visceraal leishmaniasis (Kala Azar) is een besmettelijke ziekte vanwege een parasitaire ziekteverwekker (Leishmania) die veel voorkomt in tropische en subtropische gebieden. Afhankelijk van het pathogene subtype, visceraal leishmaniasis kan een ernstig beloop hebben.
Wat is viscerale leishmaniasis?
visceraal leishmaniasis (kala azar) is de naam die wordt gegeven aan een besmettelijke ziekte zelden aangetroffen in Duitsland dat te wijten is aan overdracht van het parasitaire infectieuze agens (Leishmania) door insecten (vlinder muggen, zandvliegen). De pathogenen van viscerale leishmaniasis behoren tot de klasse van protozoa (dierlijke protozoa), de zogenaamde Mastigophora (ook: flagellaten), die wijdverspreid zijn in Azië (vooral India), Afrika, Zuid-Amerika en het Middellandse-Zeegebied. In de meeste gevallen raken getroffen personen tijdens hun reizen naar deze landen besmet met de ziekteverwekker. Terwijl andere vormen van leishmaniasis de huid (cutane leishmaniasis) of huid en slijmvliezen (mucocutane leishmaniasis), de meest ernstige vorm van infectie met Leishmania, viscerale leishmaniasis, beïnvloedt de interne organen, vooral de milt, lever, weefselvocht knooppunten en beenmerg. Bovendien, huidveranderingen kan voorkomen in de vorm van donkere vlekken, waarvan de Indiase term voor viscerale leishmaniasis, kala azar ("zwarte huid"), is afgeleid.
Oorzaken
Viscerale leishmaniasis wordt veroorzaakt door een parasitaire ziekteverwekker (Leishmania donovani, L. chagasi, L. infantum) die behoort tot de klasse Mastigophora. Infectie met viscerale leishmaniasis vindt plaats via beten van bepaalde insectensoorten (zandvliegen) die eerder gewervelde dieren hebben geïnfecteerd (muis, wolf, hond). Na de insectenbeetvallen de leishmania het monocyt-macrofaagsysteem binnen, dat betrokken is bij immuunregulatie in samenwerking met lymfocyten en elimineert afbraak en vreemde substanties, en vermenigvuldigt zich. Het monocyt-macrofaag-systeem omvat reticulair bindweefsel in lymfoïde organen, Kupffer-stellaatcellen in de lever, en histiocyten in de huid Dienovereenkomstig worden deze orgaansystemen ernstig aangetast. Naast indirecte infectie door insectenbeten, directe verzending is mogelijk via orgaan transplantatie net zoals bloed donaties.
Symptomen, klachten en tekenen
De symptomen van viscerale leishmaniasis (kala azar) zijn afhankelijk van het type ziekteverwekker en hoe sterk de immuunsysteem van de besmette persoon is. Er zijn infecties die zonder symptomen verlopen, maar meestal de beenmerg, lever, milt or weefselvocht knooppunten worden aangetast door de ziekte. De ziekte kan geleidelijk beginnen of plotseling uitbreken, in welk geval patiënten een zeer sterk ziektegevoel hebben. Typische symptomen zijn onder meer zwelling van de weefselvocht knooppunten, gewichtsverlies, diarree en pijn in de buik. Vaak is de milt en lever zijn ook opgezwollen, wat te herkennen is aan een opgezwollen buik. Verder zijn er wijzigingen in het bloed tellen ook voorkomen. De getroffenen hebben er bijvoorbeeld last van bloed stollingsstoornissen of bloedarmoede. Huidveranderingen komen ook vaak voor, met donkerrode papels of bruinzwarte vlekken. Naarmate de ziekte vordert, wordt de huid wordt dan grijsachtig. Om deze reden wordt viscerale leishmaniasis ook wel kala azar ("zwarte huid") genoemd. Na één tot drie jaar kan de getroffen persoon een zogenaamde post-Kala Azar huidleishmaniasis ontwikkelen. Roodachtige of lichtgekleurde vlekken verschijnen dan op het lichaam of gezicht, die dan knobbeltjes of papels worden en waarvan het uiterlijk ook doet denken aan lepra.
Diagnose en verloop
Viscerale leishmaniasis manifesteert zich na een incubatietijd van 10 dagen tot 10 maanden (soms langer) op basis van kenmerkende symptomen zoals geleidelijk of plotseling begin van de ziekte met remitterende koorts wekenlang aanhouden, pijn in de buikHepatosplenomegalie (vergroting van de lever en milt), zwelling van de lymfeklieren, gemarkeerd hypochroom bloedarmoede (hemoglobine tekort), trombocytopenie (plaatjestekort) en donkere, vlekkerige huidpigmentatie, amyloïdose (eiwitafzettingen) en cachexia (vermagering). Viscerale leishmaniasis wordt bevestigd door detectie van pathogenen in bot-, milt-, lever- of lymfeklierpunctie. prik is in sommige gevallen van viscerale leishmaniasis niet meer mogelijk, zodat de diagnose wordt bevestigd met serologische tests (immunofluorescentiemethode, ELISA-techniek). Een leishmanine-reactietest kan worden uitgevoerd om de immuunstatus van het getroffen individu te bepalen. Het verloop van viscerale leishmaniasis hangt in grote mate af van het pathogene subtype. Terwijl Leishmania chagasi en Leishmania infantum vaak geen symptomen veroorzaken en vanzelf genezen, kunnen Leishmania donovani-infecties, die in veel gevallen aanhouden, dodelijk zijn als ze niet worden behandeld.
Complicaties
In Kala Azar lijden getroffen personen aan verschillende soorten huidletsels Deze hebben een zeer negatief effect op de esthetiek van de getroffen persoon en kunnen dat ook leiden tot minderwaardigheidscomplexen of een aanzienlijk verminderd zelfrespect bij de patiënt. Bij kinderen kan de ziekte dus ook leiden tot pesten of plagen. Bovendien leidt Kala Azar tot de vorming van zweren en verder tot ernstig gewichtsverlies van de patiënt. De getroffenen hebben er soms last van diarree en braken en kan ook ernstig worden pijn in de buikstreek. Bovendien is de lymfeklieren van de getroffen persoon ook zwellen en koorts treedt op. Patiënten zien er vermoeid en moe uit en kunnen geen inspannende activiteiten meer uitvoeren. In de regel heeft de ziekte een negatieve invloed op het leven en de dagelijkse routine van de getroffen persoon. In de meeste gevallen is Kala Azar relatief goed te behandelen met behulp van medicatie. Er treden geen bijzondere complicaties op en de symptomen worden aanzienlijk verlicht. In sommige gevallen kan de medicatie dat echter wel leiden bijwerkingen. Als de behandeling succesvol is, wordt de levensverwachting van de patiënt niet verminderd.
Wanneer moet je naar een dokter?
If volksgezondheid aandoeningen die ontstaan tijdens een verblijf in Afrika, Zuid-Amerika en het gebied rond de Middellandse Zee, dient een arts te worden geraadpleegd. Als de veranderingen in volksgezondheid optreden na een bezoek aan de regio daar, heeft de getroffen persoon ook een opheldering van de klachten nodig. In principe is het echter belangrijk om uzelf te informeren over de volksgezondheid omstandigheden ter plaatse onmiddellijk voordat u aan een reis begint. Er moet duidelijk worden gemaakt welke ziekten te verwachten zijn en op welke manier overdracht kan plaatsvinden. Indien nodig worden vaccinaties aanbevolen. Als zwelling van de lymfeklieren, veranderingen in het uiterlijk van de huid of ongewenst gewichtsverlies worden opgemerkt na een insectenbeet, is actie vereist. In het geval van diarree, pijn in de buik, misselijkheid en een algemeen gevoel van ziekte, overleg met een arts wordt aanbevolen. De oorzaak moet worden opgehelderd en er moet een diagnose worden gesteld. Dit is de enige manier om een behandelplan te ontwikkelen dat de symptomen zo snel mogelijk kan verlichten. Om complicaties te voorkomen en risico's te minimaliseren, is overleg met een arts noodzakelijk als malaise optreedt, knobbels op de huid of verkleuring wordt waargenomen. Interne zwakte, stoornissen in de bloedsomloop en een verhoogde behoefte aan slaap zijn verdere tekenen van een huidige ziekte. Omdat er organische veranderingen kunnen optreden bij viscerale leishmaniasis, moet bij de eerste tekenen onmiddellijk actie worden ondernomen.
Behandeling en therapie
Viscerale leishmaniasis wordt systemisch behandeld met Ambisome (liposomaal amphotericine B Liposomaal amphotericine B wordt in de meeste gevallen goed verdragen en wordt intraveneus toegediend als onderdeel van een kuur van 10 tot 20 dagen therapie In geval van intolerantie of non-respons op liposomaal amfotericine therapie, miltefosine en vijfwaardige antimoonpreparaten worden gebruikt als alternatieven voor viscerale leishmaniasis. Miltefosine wordt oraal toegediend in tabletvorm, tweemaal daags gedurende een maand en veroorzaakt slechts een gering gastro-intestinaal ongemak (episodische diarree of braken Daarentegen vijfwaardige antimonialen (natrium stibogluconaat, meglumine-antimonaat) worden intramusculair of intraveneus geïnjecteerd door een arts als onderdeel van een gemiddelde kuur van 28 dagen therapie in een ziekenhuisomgeving; langdurig saai pijn op de injectieplaats, misselijkheid en hoofdpijn kunnen bijwerkingen zijn. In sommige gevallen is therapie met antimoneen niet effectief voor viscerale leishmaniasis omdat de infectieuze agentia resistentie tegen dit agens hebben ontwikkeld.pentamidine en antibioticum paromycine wordt ook gebruikt als antiprotozoaire middelen tegen viscerale leishmaniasis. pentamidineleidt echter tot uitgesproken bijwerkingen en, onder andere, nadelen glucose stofwisselingsstoornissen (suikerziekte mellitus) bij meer dan 10 procent van de getroffenen.
het voorkomen
Omdat viscerale leishmaniasis via insecten op de mens wordt overgedragen, moeten passende voorzorgsmaatregelen worden genomen ter bescherming tegen muggenbeten wanneer u naar gebieden als Azië reist, voornamelijk India, Afrika, het Middellandse Zeegebied en Zuid-Amerika. Deze omvatten het dragen van geschikte kleding met lange mouwen en het gebruik van een fijnmazige klamboe tijdens het slapen. Tot op heden bestaat er geen beschermende vaccinatie tegen viscerale leishmaniasis.
Follow-up
Omdat viscerale leishmaniasis de interne organen, de succesvolle behandeling moet altijd worden gevolgd door intensieve nazorg. Centraal hierbij staat de vroege herkenning en tijdige behandeling van secundaire ziekten van de organen. Dienovereenkomstig dienen, zelfs na een met succes behandelde viscerale leishmaniasis, regelmatige metingen van orgaanwaarden in het bloed te worden uitgevoerd. Met name de organen die werden aangetast door viscerale leishmaniasis moeten ook regelmatig worden onderzocht met beeldvormende technieken (MRI, CT, Röntgenstraal, ultrageluid), zodat ook verborgen orgaanschade die nog niet in het bloed zichtbaar is, kan worden opgespoord. Als de huid ook werd aangetast door viscerale leishmaniasis, moeten de overeenkomstige gebieden regelmatig door een dermatoloog worden onderzocht en moeten weefselmonsters worden onderzocht om zeker te zijn van de ziekteverwekker. Bovendien moeten personen die voorheen aan viscerale leishmaniasis leden, reizen naar gebieden (Azië) vermijden waar de ziektedragende zandvlieg leeft. Als dergelijk reizen niet kan worden vermeden, moet een intensieve bescherming tegen muggen en een huidhygiëne in acht worden genomen om herhaling van viscerale leishmaniasis te voorkomen. Klamboes moeten zeer fijnmazig zijn (1.2 millimeter), omdat de zandvlieg erg klein is. In aanvulling op, muggenspray sprays zoals Autan (zogenaamde insectenwerende middelen) moet meerdere keren per dag worden gespoten. Bovendien moeten er dagelijks douches worden genomen. Gezicht, nek en handen moeten indien mogelijk ook met een doek worden bedekt.
Wat u zelf kunt doen
Medicamenteuze therapie voor viscerale leishmaniasis kan op eigen initiatief van de patiënt worden ondersteund. Ten eerste is het belangrijk om te letten op typische bijwerkingen zoals nier pijn of overgevoeligheidsstoornissen. Als er pijn of andere symptomen optreden, moet de arts worden geïnformeerd. Na intraveneuze behandeling wordt bedrust aanbevolen om bijwerkingen zoals snel te genezen hoofdpijn en pijn in de ledematen. De oorzaak van viscerale leishmaniasis moet worden bepaald om herinfectie te voorkomen. Kala-azar wordt meestal overgedragen door insecten. Daarom moet tijdens toekomstige reizen een geschikt insectenwerend middel worden gebruikt. Getroffen personen dienen geschikte kleding te dragen en 's nachts met een vliegennet te slapen. Mensen die al een keer kala-azar hebben gecontracteerd, mogen niet meedoen bloed donatie Deze veiligheidsmaatregel dient om overdracht van de ziekteverwekker op andere mensen te voorkomen. Het verbod op bloed donatie moet strikt worden nageleefd, anders bestaat het risico op zware straffen. Ten slotte moet na een ziekte aandacht worden besteed aan ongebruikelijke symptomen. In individuele gevallen keert de ziekteverwekker maanden of zelfs jaren later terug en veroorzaakt ernstige gezondheidsproblemen. Een uitgebreide profylaxe in de vorm van regelmatige controles is daarom absoluut noodzakelijk.
