Schelpdiervergiftiging: oorzaken, symptomen en behandeling

Mytilisme is de medische term voor vergiftiging door schelpdieren. Symptomen kunnen verschijnen in de zenuwstelsel en in de huid, naast het maagdarmkanaal. De behandeling van vergiftiging door schelpdieren is symptomatisch, aangezien er geen antidota bestaan.

Wat is vergiftiging door schaaldieren?

Mytilisme is een vergiftiging die wordt veroorzaakt door het eten van schaaldieren. Deze schelpdiervergiftiging kan in vier verschillende vormen worden onderverdeeld:

  • Centrale zenuwvorm
  • Neurotoxische vorm
  • Diarree
  • Verlamde vorm.

De subtypen worden gekenmerkt door verschillende leidende symptomen en kunnen in sommige gevallen in elkaar overvloeien. In individuele gevallen kan de specifieke vorm van vergiftiging alleen voorkomen met diffuse grenzen naar de andere drie vormen. Soms worden slechts drie vormen van schelpdiervergiftiging onderscheiden in plaats van de vier genoemde. Deze classificatie verwijst voornamelijk naar het anatomische systeem waarin de vergiftigingsverschijnselen optreden. Volgens dit schema onderscheiden de allergische en gastro-intestinale vormen zich van de neurotoxische vorm. In de regel komen de triggerende gifstoffen de mosselen binnen via de water en de voedselketen. Bij oesters worden echter endogene gifstoffen geproduceerd tijdens het uitzetten. Rottende stoffen in mosselen kunnen ook vergiftiging veroorzaken.

Oorzaken

Mosselvergiftiging treedt vooral op na het eten van mosselen en stapelmosselen. Minder vaak worden vergiftigingsverschijnselen ook waargenomen na consumptie van oesters. Bij neurotoxische vergiftigingen worden de vergiftigingsverschijnselen veroorzaakt door neurotoxinen. Dinoflagellaten produceren bijvoorbeeld saxitoxine in plankton. De tweekleppige dieren hopen deze stof op in het vlees tijdens de planktonfiltratie. Rode algen en diatomeeënalgen produceren daarentegen domoic zuren en maken ook deel uit van de voedselketen van verschillende tweekleppige dieren. De vorm van diarree wordt veroorzaakt door okadaïsche zuren​ Brevetoxinen komen ook voor als gifstoffen in mosselen en kunnen dus ook de oorzaak zijn van mosselvergiftiging. Sommige vergiftiging door schelpdieren wordt veroorzaakt door de bederfproducten die ontstaan ​​in schelpdieren die niet langer vers zijn. Deze verrottingsproducten veroorzaken voornamelijk gastro-intestinale klachten bij mensen. Overigens is dat gifstoffen zoals de genoemde kunnen worden gekookt of afgewassen, een veel voorkomende misvatting.

Symptomen, klachten en tekenen

Symptomen van vergiftiging door schaaldieren variëren afhankelijk van het veroorzakende toxine en de dosering ervan. In de gastro-intestinale vorm veroorzaken de bederfelijke producten van schaaldieren gastro-intestinale symptomen, waarvan de ernst afhangt van de dosis en de leeftijd van de schelpdieren. Diarree en braken zijn de belangrijkste symptomen. Rillingen kan hen vergezellen. Allergische schelpdiervergiftiging veroorzaakt meestal onschadelijk huid uitslag. De verlamde vorm veroorzaakt door neurotoxines wordt gekenmerkt door globus sensaties in de keel, sensorische stoornissen en verlamming. Bewegingsstoornissen en spraakstoornissen komen ook voor. De lichaamstemperatuur van de patiënt stijgt soms tot levensbedreigende niveaus en er treedt angst op en er treden bewustzijnsstoornissen op. Ademhalingsproblemen zijn aanwezig in de vorm van het centrale zenuwstelsel. De paralytische vorm is de meest ernstige vorm van vergiftiging door schaaldieren en kan ademhalingsproblemen veroorzaken hartstilstand.

