Laminectomie: definitie, procedure, risico's

Wat is een laminectomie?

Een laminectomie is een chirurgische ingreep aan de wervelkolom. Daarin verwijdert de chirurg delen van het benige wervellichaam om vernauwing (stenose) van het wervelkanaal te elimineren.

Wanneer wordt een laminectomie uitgevoerd?

Grofweg is het doel van een laminectomie het verlichten van de druk op het wervelkanaal en het daardoorheen lopende ruggenmerg. Een veel voorkomende reden is spinale stenose – een vernauwing van het wervelkanaal waarin het ruggenmerg loopt. Zijn functie is het overbrengen van signalen tussen de hersenen en de rest van het lichaam.

Dienovereenkomstig kan spinale stenose bijvoorbeeld tot pijn of verlamming leiden. Ze komen meestal voor in het gebied van de lumbale wervelkolom en kunnen onder andere worden veroorzaakt door tumoren of benige aanhechtingen.

Soms kan een laminectomie echter niet worden vermeden, bijvoorbeeld als er al verlammingen of gevoelsstoornissen optreden – een mogelijke indicatie voor een aanzienlijke beknelling van het ruggenmerg of de daaruit voortkomende zenuwen (zenuwwortels). Er moet dan onmiddellijk een operatie worden uitgevoerd om het aangetaste zenuwweefsel te redden.

Combinatie met wervelblokkering

In gevallen van langdurige spinale stenose (d.w.z. vernauwing over een langer gebied langs de wervelkolom), moet de arts soms delen van verschillende wervellichamen verwijderen. Dit zorgt er vaak voor dat de wervelkolom instabiel wordt. Om dit te voorkomen wordt de laminectomie in dergelijke gevallen gecombineerd met wervelblokkering (spondylodese). In dit geval wordt het getroffen deel van de wervelkolom verstijfd met platen en schroeven.

Wat wordt er gedaan tijdens een laminectomie?

Met behulp van een röntgenfoto lokaliseert de chirurg de exacte plaats van de stenose en markeert deze met een viltstift op de huid. Na een kleine huidincisie legt de chirurg de wervelkolom bloot door de spieren voorzichtig los te maken. Nu verwijdert hij de wervelboog(en) met kleine botbeitels of freesinstrumenten. Als de vernauwing slechts aan één kant bestaat, is een hemilaminectomie meestal voldoende. Anders verwijdert de arts de gehele wervelboog samen met de ligamenten.

Voordat de wond wordt gesloten, plaatst de chirurg een drain in het operatiegebied, zodat bloed en wondvocht kunnen wegvloeien. Het wordt meestal op de eerste of tweede dag na de laminectomie verwijderd.

Wat zijn de risico's van een laminectomie?

Andere risico's van laminectomie waarvan de patiënt op de hoogte moet zijn, zijn onder meer:

  • Verlies van hersenvochtsyndroom (lekkage van neuraal vocht).
  • Vorming van een buisvormige verbinding tussen de neurale vloeistofruimte en het huidoppervlak (cerebrospinale vloeistoffistel)
  • Infecties en wondgenezingsstoornissen
  • Ontsteking van de tussenwervelschijf en wervellichamen (respectievelijk diszitis en spondylodiscitis)
  • instabiliteit van de wervelkolom
  • chronische rugpijn, bijvoorbeeld door littekenvorming
  • hernieuwde vernauwing van het wervelkanaal (kan verdere operatie vereisen)

Waar moet ik op letten na een laminectomie?

Een operatie aan de wervelkolom leidt soms tot een verstoring van de blaasfunctie. Daarom wordt er vóór de operatie een blaaskatheter bij u ingebracht. Het wordt de eerste dagen na de laminectomie verwijderd.

Na vier tot zes weken kunt u de wervelkolom doorgaans weer normaal bewegen. Het dragen van gewicht is echter pas ongeveer drie maanden na de laminectomie toegestaan.