Wat helpt tegen migraine?

Wat helpt bij migraine? Algemene tips

De behandeling van migraine bestaat uit het verlichten van acute migraineaanvallen en het voorkomen van nieuwe aanvallen. Hiervoor worden verschillende medicijnen gebruikt. Bovendien bieden niet-medicamenteuze methoden hulp bij migraine. Geen van deze methoden kan de hoofdpijnstoornis genezen, maar ze kunnen wel helpen deze onder controle te houden. Hieronder meer over deze therapieën.

Daarnaast kunnen patiënten door hun eigen gedrag de ernst en frequentie van de aanvallen aanzienlijk beïnvloeden. Hier zijn enkele belangrijke algemene tips tegen migraine:

Vermijd triggers voor uw migraine: wat kunt u in de eerste plaats doen om een migraineaanval te voorkomen? Het duidelijke antwoord: vermijd zoveel mogelijk alle factoren waarvan u weet dat ze u migraine kunnen bezorgen. Dit kunnen bepaalde voedingsmiddelen, overgeslagen maaltijden, saunabezoeken en/of het hectische en stressvolle leven van alledag zijn.
Terugtrekken in acute gevallen: Tijdens een acute aanval moet u zich indien mogelijk terugtrekken in een verduisterde kamer, geluidsbronnen zoals de televisie of radio uitschakelen en gaan liggen.
Neem pijnstillers in een vroeg stadium: Bij de eerste tekenen van een migraineaanval kunt u het beste een geschikte pijnstiller innemen. Dan kan de aanval soms gestopt worden, omdat pijnstillers bij vroegtijdige inname effectiever werken.

Zorg er echter voor dat u niet te vaak medicijnen tegen hoofdpijn of migraine gebruikt. Anders kunnen ze de pijn zelf veroorzaken (door medicijnen veroorzaakte hoofdpijn).

Hoe kan migraine met medicijnen worden behandeld?

Voor de acute behandeling van een migraineaanval zijn verschillende medicijnen geschikt. Ook kan het nuttig zijn om preventieve medicatie te nemen om het aantal en de ernst van de aanvallen te verminderen (migraineprofylaxe met medicijnen).

Medicatie in acute gevallen

Heel vaak gaat een migraineaanval gepaard met misselijkheid en braken. Zogenaamde anti-emetica helpen hiertegen. Voor de pijn zelf worden conventionele pijnstillers (pijnstillers) zoals ibuprofen of – bij ernstigere klachten – speciale migrainemedicijnen (triptanen) aanbevolen. In uitzonderlijke gevallen worden ergot-alkaloïden gebruikt.

Voor sommige van deze medicijnen is een recept vereist, zoals voor de meeste triptanen. Anderen zijn echter zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek, zoals ibuprofen of het triptan naratriptan. Maar ook dan dient vooraf een arts te worden geraadpleegd over de keuze en dosering.

Anti-emetica

Anti-emetica gaan niet alleen misselijkheid en braken tegen, maar versterken ook de werking van de daarna ingenomen analgetica.

pijnstillers

Bij milde tot matige migraineaanvallen worden (meestal vrij verkrijgbare) pijnstillers gebruikt.

Deze omvatten vooral acetylsalicylzuur (ASA) en ibuprofen – twee vertegenwoordigers van de zogenaamde niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's). Hun werkzaamheid tegen migraine is de best bewezen van alle analgetica. ASA wordt in hoge doses ingenomen, bij voorkeur als bruistablet, omdat het dan snel in het lichaam wordt opgenomen en zo zijn werking snel kan ontwikkelen. Het innemen van ibuprofen in oplosbare vorm is ook voordelig.

ASA en metamizol kunnen ook als injectie tegen migraine worden toegediend. Artsen doen dit voor de spoedbehandeling van een migraineaanval – bijvoorbeeld wanneer patiënten medische hulp zoeken omdat orale medicijnen (bijvoorbeeld tabletten) niet helpen tegen de migrainepijn.

