Introductie
Thyroxine, of "T4", is een hormoon dat wordt geproduceerd in de schildklier. Schildklier hormonen hebben een zeer breed werkingsspectrum en zijn van groot belang, vooral voor energiemetabolisme, groei en rijping. Sinds schildklier hormonen, en dus ook thyroxine, zijn onderhevig aan een bovengeschikt en zeer complex regelcircuit en zijn afhankelijk van de aanwezigheid van “jodium", de schildklier is erg vatbaar voor functionele stoornissen. Over- en onderfuncties van de schildklier zijn daarom een veel voorkomend ziektebeeld.
Structuur van thyroxine
Thyroxine wordt geproduceerd en afgegeven in de schildklier. Het bestaat onder meer uit twee “moleculaire ringen”, die via een zuurstofatoom met elkaar verbonden zijn. Er zijn er in totaal vier jodium atomen op de twee ringen, elk twee op de binnenste en buitenste ring.
Om deze reden wordt thyroxine ook wel "T4" of "tetraiodothyronine" genoemd. De jodium vormt dus een belangrijke bouwsteen in de synthese van de schildklier hormonen. Het wordt geabsorbeerd uit de bloed in de schildklier en onmiddellijk omgezet zodat hij deze niet meer kan verlaten.
Dit mechanisme wordt ook wel de "jodiumval" genoemd. Omdat jodium zo essentieel is voor de synthese van schildklierhormonen en dus voor hun functie, moet er altijd voldoende jodium in het lichaam zijn, anders bestaat er een risico op schildklier hypothyreoïdie. Dit was een veelvoorkomend probleem, vooral in vroegere tijden, omdat gejodeerd zout nog niet beschikbaar was.
Tegenwoordig, jodiumtekort is een vrij zeldzame oorzaak van hypothyreoïdie in Europa. De exacte structuur van thyroxine is erg belangrijk voor zijn functie, aangezien zelfs een klein verschil een grote verandering in het effect kan veroorzaken. Het tweede belangrijke schildklierhormoon "T3" of "triiodothyronine" dient als een goed voorbeeld.
Het verschilt alleen van T4 doordat het één jodium minder aan de buitenste ring heeft en daarom in totaal slechts drie jodiumatomen. Schildklierhormonen zijn in vet oplosbare moleculen. Dit betekent dat ze alleen oplossen in vettige stoffen en in water "neerslaan".
Dit is ongeveer hetzelfde als wanneer iemand een druppel vet in water laat vallen en hoopt dat het oplost. Omdat thyroxine, net als alle hormonen, met de bloed en dit is erg waterig, het moet gebonden zijn aan een transporteiwit. Thyroxine is gebonden aan het eiwit en blijft ongeveer een week in het lichaam. Wanneer het hormoon zijn bestemming heeft bereikt, scheidt het zich van het transporteiwit en passeert het de celmembraan van de doelcel, waar het zijn effect ontvouwt.
