Wat is aortastenose?
Aortastenose is de korte vorm van aortaklep stenose en beschrijft een aangeboren of verworven hart- klepziekte. Bij aortastenose kan de aortaklep, de klep tussen de linker hartkamer en de aorta, is pathologisch smaller dan bij gezonde individuen. Typisch is een progressieve verkalking van de klepzakken van de aortaklep, die het weefsel van de hart- klep steeds stijver en onbeweeglijker.
Bij een stenose is de klep pathologisch zodanig veranderd dat deze niet meer volledig opent. Bijgevolg is de stroom van bloed door de hart- klep in de aorta is aangetast. Progressieve stenose van de aortaklep kan ernstige gevolgen hebben en moet daarom door een arts worden opgehelderd.
De oorzaken
Aortastenose kan aangeboren zijn of zich tijdens het leven ontwikkelen (verworven aortaklepstenose). De meeste aortastenosen worden verworven en zijn een veel voorkomende ziekte op oudere leeftijd. Het is ook bekend als denegeratief aortaklepstenose.
Leeftijdsgebonden stenose wordt voornamelijk veroorzaakt door slijtageprocessen zoals verkalking. Een ongezonde levensstijl, met vette voeding en veel vlees, zorgt voor blijvende verhogingen bloed lipideniveaus en bevordert de ontwikkeling van aortaklepstenose Reumatisch koorts en endocarditis kan littekenweefsel achterlaten op de aortaklep en zo stenose veroorzaken. De aangeboren vorm van aortastenose is erfelijk.
De symptomen
In het geval van een lage aortastenose zijn meestal geen symptomen merkbaar. Als de stenose sterker wordt, klagen de getroffen patiënten vaak over duizeligheid, soms lijden ze aan flauwvallen (syncope). De symptomen duizeligheid en flauwvallen ontstaan door onvoldoende bloed stroom naar de hersenen als gevolg van de aortastenose.
Als de aortaklep ernstig vernauwd is, kunnen ernstige symptomen zoals angina pectoris (strakheid van de borst) en dyspneu (moeilijkheidsgraad ademhaling) optreden. Angina pectoris is een aanval-achtige pijn in de borst veroorzaakt door een kortstondige verminderde bloedtoevoer naar het hart. Pijn op de borst kan van verschillende intensiteit zijn en kan dof, stekend, brandend of zwaar.
De strakheid van de borst gaat vaak gepaard met een gevoel van verstikking. Dyspneu, kortademigheid, is het subjectieve gevoel niet genoeg lucht te kunnen krijgen. De getroffenen ademen dan vaker in, zodat de ademhaling tarief stijgt aanzienlijk.
Angina pectoris en kortademigheid zijn over het algemeen zeer niet-specifieke symptomen, waarvoor veel hart- en vaatziekten kunnen worden overwogen. Een hartonderzoek met grondige auscultatie is belangrijk om de juiste diagnose te stellen. Patiënten met een uitgesproken aortaklepstenose voelen zich vaak slap en moe.
De diagnose
Een grondig onderzoek is nodig om aortaklepstenose te diagnosticeren. Tijdens het klinisch onderzoek merkt de cardioloog vaak een dieptepunt op bloeddruk amplitude met een trage stijging van de polsslag. Een cardiale top kan voelbaar zijn.
Het is belangrijk om luisteren naar het hart (auscultatie), waarbij een typisch hartgeruis te horen is. m om de diagnose te bevestigen, worden meestal verdere onderzoeken uitgevoerd. Een Röntgenstraal thorax geeft informatie over een vergroting van het hart (door toegenomen hartarbeid) en over verkalking van de aortaklep.
Het ECG (elektrocardiogram) vertoont typische tekenen van aortastenose en een hartaandoening ultrageluid examen (echocardiografie) geeft een zeer goede beoordeling van hartkleppen en hartfunctie. Bovendien een hartkatheteronderzoek kan worden uitgevoerd, wat ook kan worden gebruikt als een invasieve therapiemethode. Auscultatie is een belangrijk diagnostisch hulpmiddel dat het vermoeden van aortaklepstenose kan bevestigen.
Men ausculteert met een stethoscoop over de thorax. Tijdens auscultatie wordt geluisterd naar specifieke punten waar de geluiden en geluiden van de verschillende hartkleppen worden geprojecteerd. Bij aortaklepstenose is er een karakteristiek hartgeruis dat het hardst te horen is tussen de tweede en derde ribben rechts van de borstbeen.
In cardiologiewordt het hartruis beschreven als een spoelvormige, ruwe systolische straling met straling in de halsslagaders en punctum maximum in de 2e intercostale ruimte rechts van de borstbeen (parasternaal). Deskundigen kunnen mogelijk een "vroege systolische ejectieklik" horen en, in het geval van een immobiele aortaklep, een stiller tweede hartgeluid. Als aortastenose optreedt samen met aortaklep insufficiëntieis er een zogenaamd vroeg diastolisch decrescendo.
Als niet-medicus is het vermeldenswaard dat wanneer de cardioloog naar de borst luistert, hij vaak een geluid boven de aortaklep hoort dat specifiek is voor een vernauwing van de hartklep. Een overeenkomstig hartgeruis maakt het vermoeden van aortaklepstenose ernstiger en vereist meestal een nadere diagnose. Een cardiale echo (echocardiografie, cardiaal ultrageluid) is een onderzoek dat wordt uitgevoerd met een echoapparaat over de thorax (transthoracale echocardiografie) of over de slokdarm (transesofageale echocardiografie). Het is een methode waarmee de hartkleppen grondig te analyseren en klepdefecten zoals aortaklepstenose op te sporen. De echocardiografische bevindingen dienen ook om de ernst van de stenose te beoordelen.