Combinatie medicijnen:

Er zijn ook combinatiepreparaten voor medicinale migrainetherapie, zoals de drievoudige combinatie van ASA, paracetamol en cafeïne. Bij dergelijke gecombineerde geneesmiddelen moet men er vooral op letten dat u ze niet te vaak gebruikt, als u geen risico wilt lopen op door geneesmiddelen veroorzaakte hoofdpijn:

De drempel voor het ontwikkelen van hoofdpijn veroorzaakt door overmatig gebruik van pijnstillers is tien of meer dagen per maand gebruik voor dergelijke combinatiepreparaten. Ter vergelijking: deze drempel voor een individueel ingenomen pijnstiller (monopreparatie) bedraagt 15 of meer dagen per maand.

triptanen

Als zogenaamde serotoninereceptoragonisten binden triptanen zich aan dezelfde receptoren in de hersenen als de zenuwboodschapper serotonine. Hierdoor wordt voorkomen dat deze laatste aanmeren, wat de hoofdpijn en de bijbehorende symptomen (zoals misselijkheid) vermindert. Tegelijkertijd vernauwen de bloedvaten in de hersenen zich, wat de pijn van migraine kan verlichten.

Triptanen werken het beste als ze zo vroeg mogelijk in de hoofdpijnfase van een acute migraineaanval worden gebruikt. Bij migraine met aura wordt het gebruik pas aanbevolen nadat de aura is verdwenen en de hoofdpijn is begonnen – om veiligheidsredenen en omdat het onwaarschijnlijk is dat de medicijnen werken als ze tijdens de aura worden gegeven.

Er zijn verschillende triptanen verkrijgbaar. Een vrij snelle verlichting van migraine kan bijvoorbeeld worden bereikt met sumatriptan of zolmitriptan. Andere triptanen, zoals naratriptan, hebben een langzamere werking, maar gaan langer mee.

Bepaalde preparaten van sommige triptanen (zoals naratriptan) zijn zonder recept verkrijgbaar. Niettemin is vooraf medisch advies noodzakelijk. In sommige gevallen worden de migrainemedicijnen helemaal niet of slechts in beperkte mate gebruikt. Ze worden bijvoorbeeld niet aanbevolen bij ernstige hart- en vaatziekten (zoals na een hartaanval of in het geval van een ‘rokersbeen’). In gevallen van milde nier- of leverzwakte kan het nodig zijn de maximale dagelijkse dosis te verlagen.

Als triptanen falen of de hoofdpijn terugkeert:

Als triptanen de migrainehoofdpijn niet adequaat behandelen, kunnen ze worden gecombineerd met een niet-steroïde anti-inflammatoir geneesmiddel (NSAID), zoals naproxen.

Terugkerende hoofdpijn is ook mogelijk na gebruik van ASA, maar veel minder vaak dan na toediening van triptanen.

Ergot-alkaloïden (ergotaminen).

Een andere groep medicijnen die hulp kan bieden bij migraine zijn ergot-alkaloïden (ergotamines). Omdat ze echter minder effectief zijn dan de eerder genoemde medicijnen en ook meer bijwerkingen veroorzaken, worden ze alleen in uitzonderlijke gevallen aanbevolen voor de behandeling van acute migraineaanvallen – bijvoorbeeld bij patiënten met een bijzonder lange aanval. Hier kan de langere werkingsduur van ergotaminen (vergeleken met die van triptanen) een voordeel zijn.

cortisone

Corticosteroïden (in de volksmond: “cortison” of “cortison”) voor migraine worden door artsen toegediend bij een aanval die langer dan 72 uur duurt: bij een dergelijke migraenosusstatus krijgen patiënten een enkele dosis prednison of dexamethason. Volgens onderzoeken kan dit de hoofdpijn verminderen en terugkerende hoofdpijn verminderen.

