rustiger en minder bang zijn. Bovendien kan bloeding ook worden opgespoord door een lumbaalpunctie, omdat bloed of gratis hemoglobine (een bestanddeel van rode bloedcellen) wordt aangetroffen op de prikplaats.
Normaal bloed en componenten van cerebrospinale vloeistof moeten strikt worden gescheiden door de bloed-cerebrospinale vloeistofbarrière, en elke afwijking of verstoring van deze barrière kan ook worden gedetecteerd door een lumbaalpunctie. Lumbaalpunctie wordt ook toegepast bij vermoeden van een tumoraandoening, omdat tumorcellen in het hersenvocht kunnen worden aangetroffen. Een andere indicatie voor een lumbaalpunctie is het vermoeden van een drukverhoging in de hersenen.
Soortgelijke bloeddrukcerebrospinale vloeistof is ook onderhevig aan een grens die gezond is voor mensen. Afwijkingen van de gezonde norm kunnen worden vastgesteld door de cerebrospinale vloeistofdruk te meten. Samenvattend kan worden geconcludeerd dat CSF-punctie een diagnostische waarde heeft.
Echter, cerebrospinale vloeistofpunctie is ook belangrijk bij dagelijkse therapie, vooral wanneer medicijnen centraal moeten werken zenuwstelsel en kunnen hun plaats van actie niet bereiken vanwege de bloed-hersenbarrière. In dit geval kunnen medicijnen (chemotherapeutica, antibiotica, pijnstillers voor epidurale anesthesie) kunnen via een lumbaalpunctie in het cerebrospinale vocht worden geïnjecteerd en zo hun werkingsgebied bereiken. Concluderend kan worden gesteld dat een lumbaalpunctie kan worden gebruikt om ziekten op te sporen en te behandelen. Voordat de lumbaalpunctie wordt uitgevoerd, wordt bloed afgenomen om te controleren op bloedstolling.
Ook wordt er gekeken of er sprake is van een verhoogde intracraniële druk. Als er sprake is van een beperking bloedstolling en verhoogde intracraniale druk, moet de lumbaalpunctie worden vermeden. Het opvangen van hersenvocht wordt uitgevoerd in het gebied van de lumbale wervelkolom, meer bepaald tussen de derde en vijfde lendenwervel, omdat de spinal cord kan op dit punt niet meer geblesseerd raken en er wordt veel hersenvocht aangetroffen.
De procedure wordt uitgevoerd in zittende positie terwijl de patiënt het bovenlichaam naar voren buigt of in een liggende positie met een licht gebogen rug. In deze positie is de ruimte tussen de wervels het grootst en het bloed schepen zijn gecomprimeerd, wat het risico op bloeding vermindert. Een lumbaalpunctie is een ingreep die onder bepaalde omstandigheden pijnlijk kan zijn, daarom kan het getroffen gebied als optie lokaal worden verdoofd.
Omdat dit echter zeer zelden voorkomt, plaatselijke verdoving wordt vaak niet gebruikt. Als alternatief kan de patiënt ook een kalmerend middel gebruiken dat de spieren losmaakt en een algemeen kalmerend en angstverlichtend effect heeft. In ieder geval een grondige desinfectie van het huidgebied en de steriele uitvoering van de hersenen waterwinning zijn belangrijk.
Wanneer de plaatselijke verdoving effectief is, wordt een holle naald gebruikt om de huid, het ondersteunende apparaat van ligamenten van de wervelkolom en de hersenvliezen voering van de ruimte rond de spinal cord. Zodra deze structuren zijn overwonnen, wordt de sluiting die de naald van binnenuit blokkeert, teruggetrokken om het hersenvocht naar buiten te laten druppelen. Meestal worden er meerdere monsters van één tot twee milliliter genomen.
Het is niet nodig om het kleine wondje achteraf te hechten, het sluit vanzelf. Er moet echter een steriel verband worden aangebracht en de wond moet regelmatig worden gecontroleerd, en het verband moet steriel blijven om infectie te voorkomen. Een lumbaalpunctie is doorgaans een relatief korte ingreep van ongeveer 30 minuten, met voorbereiding en follow-up, die ook op het bed in de kamer van de patiënt kan worden uitgevoerd. Een gedegen werkwijze is vereist om verspreiding van kiemen en andere complicaties. Als cerebrospinale vloeistof niet onmiddellijk wordt afgevoerd, zal de procedure enigszins worden verlengd.
Alle artikelen in deze serie:
