Rhizarthrosis is een artritis van de duim zadelgewricht. De duim zadelgewricht, of gewoon het zadelgewricht, bevindt zich aan de basis van de duim; het wordt gevormd door het zadelvormige veelhoekige bot dat tot de carpus behoort en de basis van het eerste middenhandsbeentje, dat als een ruiter op het zadel zit. De brede, slappe capsule van het gewricht geeft het zadelgewricht de bewegingsvrijheid van een kogelgewricht, waardoor de duim naar de andere vingers kan wijzen en naar buiten kan spreiden. De zware spanning op het gewricht legt uit waarom het gewricht verslijt en osteoartritis ontwikkelt (rhizartrose).
Rhizartrose: een veel voorkomende aandoening
Rhizartrose komt het meest voor vinger en pols osteoartritis en treft mannen en bij voorkeur vrouwen van 50 jaar en ouder. Hormonale invloeden spelen een rol, maar ook genetische factoren spelen een rol, aangezien een familiaire clustering duidelijk is vastgesteld. Mechanische overbelasting van de duim zadelgewricht, meer zelden een reumatische aandoening (chronisch polyartritis) of slecht genezen breuk met gezamenlijke betrokkenheid kan dan leiden tot verhoogde slijtage van het gewricht kraakbeen en de oorzaak zijn van artrose Als extra vinger gewrichtsartrose optreden, de voorwaarde wordt aangeduid als polyartrose.
Ontwikkeling van rhizartrose
Net als bij andere artrose, een verandering in de kraakbeen stof met scheurvorming en toenemende kraakbeenafbraak treedt geleidelijk op met een hoge spanning op het gewricht of eerdere schade. Als begeleidende reactie van de gezamenlijke capsule, een inflammatoire gewrichtsirritatie met gewrichtseffusie ontwikkelt, die op zijn beurt bevordert kraakbeen degradatie. Wanneer het kraakbeen uiteindelijk bijna volledig is afgebroken, wrijft het bot tegen het bot, wat resulteert in een pijnlijke bewegingsbeperking. Hermodellerende processen van het bot resulteren in botaanhechtingen (osteofyten) en verdikking van het bot nabij het gewricht met vernauwing van de gewrichtsruimte.
Symptomen: pijn en verminderde kracht
De voornaamste klacht is pijn gelokaliseerd in het onderste deel van de bal van de duim op de kruising met de carpus. In de vroege stadia, de pijn is vooral merkbaar bij inspanning, bijvoorbeeld bij het openen van schroefdoppen of het uitwringen van poetslappen. Tijdens deze alledaagse bezigheden wordt het verminderd sterkte wanneer het aangrijpen ook merkbaar is. Daarnaast is ook zwelling in het gebied van het zadelgewricht merkbaar en wordt steeds duidelijker dat de duim minder kan worden uitgespreid. De duim ligt opgetrokken (in adductie) en is licht gebogen.
De röntgenfoto verduidelijkt de diagnose
Medisch onderzoek onthult een uitpuilen van het zadelgewricht en een slechte uitlijning naar de rug; spreiding van de duim is beperkt. De diagnose van osteoartritis van het duimzadelgewricht wordt dan ondubbelzinnig verduidelijkt door de Röntgenstraal afbeelding, die een vernauwde gewrichtsruimte laat zien. De radioloog maakt een onderscheid tussen vier stadia van rhizartrose, afhankelijk van de mate van verkeerde positie van het gewricht en de gewrichtsslijtage, die wordt aangetoond door de botaanhechtingen en de breedte van de gewrichtsruimte. Omdat artrose in het zadelgewricht vaak samen voorkomt met carpaal tunnel syndroom, moet ook een neuroloogonderzoek worden uitgevoerd als pijn en gevoelloosheid treden 's nachts op.
Immobilisatie en ontstekingsremmend
Het is niet mogelijk om rhizartrose te genezen, maar het is wel mogelijk om de symptomen te verlichten en de mobiliteit te verbeteren. De belangrijkste focus van conservatieve behandeling is om het ontstekingsproces in het gewricht te stoppen. Dit omvat het sparen en immobiliseren van het gewricht met tape en speciale spalken (orthesen) die tijdens het dragen en 's nachts worden gedragen, administratie van ontstekingsremmende en pijnstillende anti-reumatische middelen drugs (NSAID's), en fysiotherapie Dit wordt gedaan door:
- Koeling
- Ultrageluid
- Elektrotherapie
Voor ernstigere symptomen, injecties of lokale anesthetica or cortisone kan langdurige verlichting bieden; echter zo injecties in het gewricht moet met mate worden gebruikt vanwege het risico op infectie.
Operatie voor aanhoudende symptomen
Als de symptomen hier niet op reageren maatregelen of als hyperextensie al duidelijk is in het aangrenzende metacarpofalangeale gewricht van de duim, moet een operatie worden overwogen. U kunt hier uit verschillende procedures kiezen, die hieronder in detail worden weergegeven:
- Schorsing resectie-artroplastiek
- Kunstmatig zadelgewricht (prothese)
- arthroscopy
Schorsing resectie-artroplastiek
Bij deze meest gebruikelijke en bewezen chirurgische procedure wordt de polygoon (trapezium) verwijderd en vervolgens een deel van de aangrenzende pols buigpees is verbonden met het middenhandsbeentje van de duim om de holte te vullen en de stabiliteit te verbeteren. De operatie, die ongeveer een uur duurt, heeft goede tot uitstekende resultaten in langdurige onderzoeken. Het wordt uitgevoerd onder narcose of met anesthesie van de armzenuwplexus (plexusanesthesie). Nazorg bestaat uit immobilisatie met een gips spalk gedurende twee weken en daaropvolgend aanbrengen met een duimverband gedurende vier weken. Dit wordt gevolgd door zes weken mobilisatie met fysiotherapie en ergotherapie Na ongeveer drie tot zes maanden herwint de patiënt gewoonlijk zijn of haar vroegere sterkte en mobiliteit, meestal zonder pijn.
Kunstmatig zadelgewricht (prothese).
Voor implantatie is er de keuze tussen gedeeltelijke en complete prothesen van kunststof, siliconen of metaal. In dit geval duurt de immobilisatie slechts vier weken voordat de fysiotherapeutische vervolgbehandeling kan beginnen. Het nadeel van deze procedure is echter het risico van losraken of breuk van de prothese is ook de termijn voor een eindevaluatie nog te kort.
Arthroscopie voor rhizartrose.
In de vroege stadia van rhizartrose kan het ontstekingsproces in het gewricht worden gestopt door ontstekingsweefsel te verwijderen en het gewrichtsoppervlak glad te strijken tijdens artroscopie Tegelijkertijd kunnen de drainerende pijnvezels worden doorgesneden waardoor de pijnbeleving wordt verminderd. De meer uitgebreide resectie-suspensie-artroplastiek kan dus nog enkele jaren worden uitgesteld, omdat rhizartrose met deze maatregel meestal niet volledig kan worden geëlimineerd.