Er zijn andere medicijnen of medicijncombinaties die soms worden gebruikt om acute migraineaanvallen te behandelen – hoewel gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (klinische onderzoeken van de hoogste kwaliteit) ontbreken. Deze omvatten:

acetylsalicylzuur (ASA) + vitamine C
Acetylsalicylzuur (ASA) + cafeïne
Aceclofenac
Acetamicine
Etoricoxib
Ibuprofen-lysine
Indometacine
Meloxicam
Paracetamol + cafeïne
Parecoxib
Piroxicam
Propyfenazon
Tiaprofeenzuur

Ook wordt vaak de werkzaamheid van cannabis tegen migraine aangehaald. Er wordt overeenkomstig bewijs geleverd, bijvoorbeeld een Amerikaans onderzoek uit 2019, waarin de gegevens van een medicinale cannabis-app werden geanalyseerd. Het was de informatie van hoofdpijn- en migrainepatiënten over symptomen voor en na het gebruik van verschillende cannabisdoses en -variëteiten.

Daarnaast werd in een ander recent onderzoek een verband gevonden tussen het gebruik van cannabis en het optreden van door medicatie veroorzaakte hoofdpijn: patiënten met chronische migraine die cannabis gebruikten hadden een grotere kans op het ontwikkelen van hoofdpijn veroorzaakt door overmatig gebruik van pijnstillers dan migrainepatiënten zonder cannabisgebruik.

Concluderend: het gebruik van cannabis voor migraine behoeft verder onderzoek.

Medicijnen ter voorkoming van migraine

Veel patiënten slagen erin migraineaanvallen te voorkomen met niet-medicamenteuze maatregelen (zie hieronder). Soms kan het echter ook nuttig zijn om ter preventie aanvullende medicatie te nemen.

Er vinden drie of meer migraineaanvallen per maand plaats, wat de kwaliteit van leven van de patiënt beïnvloedt.
De aanvallen duren regelmatig langer dan 72 uur.
De aanvallen reageren niet op de hierboven beschreven acute therapie-aanbevelingen – inclusief triptanen.
De bijwerkingen van acute therapie zijn voor de patiënt ondraaglijk.
De frequentie van de aanvallen neemt toe en de patiënt neemt daarom meer dan tien dagen per maand zijn toevlucht tot pijnstillers of migrainemedicijnen.
Dit zijn gecompliceerde migraineaanvallen met invaliderende (bijvoorbeeld hemiplegie) en/of langdurige aura's.
Er is een voorgeschiedenis van migraine-herseninfarct bekend, hoewel andere oorzaken van een infarct zijn uitgesloten.

Welke migraine-profylactische middelen zijn beschikbaar?

Er is een grote verscheidenheid aan actieve ingrediënten beschikbaar voor de profylaxe van migraine. De meeste werden oorspronkelijk ontwikkeld voor andere indicaties, maar sommige werden later goedgekeurd voor de profylaxe van migraine.

Middelen van hoog/goed wetenschappelijk bewijs: De preventieve werkzaamheid tegen migraineaanvallen is zeer goed bewezen voor de volgende migraineprofylactische middelen:

Propranolol, metoprolol, bisoprolol: deze behoren tot de groep van bètablokkers en kunnen als zodanig de bloeddruk verlagen.
Flunarizine: Deze zogenaamde calciumantagonist (calciumkanaalantagonist) wordt niet alleen gebruikt als preventief middel tegen migraine, maar ook tegen duizeligheid.
Amitriptyline: Dit is een tricyclisch antidepressivum. Naast depressie en zenuwpijn wordt het ook gebruikt om migraine te behandelen.
Onabotulinumtoxine A: Sommige mensen hebben bijna voortdurend last van migraine. Wat dan vaak helpt zijn injecties met onabotulinumtoxine A. Deze vorm van Botox kan preventief werken bij chronische migraine.

De preventieve werkzaamheid van propranolol, metoprolol, flunarizine, valproïnezuur, topiramaat en amitriptyline tegen migraine wordt het best ondersteund door gecontroleerde onderzoeken.