Diagnose en verloop van de ziekte

De arts stelt de diagnose mytilismus voornamelijk op basis van de geschiedenis. Lokaal voorkomen stelt de arts in staat om de waarschijnlijkheid van elke vorm van schelpdiervergiftiging te beoordelen. De klinische presentatie is relatief typisch voor vergiftiging door vis en schaaldieren. echter, de differentiële diagnose tussen de individuele vormen van vergiftiging gaat vaak gepaard met problemen in individuele gevallen. De detectie van bepaalde gifstoffen in het mosselvlees wordt geacht de diagnose te bevestigen, maar kan slechts zelden worden verstrekt. Het verloop van de vergiftiging hangt sterk af van het betreffende toxine en de ernst ervan. Levensbedreigende cursussen kunnen voornamelijk in de paralytische vorm voorkomen. Voor de andere vormen is de prognose meestal gunstiger.

Complicaties

Ernstige lichamelijke symptomen kunnen optreden als gevolg van vergiftiging door schelpdieren. Meestal omvatten begeleidende symptomen diarree en braken or rillingen, die, indien onbehandeld, kan leiden naar uitdroging en problemen met de bloedsomloop, bijvoorbeeld. In ernstige gevallen kan vergiftiging door schelpdieren veroorzaken spraakstoornissen en bewegingsstoornissen. Soms stijgt de lichaamstemperatuur tot een levensbedreigend niveau en treden angst en een verminderd bewustzijn op. In de vorm van het centrale zenuwstelsel, ademhaling moeilijkheden kunnen optreden, en in de verlamde vorm, respiratoire en hartstilstand kan gebeuren. In de loop daarvan kan in zeldzame gevallen een toxische infectie optreden bloed vergiftiging kan optreden. Mensen die al lichamelijk verzwakt of zwaar gestrest zijn, lopen een bijzonder risico op dergelijke complicaties. Bijvoorbeeld zwangere vrouwen, ouderen, kleine kinderen, patiënten met een verzwakte immuunsysteem en andere risicogroepen. Bij de behandeling van schelpdiervergiftiging is het voorgeschreven drugs kan intoleranties en allergische reacties veroorzaken. Dus veel antibiotica gastro-intestinale klachten veroorzaken, huid huiduitslag en lichamelijk ongemak. In de context van vaak voorgeschreven ergotherapieEr kan bijvoorbeeld fysieke overbelasting optreden of de al verzwakte immuunsysteem kan overbelast zijn. Schelpdiervergiftiging kan echter in alle gevallen zonder grote complicaties worden genezen, mits deze in een vroeg stadium wordt herkend en behandeld.

Wanneer moet je naar de dokter gaan?

Als de getroffen persoon een ernstige malaise ervaart, misselijkheid or braken direct na of tijdens het nog eten van mosselen dient een arts te worden geraadpleegd. Bij zweten, een bleke teint en een scherpe daling bloed druk, is een dokter nodig. In acute gevallen moet een ambulancedienst worden gealarmeerd, omdat de getroffen persoon onmiddellijk een intensieve medische behandeling moet krijgen. Anders dreigt een vroegtijdige dood in het geval van vergiftiging door schelpdieren. Erge, ernstige diarree, maag pijn en krampen zijn verdere tekenen van een onregelmatigheid. Als de lichaamstemperatuur stijgt, een gevoel van interne warmte of duizeligheidmoet een arts worden geraadpleegd. Plotselinge veranderingen in het uiterlijk van de huid, jeuk of ongemak op de huid moeten worden onderzocht en behandeld. Als er sprake is van verlamming of moeilijkheden ademhalingactie is ook vereist. Als er sprake is van verlies van ademhalingsactiviteit of een plotseling bewustzijnsverlies, moet ook een spoedarts worden gewaarschuwd. Om het voortbestaan ​​van de patiënt te verzekeren tot de ambulance arriveert, eerste hulp maatregelen moeten tegelijkertijd door de aanwezigen worden ingenomen. Mochten bovengenoemde klachten optreden na of tijdens een restaurantbezoek, dan is ook een bezoek aan de huisarts noodzakelijk. In sommige gevallen gebruiken chef-koks schaaldieren om een ​​bereide maaltijd te verfijnen of op smaak te brengen, zodat overgebleven of kleine stukjes schelpdiervlees in een menu worden verwerkt zonder medeweten van de getroffen persoon.

