Sleutelbeenbreuk bij een peuter

Introductie

Sleutelbeen breuk is een van de meest voorkomende botbreuken bij kinderen (ongeveer 10%). De geslachtsverdeling is niet helemaal in evenwicht: jongens vormen het grootste deel van de patiënten met ongeveer 2/3. EEN sleutelbeen breuk kan op verschillende manieren voorkomen. Het merendeel van de fracturen kan op een zeer ongecompliceerde manier en zonder chirurgische ingreep worden behandeld.

Oorzaken

De oorzaken van een sleutelbeen breuk komen grotendeels voor in ongevalsituaties. De gewelddadige impact kan direct op het sleutelbeen zijn, bijvoorbeeld een val waarbij het kind een vast voorwerp, een ander persoon of de grond met het sleutelbeen raakt. Directe trauma's zijn verantwoordelijk voor ongeveer 90% van de sleutelbeenfracturen.

Minder vaak zijn breuken van het sleutelbeen veroorzaakt door indirecte kracht. Dit betekent dat het kind niet direct met het sleutelbeen slaat, maar de val of stoot met de hand of elleboog opvangt. De kracht die op de arm werkt, wordt overgebracht op het sleutelbeen.

Omdat het sleutelbeen niet is gebouwd om zulke enorme krachten te weerstaan, kan het bij dergelijke ongevallen ook breken (breken). Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer een kind van een fiets valt en met het stuur de grond raakt en zich probeert in te houden met zijn hand of arm. Evenzo een sleutelbeen fractuur kan ook voorkomen bij het spelen met andere kinderen, bij sporten waarbij direct lichamelijk contact betrokken is (bijv. voetbal).

Een andere oorzaak is de obstetrische traumatische fractuur. Bij de geboorte moet het kind het zeer smalle geboortekanaal naar buiten passeren. Het kan gebeuren dat het kind botst tegen botstructuren van de moeder, bijvoorbeeld de symphysis (de verbinding tussen de twee schaamhaar botten in het voorste bekken). Als de bevalling ingewikkelder is en handmatige of tanghulp vereist, kan door deze kracht ook een breuk van het sleutelbeen worden veroorzaakt.

Symptomen

De symptomen bij de kinderen manifesteren zich als licht tot ernstig pijn in het schoudergebied. De beweging van de arm is pijnlijk tot onmogelijk. De arm wordt meestal in een zachte positie op het lichaam gehouden.

Als de arm omhoog en tegen weerstand wordt bewogen, klaagt het kind daarover pijn en kan de bewegingen mogelijk niet uitvoeren. Andere symptomen zijn zwelling in het gebied van het sleutelbeen en roodheid. Kneuzingen in het schoudergebied kunnen ook wijzen op een breuk.

Breuken met dislocaties (verplaatsingen) tonen zichtbare stappen in het sleutelbeen, die ook kunnen worden weggeduwd. Een ander symptoom is dat het kind zijn of haar legt hoofd iets aan de geblesseerde kant, omdat dit betekent dat er minder tractie wordt uitgeoefend op het gebroken sleutelbeen en dus wordt verminderd pijn​ De pijn van een sleutelbeenbreuk kan soms zeer ernstig zijn.

De breuk irriteert het periosteum, wat de pijnsymptomen veroorzaakt. Pijnstilling wordt al bereikt door de arm te immobiliseren. Omdat het sleutelbeen niet wordt beïnvloed door spierspanning, beweegt het niet en bevinden de uiteinden van de breuk zich dicht bij elkaar, waardoor ze kunnen genezen.

Pijnstilling bij kinderen kan worden bereikt met paracetamol en ibuprofen​ De doseringen van de medicijnen moeten worden aangepast aan het lichaamsgewicht van het kind, dus de kinderarts moet bij de eerste toediening worden geraadpleegd. Vaak helpt, vooral bij kinderen, afleiding van de pijn. Omdat kinderen gemakkelijk kunnen worden afgeleid door te spelen of