Middelen met minder wetenschappelijk bewijs: er zijn ook migraineprofylactische middelen waarvan de werkzaamheid minder goed is bewezen. Deze omvatten:

Opipramol: een tricyclisch antidepressivum, maar alleen off-label gebruikt voor de preventie van migraine.
Acetylsalicylzuur: in lage doses, marginale werkzaamheid als profylactisch middel tegen migraine.
Magnesium + vitamine B2 + co-enzym Q10: Er is alleen bewijs in kleine onderzoeken over de werkzaamheid van hoge doses vitamine B2 bij migraine. Er zijn tegenstrijdige onderzoeksresultaten over de werkzaamheid van co-enzym Q10. De combinatie van de drie stoffen kan de ernst van migraineaanvallen verminderen, maar niet de frequentie ervan.
Lisinopril: een zogenaamde ACE-remmer; “off-label” gebruikt voor de profylaxe van migraine.
Candesartan: een bloeddrukverlagend middel; ook “off-label” gebruikt voor de preventie van migraine.

Dit zijn kunstmatig geproduceerde antilichamen die zich richten op de boodschapperstof CGRP (eptinezumab, fremanezumab, galcanezumab) of de koppelingsplaatsen ervan, de CGRP-receptoren (erenumab). Het is momenteel bekend dat CGRP (Calcitonin Gene-Related Peptide) betrokken is bij de ontwikkeling van migrainehoofdpijn.

De reeds goedgekeurde antilichamen kunnen zowel bij episodische migraine (met minimaal vier migrainedagen per maand) als bij chronische migraine als tweedelijnspreventiemiddel worden voorgeschreven.

Kruidenpreparaten: In verband met de profylaxe van migraine worden vaak kruidenpreparaten genoemd, bijvoorbeeld met hoefblad of moederkruid:

Ook in twee onderzoeken kon een CO2-extract van moederkruid (Tanacetum parthenium) zijn preventieve werking tegen migraine aantonen. In Duitsland en Oostenrijk wordt moederkruid echter niet in deze vorm op de markt gebracht. Andere vormen van moederkruid zijn niet onderzocht op hun werkzaamheid bij migraine en kunnen daarom voor dit doel niet worden aanbevolen.

Verloop en duur van medicinale migraineprofylaxe

Preventief gebruik van Botox bij chronische migraine vindt plaats in de vorm van injecties: het medicijn moet herhaaldelijk worden geïnjecteerd met tussenpozen van ongeveer drie maanden voor een langdurig en toenemend effect. Als de chronische migraine na de derde cyclus niet is verbeterd, wordt de therapie stopgezet. Bij ongeveer elke tweede patiënt is Botox echter zo effectief tegen migraine dat verdere injectiecycli achterwege kunnen blijven.

De monoklonale antilichamen voor de profylaxe van migraine worden met tussenpozen van enkele weken toegediend als onderhuidse injectie of infuus. De aanvraag zou in eerste instantie een looptijd van drie maanden moeten hebben. Als het nog niet voldoende effect heeft getoond, wordt de therapie stopgezet. Als de therapie echter succesvol is, worden de antilichamen toegediend. Na zes tot negen maanden moeten ze echter bij wijze van proef worden stopgezet om te bepalen of verder gebruik nog steeds noodzakelijk is.

Hoe kan migraine zonder medicijnen worden behandeld?

Zo effectief als medicijnen zijn in acute gevallen en voor de preventie van migraine: wat helpt nog meer tegen de pijnlijke aanvallen? In feite bestaat er een hele reeks niet-medicamenteuze maatregelen die gebruikt kunnen worden om migraine te behandelen – voornamelijk als preventieve maatregel, maar soms ook tijdens een acute aanval.

Advies

De eerste belangrijke niet-medicamenteuze maatregel voor de profylaxe van migraine is een gedetailleerd consult en uitleg van het ziektebeeld door de behandelend arts. Zelfs een consult van minimaal 30 minuten kan het aantal hoofdpijndagen en de pijngerelateerde beperkingen bij patiënten merkbaar verminderen.

Sport

Het is nog onduidelijk of de effectiviteit van sport bij migraine gebaseerd is op niet-specifieke effecten (sport als ontspanningsmethode) of op specifieke effecten. Het is ook mogelijk dat een door sport veroorzaakt verlies van overtollige kilo's bijdraagt aan het effect; ernstig overgewicht lijkt in verband te worden gebracht met frequentere hoofdpijnaanvallen.

