Het menselijk lichaam is afhankelijk van vitaminen net zoals mineralen voor het soepel functioneren van verschillende functies en processen. Dit omvat onder meer foliumzuur Vooral zwangere vrouwen hebben een verhoogde behoefte aan foliumzuur Als het nodig is foliumzuur wordt niet gehaald tijdens zwangerschap, het kan leiden op verschillende klachten die moeder en kind in gevaar brengen.
Wat is foliumzuur?
Foliumzuur behoort tot de B vitamine familie en is water oplosbaar. Soms wordt foliumzuur ook wel aangeduid als vitamine B11, B9 of M. Omdat het organisme zelf geen foliumzuur kan produceren, is het afhankelijk van opname via voedsel. Enerzijds zijn er natuurlijke folaten, anderzijds industrieel geproduceerd foliumzuur. De behoefte aan foliumzuur kan niet worden gegeneraliseerd. Zo hebben zuigelingen, kinderen en baby's veel minder foliumzuur nodig dan volwassenen. De behoefte neemt sterk toe met zwangerschap Foliumzuur wordt in verschillende voedingsmiddelen aangetroffen. Als het nodig is foliumzuur tijdens de zwangerschap wordt niet bedekt door voedsel, kan het nodig zijn om specifiek te nemen supplementen.
Waarom zwangere vrouwen meer foliumzuur nodig hebben
Zwangere vrouwen hebben veel meer foliumzuur nodig dan voorheen opvatting. Gedurende zwangerschap, is de celdeling door het opgroeiende kind sterk toegenomen. Het lichaam vormt immers tot wel 100 miljoen extra cellen. Dienovereenkomstig neemt de behoefte aan foliumzuur met ongeveer 50 procent toe. Foliumzuur ondersteunt de ontwikkeling van het kind en de vorming van het zenuwstelsel Studies hebben aangetoond dat een verhoogde inname van foliumzuur al zinvol is voor vrouwen die kinderen willen krijgen. Het dagelijks innemen van 600 microgram foliumzuur vermindert het risico op misvormingen bij het kind met 50 tot 70 procent. Voor een dergelijk resultaat is het raadzaam om al vier weken voor het begin van de zwangerschap significant meer foliumzuur in te nemen. Daarnaast moet er aandacht worden besteed aan een adequaat foliumzuur evenwicht, vooral in het eerste derde deel van de zwangerschap. Foliumzuur wordt in grotere hoeveelheden voornamelijk in plantaardig voedsel aangetroffen. Omdat de vitamine is gevoelig voor hitte, groenten moeten zo voorzichtig mogelijk worden bereid. Bijvoorbeeld kort koken met weinig water is hiervoor geschikt.
Gevolgen van foliumzuurdeficiëntie
Sommige kinderen hebben een defect aan de neurale buis. Dit zijn misvormingen in de embryonale ontwikkeling die kunnen optreden in de wervelkolom en spinal cord, onder andere. Deze ziekte is terug te voeren op een tekort aan foliumzuur. Omdat de neurale buis wordt gevormd in het eerste derde deel van de zwangerschap, is voldoende inname van foliumzuur noodzakelijk. Bovendien kunnen verdere misvormingen van het kind als gevolg van een tekort aan foliumzuur niet worden uitgesloten. Zo brengt een onzorgvuldige inname van de vitamine in eerste instantie vooral het ongeboren kind in gevaar. Bij volwassenen kan een tekort ontstaan bloedarmoede Een tekort aan foliumzuur is zelfs in westerse geïndustrialiseerde landen niet ongewoon. De aanbevolen innamewaarden worden vaak niet gehaald. De kans op foliumzuurdeficiëntie neemt vooral toe bij een onbalans dieet, alcohol misbruik, het gebruik van bepaalde medicijnen en door de behandeling van kanker en epilepsie Hoogrisicogroepen zouden meer aandacht moeten besteden aan hun dieet en, onder bepaalde omstandigheden, specifiek supplementen. Een bloed test geeft informatie over een mogelijke tekortkoming. Na slechts twee tot drie weken was het plasmagehalte van foliumzuur in de bloed daalt als gevolg van een gebrek aan inname van foliumzuur. Een tekort aan foliumzuur verlaagt het niveau van homocysteïne in de bloed. homocysteïne is een eiwitbouwsteen. Zo snel als de homocysteïne concentratie in het bloed stijgt, neemt ook het risico op hart- en vaatziekten en vaatverkalking toe. Hierdoor is er een risico van hart- aanvallen en beroertes. Een tekort aan foliumzuur tijdens de zwangerschap treft echter vooral het ongeboren kind. Het tekort wordt merkbaar, bijvoorbeeld door prikkelbaarheid, slecht concentratie, depressieve stemmingen, misselijkheid, gewichtsverlies en diarree.
Behandeling van foliumzuurdeficiëntie
Als een tekort aan foliumzuur is vastgesteld, is snelle actie vereist, vooral als de patiënte zwanger is. Over het algemeen hebben veel voedingsmiddelen een verhoogd foliumzuurgehalte. Bij een tekort is de opname van de vitamine via de voeding echter niet meer voldoende. Om deze reden schrijven de behandelende artsen meestal een preparaat voor dat aanvullend wordt ingenomen. Dit is meestal het geval tablets met twee tot vijf milligram foliumzuur. Al na een paar dagen verbetert de waarde aanzienlijk en de volksgezondheid het risico voor het kind neemt af.
Preventie van foliumzuurgebrek
Foliumzuurdeficiëntie moet in het algemeen worden voorkomen, omdat het anders van invloed zal zijn volksgezondheid Een voldoende inname van de vitamine is echter vooral belangrijk tijdens de zwangerschap. Omdat vrouwen soms pas na enige tijd achter hun zwangerschap komen, is het raadzaam om uit voorzorg meer foliumzuur in te nemen als de kinderwens bestaat en anticonceptiemiddel is geschorst. Foliumzuur komt voornamelijk voor in groene groenten, aardappelen, tomaten, volle granen, peulvruchten, noten en spruiten. Omdat de vitamine gevoelig is voor warmte, wordt een voorzichtige bereiding of rauwe consumptie aanbevolen. Zwangere vrouwen moeten dagelijks 600 microgram foliumzuur consumeren. Volwassenen consumeren dagelijks gemiddeld 200 tot 300 microgram van de vitamine. Omdat het verschil vaak niet kan worden gedekt door een gezond dieet alleen is het logisch om extra te nemen supplementen Zwangere vrouwen moeten vertrouwen op overleg met hun arts om negatieve effecten op het kind te voorkomen. Over het algemeen mag de toegenomen behoefte aan foliumzuur tijdens de zwangerschap niet worden onderschat. Met natuurlijk foliumzuur, nee volksgezondheid Tot nu toe zijn klachten als gevolg van een hoge dosering waargenomen. Industrieel geproduceerd foliumzuur kan daarentegen onder bepaalde omstandigheden de symptomen van een bestaand B12-tekort maskeren. Dienovereenkomstig wordt onafhankelijke inname van preparaten niet aanbevolen.
