Capgrassyndroom is een zeer zeldzame psychiatrische aandoening. Vrouwen worden ongeveer twee keer zo vaak getroffen als mannen. De stoornis wordt geassocieerd met de waanvoorstelling dat bekende mensen zijn vervangen door dubbelgangers of bedriegers. De vermeende dubbelganger wordt ofwel bestreden of de patiënt gelooft dat hij of zij zichzelf ertegen moet beschermen.
Wat is het Capgras-syndroom?
Het Capgrassyndroom is een waanstoornis waarbij de patiënt gelooft dat een persoon die hem kent, is vervangen door een persoon met een identiek uiterlijk. Bij vrouwelijke patiënten is het meestal de partner die de dubbelganger is. Soms worden ook de eigen kinderen van de patiënt als vervangen ervaren. Patiënten beweren dat de originelen decennia geleden zijn ontvoerd. In sommige gevallen zijn ze zich er zelfs van bewust dat ze aan een verkeerde herkenning lijden. Ze houden er echter aan vast, zelfs als bewezen kan worden dat ze het bij het verkeerde eind hebben. Het Capgras-syndroom is vernoemd naar de Franse neuroloog en psychiater Joseph Capgras, die het voor het eerst beschreef in 1923. Het Capgrassyndroom is buitengewoon zeldzaam. Psychiaters gaan uit van een frequentie van 0.1 tot 4 procent. Tussen Alzheimer patiënten, wordt geschat dat het voorkomt bij 10 tot 30 procent. Bovendien lijkt het syndroom in sommige culturen vaker voor te komen dan in andere. De psychiatrische stoornis treedt meestal op in samenhang met bepaalde lichamelijke en psychische aandoeningen. Daarom beschouwen sommige psychiaters het als een symptoom van deze ziekten. Als de aandoening niet wordt behandeld, kan dit ernstige gevolgen hebben voor de getroffenen en hun sociale omgeving.
Oorzaken
Huidig onderzoek suggereert dat het Capgras-syndroom verschillende oorzaken kan hebben. Het komt voor in combinatie met paranoïde schizofrenie, delirium, dementie en Alzheimer ziekte. Het verschijnt ook in verband met affectieve stoornissen en posttraumatisch spanning stoornis. Depressie met waanvoorstellingen kunnen ook de symptomen veroorzaken. Oorzaken kunnen ook cerebrale apoplexie zijn, hersenbloeding, en ongevallen met traumatische gevolgen hersenen letsel. In sommige gevallen lijkt het Capgras-syndroom ook psychologische oorzaken te hebben: aangezien mensen die meestal emotioneel sterk positief of negatief zijn, dubbel worden verklaard, lijken de patiënten een verstoorde relatie met hen te hebben. Door ze in vreemden te veranderen, zijn ze in staat de emotionele afstand tot hen te creëren die ze hard nodig hebben. In deze gevallen is het een bewuste ontkenning van het feit dat de veronderstelde dubbelganger de echte persoon is. Medische experts gaan ervan uit dat een derde tot de helft van de gevallen een hersenen-organische oorzaak. Bij het Capgras-syndroom is de hersenen regio die verantwoordelijk is voor het waarnemen van gezichten (fusiform gyrus) is gescheiden van degene die verantwoordelijk is voor het emotioneel herinneren ervan (amygdala): de dubbelgangers worden als bekend ervaren - gezichtsherkenning werkt zonder problemen - maar niet gekoppeld aan de gevoelens die de persoon oorspronkelijk voor hen had. Waarom visuele informatie die op de juiste manier in de hersenschors wordt verwerkt, niet van daar naar de limbisch systeem is nog niet opgehelderd.