Zolang deze vragen onopgelost blijven, is het moeilijk om algemene aanbevelingen te doen over de frequentie, duur en intensiteit van oefentraining voor de profylaxe van migraine. Migrainepatiënten kunnen het beste individueel advies inwinnen bij hun arts of een specialist in de sportgeneeskunde.

Ontspanningstechnieken

Ontspanningstechnieken kunnen effectieve en blijvende hulp bieden bij migraine: als ze regelmatig worden gebruikt, helpen ze stress te verlichten en kunnen ze in veel gevallen de frequentie van migraine verminderen.

Autogene training is ook effectief voor de preventie van migraine. Deze ontspanningsmethode is echter moeilijker te leren en vereist meer oefening.

Degenen die deze ontspanningsmethoden niet leuk vinden, kunnen andere proberen. Sommige patiënten vertrouwen bijvoorbeeld op Tai Chi, meditatie of yoga tegen migraine.

Biofeedback

Biofeedback is zeer effectief gebleken bij de preventie van migraine – het is zelfs geschikt als alternatief voor migrainepreventie met medicijnen. Bij deze therapiemethode leren patiënten actief controle te houden over processen in het lichaam die feitelijk onbewust plaatsvinden (bijvoorbeeld hartslag, spierspanning). De processen worden meestal gemeten door sensoren die op het lichaam zijn bevestigd en in de vorm van akoestische of visuele signalen aan de patiënt gerapporteerd. Vervolgens probeert de patiënt op wilskracht een proces te veranderen – bijvoorbeeld door opzettelijk de hartslag te verlagen. Als het werkt, wordt de wijziging hoorbaar of zichtbaar aangegeven.

Cognitieve gedragstherapie

Een effectieve methode voor migrainebehandeling zonder medicatie is cognitieve gedragstherapie (CGT). Het overkoepelende doel is om patiënten op zichzelf tot experts te maken, die afhankelijk van de situatie verschillende coping-strategieën kunnen gebruiken.

Hiertoe analyseert en verbetert de patiënt zijn of haar omgang met stress, onder meer tijdens individuele of groepstherapie. Ook wordt gewerkt aan negatieve denkpatronen die stress kunnen veroorzaken. Over het algemeen ontwikkelen patiënten een sterker gevoel van zelfeffectiviteit en controle. Dit betekent dat ze zich niet langer machteloos voelen tegenover aanvallen, maar het vertrouwen hebben om hun ziekte te beïnvloeden.

Pijnbeheersingstechnieken helpen tijdens een acute migraineaanval. Patiënten leren afstand te nemen van de pijn, bijvoorbeeld in de vorm van aandachtscontrole en verbeeldingsoefeningen.

Goede werkzaamheid

Cognitieve gedragstherapiebehandelingen kunnen het aantal hoofdpijndagen per maand en aan hoofdpijn gerelateerde psychische problemen (catastroferen, angst, depressie) aanzienlijk verminderen. Er is ook aangetoond dat cognitieve gedragstherapiebenaderingen zeer effectief zijn in vergelijking met medicamenteuze behandelingen. De combinatie van cognitieve gedragstherapie en op medicijnen gebaseerde migraineprofylaxe is bijzonder nuttig: het is effectiever dan elk van deze therapieën alleen.

De patiënten die het meeste baat hebben bij cognitieve gedragstherapie zijn degenen die zeer hoge eisen aan zichzelf stellen, regelmatig last hebben van aanvallen en duidelijk reageren op stress met migraineaanvallen. CGT kan echter ook andere migrainepatiënten helpen.

Cognitieve gedragstherapie wordt over het algemeen uitgevoerd door erkende psychologische psychotherapeuten.

Interventionele procedures

Occipitale zenuwblokkade

Of de procedure ook helpt bij een acute migraineaanval is nog niet voldoende onderzocht.