Behandeling en therapie

Mytilismus kan niet causaal worden behandeld, maar alleen symptomatisch. Als er bijvoorbeeld sprake is van ademnood, de patiënt voorzien van zuurstof kan worden aangegeven. Als er symptomen van het maagdarmkanaal aanwezig zijn, uitdroging kan gebeuren. Indien nodig dit uitdroging wordt gecompenseerd door de intraveneuze administratie van vloeistoffen. Om gifstoffen zo snel mogelijk uit het lichaam te verwijderen, is de water evenwicht moet relatief hoog worden gehouden. Op deze manier wordt de uitscheiding van gifstoffen met de urine gestimuleerd. Als er dermatologische symptomen optreden, zalven en kompressen worden gebruikt om jeuk te verlichten. Angst kan worden verlicht via de specifieke administratie of sedativa. Echter, de voorwaarde van de cardiovasculair systeem speelt een cruciale rol in dit proces, zoals hart- er kan een storing optreden als deze niet wordt overwogen. Het pompen van de maag is meestal niet meer effectief wanneer de eerste symptomen optreden, omdat de gifstoffen al in de bloed binnen twee tot vijf uur. Als er zich een verlamming heeft ontwikkeld die niet binnen enkele dagen vanzelf verdwijnt, fysiotherapie kan aangewezen zijn om mobiliteit te herwinnen. Ergotherapie kan in deze context ook zinvol zijn. Bij hardnekkige spraakproblemen wordt meestal een logopedist geraadpleegd.

Vooruitzichten en prognose

De prognose voor vergiftiging door schaaldieren hangt af van het exacte toxine, de plaats van actie en dosis​ Veel schelpdiervergiftigingen worden als onschadelijk beschouwd. Bijvoorbeeld vergiftigingen die alleen de spijsverteringskanaal zijn meestal goed overleefd. Uitdroging als gevolg van diarree is hier hooguit gevaarlijk. Permanente schade is bij deze vorm van mytilisme niet te vrezen. Deze vorm van vergiftiging wordt meestal veroorzaakt door okadaïnezuur. Bij andere vormen van vergiftiging door schaaldieren is de prognose veel slechter. Domoïnezuur, ciguatoxine en saxitoxine zijn veel gevaarlijker en kunnen respectievelijk ademhalings- en bloedsomloopproblemen veroorzaken. Zowel de getroffen personen hebben de mogelijkheid om ondanks ernstige symptomen de vergiftiging te overleven. In andere gevallen is het voorwaarde kan levensbedreigend worden, wat vooral het geval is bij hoge doses ingeslikt gif. In deze gevallen moeten vergiftigde personen zo snel mogelijk worden behandeld. Naarmate de duur van vergiftiging zonder hulp en behandeling toeneemt, neemt ook het sterftecijfer toe. Schelpdiervergiftiging die wordt behandeld en overleeft, laat geen secundaire schade achter. Volledig herstel met tijdelijke lichamelijke verzwakking is meestal het gevolg. Er moet aan worden herinnerd dat vergiftiging door schaaldieren niets te maken heeft met de immuunsysteem en kan zo nu en dan voorkomen.

het voorkomen

Schelpdiervergiftiging kan worden voorkomen. Mosselen uit onreine wateren mogen bijvoorbeeld niet worden geconsumeerd. Mosselen dienen over het algemeen altijd in puur gedrenkt te worden water voor consumptie om hun gifstoffen te ontgiften. In de zomermaanden is een algemene vermijding van mosselen aan te raden, aangezien zich in het warme seizoen veel algen vormen en mosselen in de zomer dus meer in aanraking komen met hun gifstoffen.