Symptomen, klachten en tekenen
De symptomen van het Capgras-syndroom kunnen sterk variëren in ernst en dus verschillende vormen aannemen. In de regel denken de getroffenen dat hun vrienden en familieleden zijn vervangen door dubbelspel. Het is dus een ernstige geestesziekte dat kan het leven van de getroffen persoon ernstig beperken en de kwaliteit van leven verminderen. Het kan ook leiden naar dementie or Alzheimer ziekte, zodat de getroffen persoon altijd afhankelijk is van hulp van buitenaf in zijn leven. Evenzo leidt het Capgras-syndroom vaak tot sociaal ongemak en contactonderbrekingen. Er is ook vaak een innerlijke onrust, slapeloosheid or hallucinatie Lijders hebben het gevoel van buitenaf gecontroleerd te worden door een ander en de controle over hun dagelijks leven verloren te hebben. In sommige gevallen kan het Capgras-syndroom ook leiden op agressief gedrag, dat vooral gericht is tegen de vermeende dubbelspel. Dit kan ook leiden op argumenten of verwondingen. Bij vrouwen kan het Capgras-syndroom er ook toe leiden dat een moeder denkt dat haar kind is vervangen door een ander. Dit kan zelfs leiden tot acties die het leven van het kind in gevaar kunnen brengen.
Diagnose en verloop
Bij het Capgras-syndroom verwart de patiënt bekende mensen met dubbelspel of verwart ze ze met objecten. Soms zijn de patiënten ook niet in staat bewust hun bewegingen te beheersen. Ze herkennen de vertrouwde persoon, maar associëren hem niet met de gevoelens die ze oorspronkelijk voor hem hadden en met herinneringen die ze eraan hebben. In ernstige gevallen worden zelfs verschillende bekende mensen door de patiënt aangezien voor dubbelspel. Soms denkt de patiënt ook dat hij nep is. Het dubbelspel wordt vaak mensen zonder ziel genoemd. Omdat de dubbelganger-waan het enige symptoom is van de zeldzame psychiatrische stoornis, wordt het ook wel mono-thematische illusie genoemd. Het dubbelspel wordt als beangstigend ervaren. Getroffen kinderen verstoppen zich voor hen of mijden ze opzettelijk. De sterke angsten worden vaak geassocieerd met slapeloosheid, sterke innerlijke rusteloosheid, auditief hallucinaties en het gevoel van buitenaf gecontroleerd te worden. In zeldzame gevallen treden agressieve acties tegen de dubbels op. Als het Capgras-syndroom optreedt in de context van dementie, verdwijnt het meestal als de dementie verergert. Bij het zogenaamde dubbelganger-waanidee bij moeders betreft de verkeerde herkenning de eigen baby van de moeder, die als vervangen wordt beschouwd. Het kan door de moeder als zo bedreigend worden ervaren dat ze het zelfs wil doden.
Wanneer moet je naar de dokter gaan?
Als een familielid tekenen vertoont van schizofrenie of posttraumatisch spanning stoornis, is het belangrijk om dit aan te pakken. Een bezoek aan een psycholoog geeft informatie over het ziektebeeld en maakt passend therapie Als de psychiatrische aandoening vroegtijdig wordt herkend en behandeld, kan de ontwikkeling van het Capgras-syndroom worden voorkomen. Als het syndroom zich al heeft ontwikkeld, vereist dit onmiddellijke behandeling door een deskundige. Omdat de psychiatrische stoornis meestal niet door de getroffen persoon zelf kan worden opgespoord, moet het onderzoek worden ingesteld door vrienden en familieleden. Dit is vooral nodig als er verdere gedragsveranderingen worden waargenomen. Getroffen personen lijden vaak aan ernstige angst die ermee gepaard gaat slapeloosheid, innerlijke rusteloosheid en auditief hallucinaties De regel voor deze waarschuwingssignalen is om onmiddellijk professionele hulp in te roepen. Als patiënten met de ziekte van Alzheimer en dementie last hebben van symptomen van het Capgras-syndroom, is dat noodzakelijk praten aan de verantwoordelijke arts. Een verandering in medicatie en therapeutisch maatregelen kan de waanvoorstelling verminderen en de getroffenen van hun lijden verlichten. Een volledige genezing is tot op heden echter niet mogelijk.
