De werkzame stof trimethoprim is een antibioticum dat behoort tot de categorie diaminopyrimidines. Het medicijn wordt gebruikt bij de behandeling van infecties veroorzaakt door bacteriën Het medicijn trimethoprim wordt vooral vaak gebruikt voor de behandeling van cystitis bij vrouwelijke patiënten. In de regel wordt het medicijn 's ochtends en' s avonds na de maaltijd ingenomen. In dit geval is het gemiddelde duur van de therapie is tussen drie en vijf dagen.
Wat is trimethoprim?
Het medicijn wordt gebruikt bij de behandeling van infecties veroorzaakt door bacteriën Trimethoprim is een werkzame stof uit de groep van antibiotica en wordt in veel gevallen gebruikt in combinatie met de stof sulfamethoxazol. De mogelijke ongewenste bijwerkingen zijn vergelijkbaar met die die soms optreden bij andere soorten antibiotica Heel vaak, bijvoorbeeld symptomen zoals misselijkheid en braken, koorts en diarree, evenals verstoringen van de bloed count, verschijnen in de loop van therapie De werkzame stof trimethoprim is meestal op de markt verkrijgbaar in tabletvorm en als vloeibare siroop. Er worden ook zogenaamde generieke geneesmiddelen verkocht. Chemisch gezien is de stof trimethoprim trimethoxybenzylpyrimidine. Het heeft een kies massa van 290.3 gram per mol. De stof is wit tot geelachtig poeder en vertoont een lage oplosbaarheid in water.
Farmacologische werking
Het medicijn trimethoprim wordt voornamelijk gekenmerkt door een bacteriostatisch effect. Dit komt doordat de stof het zogenaamde dihydrofolaatreductase remt, waardoor de stofwisseling van foliumzuur is verminderd in gramnegatief en grampositief bacteriën Als de stof alleen wordt gebruikt en niet in combinatie met andere actieve ingrediënten, ongecompliceerde urineweginfecties of bovenste luchtwegen infecties zijn vaak de oorzaak. Kortom, het medicijn trimethoprim schaadt de dihydrofolaatreductase van bacteriën. Bij dit proces wordt dihydrofoliumzuur omgezet in tetrahydrofoliumzuur. Tetrahydrofoliumzuur speelt een belangrijke rol voor de cellen van bacteriën als substraat dat nodig is voor de vorming van thymidine en purines. Als deze speciale bouwstenen van DNA niet aanwezig zijn, wordt de groei van bacteriële cellen belemmerd. In deze context heeft trimethoprim gewoonlijk slechts geringe effecten op dihydrofolaatreductase bij mensen. In principe strekt het werkingsspectrum van de stof trimethoprim zich uit tot een groot aantal grampositieve en gramnegatieve pathogenen Opgemerkt moet echter worden dat weerstand tegen antibiotica ontwikkelt zich vrij snel tijdens therapie met alleen trimethoprim. Bij orale toediening wordt de stof trimethoprim relatief snel opgenomen. Ongeveer twee uur later administratiebereikt de werkzame stof zijn hoogste niveau concentratie in het serum. De halfwaardetijd is ongeveer twaalf uur. Het medicijn trimethoprim wordt in de lever gemetaboliseerd en vervolgens via de nieren uitgescheiden. Daarom is het belangrijk op te merken dat in geval van nierinsufficiëntie de metabolieten van het geneesmiddel zich kunnen ophopen.
Medisch gebruik en toepassing
Het medicijn trimethoprim wordt relatief zelden gebruikt als onderdeel van monotherapie. In plaats daarvan wordt het meestal gebruikt in combinatie met de stof cotrimoxazol als een zogenaamde vaste combinatie, met behulp van de werkzame stof sulfamethoxazol. Als trimethoprim wordt gecombineerd met de werkzame stof sulfamethoxazol, wordt ook het mogelijke toepassingsgebied uitgebreid. De stof sulfamethoxazol behoort tot de sulfonamidecategorie. In combinatie met trimethoprim is behandeling van Toxoplasma gondii of Pneumocystis jirovecii mogelijk. Tegelijkertijd breidt het spectrum van mogelijke bijwerkingen zich echter uit. De combinatie van de actieve ingrediënten trimethoprim en sulfamethoxazol staat bekend als cotrimoxazol. Deze verbinding is bijvoorbeeld ook geschikt voor de behandeling van de auto-immuunziekte granulomatose met polyangiitis Pneumocystis longontsteking is een bijzondere indicatie. In dit geval moet cotrimoxazol in hoge doses gedurende een langere periode worden ingenomen. In de context van monotherapie, de administratie van trimethoprim is bijvoorbeeld mogelijk in ongecompliceerde cystitis en voor de preventie van terugkerende urineweginfecties bij kinderen. In principe is monotherapie met de werkzame stof trimethoprim echter onderwerp van kritische discussie.
Risico's en bijwerkingen
In de loop van therapie met het medicijn trimethoprim of combinatiepreparaten die deze werkzame stof bevatten, zijn verschillende ongewenste bijwerkingen en klachten mogelijk. Deze komen met verschillende frequentie voor en variëren afhankelijk van het individuele geval. In de meeste gevallen is trimethoprim een goed verdragen preparaat. In sommige gevallen treden echter maagdarmklachten op. Jeukende exantheem is ook mogelijk. In zeldzame gevallen remt het medicijn het belangrijke dihydrofolaatreductase bij mensen, wat resulteert in een tekort aan tetrahydrofoliumzuur. Dit verstoort de hematopoëse, wat resulteert in bloedarmoede, trombocytopenieof leukopenie. Bovendien ervaren sommige patiënten huiduitslag op de huid, soms geassocieerd met jeuk. Zelden, serieus huid irritaties of het Lyell-syndroom treden op. Aseptisch hersenvliesontsteking is ook mogelijk tijdens het gebruik van trimethoprim. Patiënten hebben er wel eens last van koorts en bloed telstoringen worden gezien. Zeer zelden, fototoxische reacties en ontsteking van de pancreas optreden. Het medicijn trimethoprim heeft een wisselwerking met sommige stoffen en mag daarom niet tegelijkertijd met hen worden ingenomen. Deze omvatten bijvoorbeeld antidiabetica, orale anticonceptiva, diuretica, ciclosporine en indomethacine Raadpleeg onmiddellijk een arts als er symptomen optreden tijdens de therapie.