Niet-invasieve zenuwstimulatie (neurostimulatie)

Onder deze term vallen ingrepen waarbij bepaalde zenuwen via de huid worden gestimuleerd – zonder deze te perforeren – zoals transcutane elektrische zenuwstimulatie (TENS). Onderzoek naar de effectiviteit van dergelijke procedures bij migraine is (nog) onvoldoende. Maar vanwege de goede verdraagbaarheid kan niet-invasieve zenuwstimulatie, indien nodig, worden geprobeerd bij patiënten die medicatie voor migrainepreventie weigeren.

Huismiddeltjes voor migraine

Huismiddeltjes hebben hun grenzen. Als de klachten langdurig aanhouden, niet verbeteren of zelfs verergeren, dient u altijd een arts te raadplegen.

Pepermunt olie

Kruidengeneeskunde en aromatherapie kennen het volgende huismiddeltje: Migraine kan vaak worden verlicht door de slapen en/of het pijnlijke voorhoofd te deppen of te masseren met een paar druppels pepermuntolie. De olie heeft een verfrissend koel effect op de huid, wat patiënten vaak als zeer prettig ervaren. Let er bij het aanbrengen echter op dat er geen etherische olie in de ogen komt (irritatie van de slijmvliezen!).

Uitwendig aangebrachte pepermuntolie is niet alleen effectief bij migraine, maar ook bij spanningshoofdpijn.

Warmte- en koudetoepassingen

Als de migraine begint met een gevoel van warmte in het hoofd en koude voeten en/of handen, kan een stijgend arm- of voetbad helpen, dat wil zeggen een gedeeltelijk bad met een langzame temperatuurstijging.

In plaats van warmte hebben andere migrainepatiënten baat bij kou: een koel kompres op het voorhoofd of de nek kan tijdens een acute aanval zeer aangenaam zijn. Sommige patiënten zweren ook bij een koud arm- of voetdompelbad:

In een armdompelbad worden de armen ongeveer tien seconden ondergedompeld in koud water van ongeveer 15 graden en vervolgens weer opgewarmd door wrijven of bewegen.
In het voetdompelbad worden de voeten gedurende ongeveer 15 tot 15 seconden in koud water van ongeveer 30 graden gehouden. Trek dan, zonder uit te drogen, dikke sokken aan en maak een wandeling.

Het korte dompelbad in koud water vernauwt reflexmatig de bloedvaten in de arm/voet – en ook de slagaders in het hoofd, die tijdens een migraineaanval pijnlijk verwijd zijn.

Koudedompelbaden zijn niet toegestaan bij blaas-, nier- en buikontstekingen!

Ook tegen migraine kun je iets doen door afwisselend warm-koud te douchen.

Thee tegen migraine

Met medicinale kruidenthee willen sommige mensen hun migraine op een natuurlijke manier behandelen.

Gemberthee kan misselijkheid en braken verlichten die vaak gepaard gaan met een migraineaanval. Om het te maken, giet je een kopje heet water over een theelepel grof gemalen gemberwortel. Dek af en laat vijf tot tien minuten trekken, en zeef dan. Drink dergelijke thee met gember vóór de maaltijd tegen migraine-gerelateerde misselijkheid.

Wilgenbastthee blijkt vaak succesvol tegen hoofdpijn en migraine, dankzij de salicylaten die het bevat. Deze worden in het lichaam omgezet in salicylzuren – natuurlijke pijnstillende stoffen die lijken op kunstmatig geproduceerd acetylsalicylzuur (ASA). Zo maak je de thee: overgiet een theelepel fijngehakte wilgenbast (van de apotheek) met 150 milliliter kokend water. Laat 20 minuten trekken en zeef dan. Een alternatief voor thee zijn kant-en-klare bereidingen met wilgenbast uit de apotheek.

Alternatieve geneeswijzen voor migraine

Acupunctuur tegen migraine

Acupunctuur volgens de principes van de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) kan episodische migraineaanvallen voorkomen. In dit opzicht kan het zelfs als minstens zo effectief worden beschouwd als migraineprofylaxe met medicijnen. Volgens de huidige richtlijn over migrainetherapie is dit het resultaat van een evaluatie van verschillende onderzoeken over dit onderwerp.

