Kleinere occipitale zenuw: structuur, functie en ziekten

De mindere occipitale zenuw is een gevoelige zenuw van de cervicale plexus die vezels bevat spinal cord segmenten C2 en C3. Het is verantwoordelijk voor de gevoeligheid van de huid achter de oren. Zintuiglijke stoornissen treden op wanneer de zenuw is beschadigd.

Wat is nervus occipitalis minor?

De cervicale plexus is ook bekend als de cervicale plexus. Het is een samenvloeiing van voorste zenuwtakken van spinal cord zenuwen een tot vier. De plexus komt overeen met een somatische plexus en maakt de vezeluitwisseling van het individu mogelijk spinal cord segmenten. Het bevindt zich voor de oorsprong van de scalenus medius-spier en de levator-scapulae-spier en wordt geassocieerd met de hypoglossale zenuw, de accessorius-zenuw en het grenssnoer. Gelegen in de cervicale plexus is de mindere occipitale zenuw, ook bekend als de mindere occipitale zenuw. De oorsprong is in de eerste wervelkolom zenuwen​ Het is een gevoelige zenuwtak die vezels bevat uit de segmenten C2 en C3 van het ruggenmerg. Het leveringsgebied komt overeen met de huid oppervlakken achter het oor. De zenuw is bilateraal en is puur sensorisch. In tegenstelling tot motor zenuwenPuur sensorische zenuwen dragen naast hun sensorische vezels geen motorische zenuwvezels. Motorische zenuwen bevatten daarentegen nooit uitsluitend motorische vezels, maar dragen altijd ook gevoelige vezeldelen. De puur gevoelige achterhoofdzenuw minor is niet bij alle soorten vereist. Huisdieren zoals honden en katten hebben bijvoorbeeld geen occipitale zenuw minder.

Anatomie en structuur

De nervus occipitalis minor is afkomstig van de takken van de tweede en derde spinale zenuwen en slingert van daaruit rond de sternocleidomastoïde spier. Samen met de transversale collaterale, auriculaire magnus en supraclaviculaire zenuwen komt de occipitale zenuw tevoorschijn in het punctum nervosum en dus de achterste rand van de skeletspier. Aan de achterrand van de spier stijgt het in craniale richting. Het is daarom een ​​afferente zenuw vanwege zijn opgaande loop. In de buurt van het schedel, de sensorische zenuw doorboort de oppervlakkige fascia van de nek​ Vanaf hier loopt het langs de schedel in craniale richting en strekt zich uit tot het aanvoergebied binnen het retroauriculaire gebied. In dit gebied communiceert de afferente zenuw met de auricularis magnus, occipitalis major en auricularis posterieure zenuwen. De cervicale plexus, afgezien van de occipitale kleine zenuw, bestaat uit de gevoelige takken de auriculaire magnus, dwarse colli en supraclaviculaire zenuwen. Het gevoelige toevoergebied van al deze zenuwen bevindt zich in het achterste deel van de hoofd en nek, zodat alle genoemde delen de cervicale fascia bij het punctum nervosum doorboren.

Functie en taken

Zenuwen dragen bio-elektrische signalen door het hele lichaam. In tegenstelling tot efferente zenuwen, geleiden afferente zenuwen geen signalen vanuit de centrale zenuwstelsel in individuele doelorganen in het lichaam. Ze ontvangen veel meer signalen van individuele lichaamsweefsels en geleiden deze signalen naar centraal zenuwstelsel in de vorm van een actiepotentiaal​ Sensorische zenuwen zoals de nervus occipitalis minor zijn verbonden met receptoren in de huid​ Meer specifiek zijn de nervus occipitalis minor de thermoreceptoren, nociceptoren en mechanoreceptoren die zich in de huid achter de oren bevinden. Deze receptoren nemen waar pijn, temperatuur, druk en andere aanraakprikkels in hun receptieve gebied en genereren een actiepotentiaal van verschillende intensiteit afhankelijk van de sterkte van de stimulus. Deze gewaarwordingen van de receptoren reizen langs de gevoelige zenuw van het lichaam naar de centrale zenuwstelsel​ De taak van puur gevoelige zenuwen omvat niet het geleiden van dieptegevoelige sensaties. Irritaties van de spierspoel en het Golgi-peesorgaan worden gemedieerd door de gevoelige vezels van motorische zenuwen en vallen niet onder de taak van zenuwen zoals de nervus occipitalis minor. Dankzij de zenuw, alleen temperatuurprikkels, aanraking of pijn sensaties achter het oor bereiken ons bewustzijn. Als dit niet het geval was, zouden we minder goed kunnen reageren op gevaarprikkels en zouden we het bijvoorbeeld niet opmerken als de haar achter onze oren vloog in brand.

Ziekten

Bij beschadiging van de kleine occipitale zenuw treden sensorische stoornissen van de huid achter het oor op. Deze sensorische stoornissen kunnen bijvoorbeeld overeenkomen met een aanhoudend tintelend gevoel. Gevoelloosheid, veranderd gevoel van pijn en temperatuur achter het oor of absolute ongevoeligheid op deze plaats kan ook optreden na beschadiging van de gevoelige zenuw. Perifere schade aan de zenuw kan gepaard gaan met vergiftiging, ondervoedingstofwisselingsziekten zoals suikerziekte, met trauma of infectie. Wanneer de myeline schede rond perifere zenuwen wordt aangetast, verliest de zenuw zijn geleidbaarheid, wat kan evolueren tot absoluut functieverlies. Dit fenomeen staat bekend als polyneuropathie en kan optreden in samenhang met de bovenstaande oorzaken of met een ideopathische oorzaak. Een nog veel voorkomend verschijnsel is het zenuwcompressiesyndroom. Zenuwcompressie kan worden veroorzaakt door tumoren, maar ongevallen of anatomische knelpunten kunnen ook zenuwbeknelling bevorderen. De nervus occipitalis minor kan samen met andere zenuwen van de cervicale plexus worden samengeknepen, bijvoorbeeld door de musculus scalenus medius en de musculus levator scapulae. Dit is voornamelijk het geval bij de genoemde spieren hypertrofie. Dergelijke hypertrofie kan verschillende oorzaken hebben en kan bijvoorbeeld een reactie zijn op toegenomen spanning op de spieren. Een andere oorzaak van sensorische stoornissen achter het oor kunnen laesies van het ruggenmerg van de segmenten C2 en C3 zijn. De belangrijkste oorzaken van dergelijke laesies zijn onder meer trauma, ruggenmerginfarct en ruggenmerg ontsteking. Ontsteking in het ruggenmerg is meestal bacterieel of auto-immunologisch van oorsprong en kan dus bijvoorbeeld voorkomen in de setting van de auto-immuunziekte MS.