Endocriene secretie verwijst naar het vrijkomen van hormonen of bemiddelaars (boodschappers) in de bloed De endocriene klieren zijn verantwoordelijk voor de afscheiding. De vrijgekomen middelen zijn zelfs bij de laagste concentraties effectief.
Wat is endocriene afscheiding?
Endocriene secretie verwijst naar het vrijkomen van hormonen of bemiddelaars (boodschappers) in de bloed De endocriene klieren, zoals de bijnieren, zijn verantwoordelijk voor de afscheiding. Endocriene afscheiding vertegenwoordigt de afscheiding van hormoonachtige middelen of mediatoren door endocriene klieren in de bloed or weefselvocht Zelfs zeer lage concentraties werkzame stoffen hebben grote effecten op het organisme. De termen "endocriene klier" of "hormoonklier" worden als synoniemen gebruikt. Endocriene klieren omvatten gespecialiseerde hormoonklieren, weefsels met hormoonproducerende cellen, gespecialiseerde neuronen en andere organen die betrokken zijn bij de hormonale controlefunctie. Gespecialiseerde endocriene klieren scheiden er een of meer uit hormonen Op hun beurt zijn er hormonen die rechtstreeks inwerken op het doelorgaan of die de vorming van andere hormonen regelen en reguleren als onderdeel van een regulerend mechanisme. Op deze manier worden regulerende circuits gevormd in het organisme die hormonaal garanderen evenwicht Gespecialiseerde hormoonklieren omvatten de hypofyse, de pijnappelklier, de schildklier bijschildklier, de bijnieren en de eilandjescellen van de alvleesklier. Weefsels met hormoonproducerende cellen worden bijvoorbeeld aangetroffen in de huid, hart-, levermaagdarmkanaal en geslachtsklieren (testikels en eierstokken De hormonen die door deze weefsels worden afgescheiden, zijn weefselhormonen die vaak lokaal werken. De neurohormonen die door de neuronen worden uitgescheiden, zijn verantwoordelijk voor het koppelen van de zenuwstelsel aan de endocriene systeem Het centrale neuro-endocriene orgaan is het hypothalamus, die behoort tot de hersenen en is het belangrijkste controlecentrum, dat de autonome bestuurt zenuwstelsel terwijl ook de endocriene systeem via belangrijke neurohormonen.
Functie en taak
Met behulp van hormonen en mediatoren regelt de endocriene secretie alle lichamelijke processen in hun geheel. Het is onderworpen aan een regulerend circuit dat zorgt voor hormonaal evenwicht Veel hormonen hebben hun tegenhangers. Bijvoorbeeld het hormoon insuline verlaagt het bloed glucose niveaus. De tegenhanger is glycogeen, dat ook in de alvleesklier wordt gevormd. glucagon releases glucose onder de afbraak van glucagon opgeslagen in de lever om bloed te houden glucose niveaus constant. Het centrale endocriene orgaan is het hypofyse Verschillende hormonen met verschillende functies worden geproduceerd in de hypofyse De hypofyse scheidt onder andere hormonen af die rechtstreeks inwerken op organen, gonadotrope hormonen en niet-gonadotrope hormonen. Direct werkende hormonen die worden uitgescheiden door de hypofyse omvatten groeihormoon en prolactine Follikelstimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH) functioneren als gonadotrope hormonen. Beide hormonen reguleren ovulatie bij vrouwen en sperma rijping bij mannen. Weer andere hypofysehormonen stimuleren de bijnieren en de schildklier om hormonen te produceren. De glucocorticoïde hormonen Cortisol, aldosteron, en kleine hoeveelheden geslachtshormonen worden geproduceerd in de bijnieren. Terwijl Cortisol is verantwoordelijk voor het katabole metabolisme, aldosteron reguleert mineraal evenwicht. De schildklier op zijn beurt produceert de schildklierhormonen thyroxine en trijoodthyronine. De hypothalamus functioneert als het centrale orgaan van het neuro-endocriene regulatiemechanisme. Naast het beheersen van het autonome zenuwstelsel hypothalamus scheidt verschillende afgevende en remmende hormonen af die de vorming van andere hormonen reguleren. Naast de belangrijkste hormonale regulerende circuits zijn er andere kleinere regulerende circuits waardoor de vorming en remming van weefselhormonen worden gereguleerd. Tegelijkertijd zijn alle regelcircuits echter met elkaar verbonden. Over het algemeen zijn hormonale processen onderhevig aan zeer gecompliceerde reguleringsmechanismen, waarvan de details nog niet bekend zijn. Er worden nog regelmatig nieuwe hormonen ontdekt. Ook moeten steeds meer organen op zijn minst gedeeltelijk tot de endocriene organen worden gerekend. Volgens recente bevindingen is vetweefsel bijvoorbeeld het grootste endocriene orgaan. Wijzigingen in het volume van vetcellen door vetopname of vetafbraak hebben een grote invloed op de effectiviteit van insuline.
Ziekten en kwalen
In verband met endocriene secretie zijn er verschillende ziektebeelden die vaak niet als hormonale stoornissen worden herkend. Nu al insuline resistentie kan volgens recente bevindingen ook worden verklaard door hormonale processen. Als bestaande vetcellen bijvoorbeeld groter en groter worden door vetopname, kan de concentratie van het peptidehormoon adiponectine neemt steeds meer af. Het exacte werkingsmechanisme van dit hormoon is nog niet bekend. Het is echter vastgesteld dat adiponectine vermindert insuline-resistentie Omdat er meer adiponectine wordt geproduceerd als de cel volume van de vetcellen neemt af, dit verhoogt ook de effectiviteit van insuline weer. Klassieke voorbeelden van hormoonstoornissen zijn Syndroom van Cushing of bijnierschorsinsufficiëntie (de ziekte van Addison). In Syndroom van Cushing, te veel Cortisol is geproduceerd. Cortisol is een spanning hormoon dat wordt uitgescheiden in de bijnierschors. Overproductie kan voornamelijk worden veroorzaakt door een tumor van de bijnierschors of secundair door hormonale ontregeling. Symptomen van Syndroom van Cushing omvatten verzwakking van de immuunsysteemgevoeligheid voor infecties, verhoging van de bloedglucosespiegels en ontwikkeling van romp zwaarlijvigheid met een volle maan. de ziekte van Addison wordt gekenmerkt door een onderactiviteit van de bijnierschors. De hormonen van de bijnierschors (cortisol, aldosteron) en de geslachtshormonen worden niet langer in voldoende hoeveelheden geproduceerd. Daardoor is er een gebrek aan sterkte, zwakte en hyperpigmentatie van de huid. De huid wordt bronskleurig. De ontbrekende hormonen moeten levenslang worden vervangen. de ziekte van Addison kan ook worden veroorzaakt door primaire of secundaire bijnierinsufficiëntie. De secundaire vorm van de ziekte wordt veroorzaakt door een insufficiëntie van de hypofyse, wanneer het hormoon ACTH, dat de bijnierschors stimuleert, wordt niet meer voldoende geproduceerd. Verder zijn er vele vormen van hyperthyreoïdie or hypothyreoïdie optreden. Ook hier kunnen er primaire en secundaire oorzaken zijn voor de betreffende aandoening.