Er zijn ook onderzoeken die de werking van klassieke acupunctuur vergelijken met die van schijnacupunctuur. Het plaatsen van de fijne naalden op ‘echte’ acupunctuurpunten voor migrainepreventie bleek zelfs effectiever dan wanneer de naalden op de verkeerde plaatsen werden geplaatst of zonder de huid te penetreren. Het verschil was echter minimaal.

Volgens de richtlijn is het op basis van de huidige gegevens niet mogelijk om duidelijk te zeggen of acupunctuur ook helpt bij chronische migraine.

Acupressuur voor migraine

Geschikte acupressuurpunten voor migraine bevinden zich in het gebied van hoofd, gezicht en nek. Vraag advies aan een ervaren therapeut over zelfmassage.

Homeopathie voor migraine

Veel patiënten hopen hun migraine onder controle te krijgen met homeopathie. Afhankelijk van het type en de ernst van de symptomen gebruiken homeopaten hiervoor verschillende middelen, bijvoorbeeld:

Iris versicolor: speciaal voor migraine met een uitgesproken aura en misselijkheid.
Belladonna: vooral bij kloppende hoofdpijn met sterke misselijkheid en braken.
Bryona: wanneer zelfs de geringste aanraking tot hevige hoofdpijn leidt
Gelsemium sempervirens: wanneer de pijn van de achterkant van het hoofd naar de ogen gaat.
Sanguinaria: vooral bij zeer hevige pijn
Nux vomica: bij migraine veroorzaakt door woede, hectiek en slaapgebrek

De homeopathische middelen zijn verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals vloeibare extracten of bolletjes. Migraineaanvallen worden meestal behandeld met een C30-potentie.

Vanuit wetenschappelijk oogpunt is er echter geen bewijs voor de werkzaamheid: volgens richtlijnen kan homeopathie migraineaanvallen niet voorkomen. Sommige onderzoeken over dit onderwerp zouden zelfs gedeeltelijk negatieve resultaten hebben opgeleverd.

Migraine: Schuessler-zouten

Veel patiënten melden positieve ervaringen met het gebruik van Schüssler-zouten. Migraine zou bijvoorbeeld te behandelen zijn met de volgende Schüssler-zouten:

Nr. 7: Magnesiumfosforicum
Nr. 8: Natriumchloratum
Nr. 14: Kaliumbromatum
Nr. 21: Zincumchloratum
Nr. 22: Calciumcarbonicum

Bij migraine kunt u meerdere Schüssler-zouten gebruiken, maar nooit meer dan drie zouten tegelijk. Voor volwassenen met migraine is het advies om drie tot zes keer per dag één tot drie tabletten in te nemen. Kinderen kunnen één tot drie keer per dag een halve tablet tot twee tabletten innemen, afhankelijk van hun lengte en gewicht.

Het concept van Schüssler-zouten en hun specifieke werkzaamheid zijn niet duidelijk bewezen door studies.

Voeding bij migraine

Bij bijna alle migrainepatiënten wordt een acute aanval veroorzaakt door individuele triggerfactoren. Sommige voedingsmiddelen kunnen bijvoorbeeld een migraineaanval uitlokken of intensiveren. Waarom dit zo is, is grotendeels onduidelijk. In veel gevallen lijken bepaalde ingrediënten in het voedsel, zogenaamde biogene aminen zoals tyramine en histamine, verantwoordelijk te zijn. Dit komt omdat veel mensen migraineaanvallen melden na het eten van rode wijn, rijpe kaas, chocolade, zuurkool of bananen – allemaal voedingsmiddelen die biogene aminen bevatten.

Koud ijs kan ook een migraineaanval uitlokken. Dit gebeurt echter niet door bepaalde ingrediënten in het ijs, maar door de kou, waardoor bepaalde structuren in de hersenen geïrriteerd raken.

Er bestaat geen algemeen geldig migrainedieet! Omdat niet elke patiënt reageert op histamine, cafeïne & Co. met een migraineaanval. Daarom heeft het geen zin om dergelijke frequente voedseltriggers van begin af aan te vermijden. Het is beter om een migrainedagboek bij te houden om uw persoonlijke migraine-triggers op te sporen.