Behandeling en therapie
De diagnose van het Capgras-syndroom is eenvoudig omdat de aandoening een duidelijke symptomatologie heeft. In de meeste gevallen is het een chronische, niet-progressieve aandoening die, indien onbehandeld, kan leiden tot sociale problemen voor de getroffen personen. Het Capgras-syndroom wordt behandeld volgens de onderliggende ziekte. De symptomen kunnen ook worden verbeterd met behulp van gedrags- en conversatie psychotherapie Bij een organische oorzaak dient de arts ook toe neuroleptica om het neurotransmitter evenwicht in de hersenen. In paranoïde schizofrenie, neuroleptica zijn ook geschikt therapie Als de ziekte het gevolg is van waanvoorstellingen Depressie, een combinatie van neuroleptica en antidepressiva is gebruikt. Het is echter problematisch dat een van de twee meest effectieve drugs (risperidon) heeft zeer sterke bijwerkingen. Gevallen van herstel zijn tot op heden niet gemeld.
Vooruitzichten en prognose
Er zijn tot nu toe maar weinig conservatieve behandelingsopties voor het Capgras-syndroom. Naast medicijn therapie, wat vooral handig is voor minder ernstige symptomen, een aantal zelfhulp maatregelen worden gebruikt. Bovenal wordt er een beroep gedaan op de familieleden en vrienden van de getroffen persoon om emotionele steun te bieden. Dit kan voorkomen dat de getroffen persoon in de loop van het Capgrassyndroom verdere psychische klachten krijgt. Gedrags- en praten therapie is ook nuttig. In het kader van deze therapeutische maatregelenleert de getroffen persoon om te gaan met zijn of haar ziekte en de tekenen van een acute episode van de ziekte te herkennen. Als de symptomen het gevolg zijn van een organische oorzaak, moet dit eerst worden behandeld. Neuroleptische therapie is ook noodzakelijk. Als het Capgras-syndroom optreedt in de context van paranoïde schizofrenie, is medicamenteuze behandeling ook geïndiceerd. Dit wordt het best ondersteund door de getroffen persoon door middel van passende veranderingen in levensstijl. Getroffen personen moeten mogelijke triggers opmerken en deze in de toekomst vermijden. Stressvolle situaties moeten in het algemeen worden vermeden, aangezien deze kunnen leiden hallucinaties en andere typische symptomen. Begeleid deze maatregelen, sluit medisch Grensverkeer is altijd nodig.
het voorkomen
Preventie is niet mogelijk met het Capgras-syndroom.
Wat u zelf kunt doen
Capgrassyndroom is een uiterst zeldzame psychiatrische aandoening die vrouwen significant vaker treft dan mannen. Patiënten worden gegrepen door het waanidee dat naaste mensen ofwel zijn ingeruild voor een dubbelganger of bedriegers zijn. Zieke kinderen verstoppen zich vaak alleen voor de veronderstelde dubbelspel, terwijl volwassen patiënten actief tegen hen optreden. Daarom legt de ziekte niet alleen een grote druk op de getroffen persoon, maar ook op zijn of haar gezinsomgeving. Patiënten zijn zich vaak niet bewust van hun waanzin en kunnen daarom geen maatregelen nemen om zichzelf te helpen. Het is daarom bijzonder belangrijk dat naaste personen correct reageren bij de eerste tekenen van de ziekte. In het bijzonder is het belangrijk dat de getroffen persoon grondig wordt onderzocht door een specialist. Het Capgrassyndroom heeft vaak lichamelijke oorzaken. Het is daarom cruciaal voor het succes van de behandeling dat de onderliggende ziekte correct wordt gediagnosticeerd en behandeld. De families van patiënten moeten er daarom aan werken om ervoor te zorgen dat ze worden gezien door een specialist die eerdere ervaring heeft met de voorwaarde In veel gevallen kunnen de symptomen worden verbeterd door gedragsmatig en gemoedelijk psychotherapie, naast andere behandelingsmethoden. Aangezien niet alleen de patiënten zelf, maar ook hun omgeving, vooral de vermeende bedriegers, enorm onder de aandoening lijden, moeten deze personen ook therapie overwegen of hun toevlucht nemen tot de steun van een zelfhulpgroep.
