Hormoon evenwicht verwijst naar de interactie van iedereen hormonen in het lichaam. Het wordt gecontroleerd door de endocriene systeem Hormoonverstoringen evenwicht wel leiden tot ernstige ziekten.
Wat is hormoonbalans?
Hormoon evenwicht verwijst naar de interactie van iedereen hormonen in het lichaam. Het wordt gecontroleerd door de endocriene systeem De hormoonbalans van het lichaam wordt gecontroleerd door regulerende mechanismen binnen de endocriene systeem Het wordt gekenmerkt door de interactie van iedereen hormonen Er zijn echter altijd normale schommelingen in de hormoonspiegels van individuele hormonen, afhankelijk van de lichaamsfuncties. Hormonen zijn endogene boodschappersubstanties die belangrijke lichaamsfuncties reguleren. Hun vorming wordt gecontroleerd en gereguleerd binnen het hormoonsysteem door een regulerend mechanisme. Bepaalde hormonen zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor energiemetabolisme Anderen reguleren primaire en secundaire geslachtskenmerken. Bloed suiker niveaus worden bijvoorbeeld gecontroleerd door het hormoon insuline De groei is ook onderhevig aan hormonale invloeden via het groeihormoon. Evenzo van het lichaam water en de mineralenbalans kan niet worden gereguleerd zonder hormonen. Zelfs emoties en gedrag worden beïnvloed door hormonale processen. De productie van hormonen die lichamelijke processen regelen, wordt op zijn beurt gereguleerd door andere hormonen in het endocriene systeem. Om lichamelijke processen op elkaar af te stemmen, zijn er constante veranderingen in hormoonspiegels van individuele hormonen. Daarbij fluctueren hormoonspiegels binnen bepaalde grenzen. Bij overschrijding van de limieten wordt de gehele hormoonbalans verstoord.
Functie en taak
De hormoonbalans van het lichaam wordt gereguleerd door het endocriene systeem. Elke dag zijn alle hormonen in het lichaam onderhevig aan schommelingen in concentratie, die op hun beurt weer afhankelijk zijn van lichamelijke processen. Voor alle hormonen zijn er echter gemiddelde waarden waarrond de concentraties fluctueren. De hormonen worden geproduceerd in de endocriene klieren van het lichaam of in verspreide endocriene cellen. De endocriene organen omvatten de Langerhans-cellen in de alvleesklier, de schildklier bijschildklier, de pijnappelklier, de bijnieren, de Leydig-cellen in de testikels, de ovariumfollikels in de eierstok en vooral de hypofyse. De hypofyse, ook wel de hypofyse genoemd, is het superieure orgaan van het endocriene systeem. Het produceert veel verschillende hormonen met verschillende chemische samenstelling en functies. De hormonen werken soms rechtstreeks in op organen, zoals groeihormoon, of reguleren de productie van andere hormonen in de ondergeschikte endocriene klieren. De bijnieren produceren adrenaline, noradrenaline, en de steroïde hormonen Cortisol or aldosteron Epinefrine en noradrenaline acteren op korte termijn stresshormonen waaruit snel energie vrijkomt glucose. Cortisol is een lange termijn spanning hormoon dat produceert glucose door proteïne in het lichaam af te breken, waardoor bloed glucose niveaus om te stijgen. De toename van bloed glucosespiegels veroorzaken op hun beurt een verhoogde productie van insuline in de alvleesklier. Insuline zorgt ervoor dat bloedglucose in cellen wordt getransporteerd. De schildklier produceert schildklierhormonen, welke metabolisme stimuleren. Zonder schildklierhormonenstofwisselingsprocessen zouden niet kunnen plaatsvinden. De bijschildklier produceert het parathormoon. De hormoon van de bijschildklieren is verantwoordelijk voor calcium metabolisme. Verzekert calcium absorptie van voedsel. Verder het geslachtshormoon testosteron wordt geproduceerd in de Leydig-cellen van de testis en oestrogenen in de ovariële follikels van eierstokken Binnen het normale hormonale evenwicht zijn hormoonconcentraties onderhevig aan constante schommelingen binnen bepaalde grenzen. Tijdens fysieke veranderingen als gevolg van groei, puberteit of menopauzeverandert ook de hormoonbalans drastisch. Deze fasen vertegenwoordigen normale overgangsfasen, die elk leiden tot verschillende hormonale evenwichtstoestanden. Tijdens deze veranderingen kunnen er dermate sterke schommelingen in de hormoonbalans optreden dat zelfs lichamelijke klachten optreden. Deze klachten behoeven echter in de regel geen behandeling, aangezien ze optreden tijdens een normaal proces van verandering van de hormonale balans.
Ziekten en klachten
Veranderingen in de hormoonbalans kunnen echter ook wijzen op ernstige ziekten. Er kan bijvoorbeeld hyperfunctie of hypofunctie van sommige endocriene organen optreden. Een voorbeeld is bijnierhyperfunctie met verhoogde productie van Cortisol Deze hyperfunctie wordt vaak veroorzaakt door een adenoom of tumor. In dit geval produceren de bijnieren autonoom cortisol zonder te worden beïnvloed door een hoger endocrien orgaan zoals de hypofyse Het resultaat is de zogenaamde Syndroom van Cushing met truncal zwaarlijvigheid, volle maan, hyperglycemie en verzwakking van de immuunsysteem. De hyperglycemie veroorzaakt op zijn beurt een verhoogde productie van insuline om de bloed suiker niveau opnieuw. Dus in Syndroom van Cushing, cortisolspiegels enerzijds en insulinespiegels anderzijds zijn constant verhoogd. Cortisol veroorzaakt de permanente afbraak van het lichaamseigen lichaam eiwitten in glucose, dat vervolgens door insuline naar de vetcellen wordt geleid voor vetsynthese. Ziekten van de hypofyse kunnen het hele regulatiemechanisme van het hormonale systeem verstoren. Als de hypofyse het begeeft, worden veel hormonen niet meer of niet meer voldoende aangemaakt. Een voorbeeld is het zogenaamde Sheehan-syndroom, dat wordt veroorzaakt door necrose van de hypofyse als onderdeel van een zwangerschap complicatie. In dit geval treedt een tekort aan veel hormonen op, wat leidt tot een ernstig voorwaarde met veel verschillende symptomen. Een ander voorbeeld van een ziekte met hormoontekort is de ziekte van Addison Dit is het falen van de bijnieren. Dit resulteert in een tekort aan de hormonen cortisol en aldosteron Het resultaat is een verstoring van het metabolisme van mineralen en hypoglycemie (laag bloed suiker) met gevoelens van zwakte, misselijkheid en braken, en gewichtsverlies. In de loop van deze ziekte kan een levensbedreigende Addison-crisis optreden, die een snelle behandeling vereist. De behandeling bestaat uit een levenslange vervanging van cortisol en aldosteron Wanneer de geslachtshormoonspiegels te laag zijn, is er sprake van hypofunctie van de geslachtsklieren (testes of eierstok) met een verminderde seksuele functie of onvruchtbaarheid.