Nazorg

Omdat vergiftiging met schelpdieren gepaard gaat met een ernstig verloop van infectie van het maagdarmkanaal, vindt het definitieve, volledige herstel van de patiënt pas enkele weken plaats. Tijdens de follow-upperiode moet de patiënt consequent letten op de juiste selectie van voedingsmiddelen die zacht zijn voor de maag en darmen. Gedurende deze tijd moet het voedsel ook worden bereid op een manier die zeer zacht is voor de maag en darmen. Voedingsmiddelen met een verhoogd risico op kiemen, zoals rauw vlees, rauwe eiproducten of vis, moeten worden vermeden. Gastro-intestinale revalidatie is aan te raden als onderdeel van de vervolgbehandeling. Dit wordt meestal gedaan met behulp van preparaten die levend bevatten melkzuur bacteriën, die gedurende enkele weken worden ingenomen om te stabiliseren en gezond op te bouwen darmflora​ Omdat het immuunsysteem en het maagdarmkanaal zijn verzwakt en verzwakt, is het organisme erg vatbaar voor verdere infecties en ziekten veroorzaakt door bacteriën en kiemen​ Vervolgonderzoeken bij de behandelende arts moeten daarom, indien nodig, zeer snel worden uitgevoerd als gevolg van hernieuwde maagdarmklachten. Als diarree opnieuw optreedt, moet de ontlasting van de patiënt in het laboratorium worden onderzocht. Door middel van vervolgonderzoeken stelt de arts vast of gastritis is ontstaan ​​uit de schelpdiervergiftiging. Dit zou dan een passende medische behandeling en medicamenteuze behandeling vereisen.

Wat u zelf kunt doen

Er is geen tegengif voor vergiftiging door schaaldieren. Zelfhulp maatregelen moet daarom zowel aandacht besteden aan preventie als aan de therapie van de individuele symptomen. Als mosselen veroorzaken gastro-intestinale problemen, komt dit meestal doordat het voedsel niet meer echt vers was toen het werd gegeten en er zich al rottende stoffen hebben gevormd. Wie zelf mosselen kookt, moet ze daarom altijd vers kopen en dezelfde dag nog gebruiken. Bepaalde vergiftigingsverschijnselen zijn echter het gevolg van neurotoxines die de mosselen ophopen in hun vlees. Hier is weinig ruimte voor preventief optreden. Bij oesters komt dit fenomeen echter minder vaak voor dan bij andere mosselsoorten. Dus voor degenen die niet helemaal willen opgeven, kan het risico op neurotoxische vergiftiging worden verminderd door alleen oesters te eten en mosselen en stapelmosselen te vermijden. Misselijkheid, diarree en braken zijn meestal vrij onschuldige symptomen van vergiftiging door schaaldieren. In milde gevallen kunnen deze bijbehorende symptomen ook worden behandeld met vrij verkrijgbare medicijnen van de apotheek. Bovendien moet de getroffen persoon zichzelf rust gunnen en ervoor zorgen dat hij het vochtverlies compenseert, wat vaak gepaard gaat met diarree. Naast water moet ongezoete thee of groentebouillon worden gedronken. Omdat de elektrolyt evenwicht wordt vaak ook verstoord, kan het knabbelen van zoute koekjes nuttig zijn. Als verlamming, spraakstoornissen, angst, verminderd bewustzijn of ademhaling problemen optreden, moet onmiddellijk een arts worden geraadpleegd. In dit geval is het leven van de patiënt in gevaar, zoals ernstige vormen van schelpdiervergiftiging kunnen leiden naar de luchtwegen of hartstilstand.