Migraine dagboek

Het kan mogelijk zijn om in de loop van de tijd bepaalde triggers uit de gegevens te identificeren: merkt u bijvoorbeeld een cluster van migraineaanvallen op na het eten van bepaald voedsel? Dan moet je het in de toekomst proberen te vermijden om te zien of de migraineaanvallen daarna minder worden.

Houd er echter rekening mee dat er meestal een paar uur, soms zelfs een hele dag, zit tussen het eten van voedsel en het krijgen van een aanval. Het kan ook zijn dat u een bepaald voedingsmiddel alleen niet kunt verdragen als er andere verstorende factoren zijn. Het evalueren van uw migrainedagboek is dus misschien niet eenvoudig. Uw arts kan u hier echter mee helpen.

Noteer ook in het migrainedagboek of u tijdens een migraineaanval medicijnen (bijvoorbeeld pijnstillers) heeft gebruikt (soort en dosering van de medicijnen) en hoe deze werkten. Dit helpt de arts bij het plannen van een geschikte therapie.

Zwangere vrouwen en moeders die borstvoeding geven met migraine vormen een speciaal geval. Wat te doen met medicijnen? In principe mogen zwangere vrouwen en moeders die borstvoeding geven alle medicijnen – zelfs de medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn – alleen gebruiken na overleg met een arts. Deze laatste weet het beste welke werkzame stoffen het minst gevaarlijk zijn voor de moeder en het (ongeboren) kind, waarbij zo nodig rekening wordt gehouden met individuele risicofactoren. Hieronder vindt u enkele algemene informatie.

Medicijnen voor migraineaanvallen

Migraineaanvallen in het 1e en 2e trimester van de zwangerschap (trimester) kunnen, indien nodig, in overleg met de arts worden behandeld met acetylsalicylzuur (ASA) of ibuprofen. In het derde trimester worden beide middelen echter afgeraden. Paracetamol mag alleen worden ingenomen door zwangere vrouwen met migraine als ASA om medische redenen niet kan worden ingenomen (contra-indicaties). In principe is deze pijnstiller gedurende de gehele zwangerschap toegestaan.

Triptanen zijn niet goedgekeurd voor gebruik bij zwangere vrouwen. Tot op heden zijn er echter geen gevallen van foetale misvormingen of andere complicaties waargenomen bij het gebruik van deze specifieke migrainemedicijnen tijdens de zwangerschap. Voor sumatriptan zijn er uitgebreide onderzoeken in dit verband geweest. Daarom kan het – als enige vertegenwoordiger van de triptanen – worden gebruikt bij migraineaanvallen tijdens de zwangerschap als het verwachte voordeel voor de moeder groter is dan het mogelijke risico voor het ongeboren kind.

Moeders die borstvoeding geven kunnen indien nodig ook sumatriptan (als triptan bij voorkeur) gebruiken voor migraineaanvallen, op voorwaarde dat ASA en ibuprofen (indien nodig gecombineerd met cafeïne) niet voldoende helpen. Dit wordt aanbevolen door het Geneesmiddelenbewakings- en Adviescentrum voor Embryonale Toxicologie van de Berlin Charité (embryotox).

Ergotamines zijn gecontra-indiceerd tijdens zwangerschap en borstvoeding.

Medicijnen voor migrainepreventie

Het preventieve gebruik van magnesium tegen migraine wordt niet aanbevolen voor zwangere vrouwen. De reden hiervoor is dat magnesium dat rechtstreeks in een ader wordt toegediend (intraveneus gebruik) mogelijk de botten van het ongeboren kind kan beschadigen.

Er is onvoldoende ervaring met het gebruik van Botox bij chronische migraine tijdens de zwangerschap.

In principe moeten zwangere vrouwen met migraine (ook) niet-medicamenteuze maatregelen nemen om aanvallen te voorkomen, zoals ontspanningsoefeningen, biofeedback en acupunctuur.