Postcoïtale dysforie: oorzaken, symptomen en behandeling

Sommige mensen lijden aan plotselinge droefheid en melancholie na de seksuele ervaring. Vooral vrouwen hebben last van deze emoties, maar er zijn ook mannen die postcoïtale dysforie ervaren. Alles verloopt normaal, het orgasme is geweldig, maar in plaats van ontspanning en voldoening, een gevoel van leegte volgt.

Wat is postcoïtale dysforie?

Een onderzoek toonde aan dat een op de drie vrouwen ooit in haar leven een neerslachtig humeur heeft ervaren na seks, ongeacht hoe de seks verliep. De medische term voor dit verdriet na de seksuele handeling wordt postcoïtale dysforie genoemd. Dysforie is de verstoring van emotionele ervaringen die gepaard gaan met het normale dagelijkse leven en zijn niet noodzakelijkerwijs indicatief voor een bepaalde ziekte. Ontevredenheid, prikkelbaarheid en over het algemeen een slecht humeur zijn het gevolg, de persoon is van streek zonder dat hij er redenen voor kan noemen. Als deze stemming echter aanhoudt en vaak voorkomt, wordt dysforie posttraumatisch spanning stoornis en kan ook gepaard gaan met Depressie​ Dysforie kan op zichzelf optreden, maar het kan ook het begeleidende symptoom zijn van hormonale veranderingen.

Oorzaken

Dit kan natuurlijk het geval zijn bij postcoïtale dysforie. Maar niet alleen. Ondanks uitgebreide studie worden de werkelijke oorzaken niet duidelijk begrepen, alleen is aangetoond dat postcoïtale dysforie zeer vaak voorkomt, vooral bij vrouwen. Normaal gesproken leidt de seksuele ervaring tot fysieke en ook emotionele ontspanning, geeft voldoening en een goed gevoel. Dit komt omdat neurotransmitters en hormonen worden vrijgegeven door het lichaam. Deze hormonale verandering kan een van de redenen zijn waarom er na seks fluctuaties in gevoelens zijn, zelfs in de tegenovergestelde richting. Veel vrouwen voelen zich niet alleen verdrietig, ze kunnen zelfs de tranen niet bedwingen. Het gevoel van opluchting wordt achteraf ontkend. In plaats daarvan volgen niet alleen verdriet en melancholie, maar zelfs innerlijke rusteloosheid, prikkelbaarheid en angst.

Symptomen, klachten en tekenen

De aard van intimiteit en liefde of vertrouwen in de partner hebben geen invloed op deze emoties. Een indicatie van dergelijke gevoelens is echter een mogelijk trauma dat verband houdt met de seksuele handeling. Dit kunnen ervaringen zijn die verband houden met jeugd moeilijkheden of zelfs misbruik. Seks wordt dan onbewust geassocieerd met schaamtegevoelens, schuldig geweten, angst, schuldgevoelens en straf, zelfs verlies. Problemen met andere mensen zijn ook een trigger voor postcoïtale dysforie. De angst voor nauw contact of überhaupt begaan veroorzaakt innerlijke afleiding, die niet altijd bewust wordt waargenomen en alleen tot uiting komt in seksueel verlangen. Het tegenovergestelde kan ook het geval zijn, namelijk dat vrouwen door seks een diepe gehechtheid aan hun partner waarnemen. Ze willen als het ware met hem versmelten, maar voelen de onthechting die na de handeling optreedt als een last, als een fysiek waarneembare scheiding die niet echt plaatsvindt, maar bewust of onbewust verschijnt als een overweldigend gevoel van angst. Psychologisch spanning en andere soorten stammen kunnen ook postcoïtale dysforie veroorzaken.

Diagnose en verloop van de ziekte

De menselijke biologische aanleg speelt zeker een andere belangrijke rol. Het gevoel voor zichzelf en het eigen lichaam, ook het karakter, kan van invloed zijn op dergelijke emoties, wanneer het goede gevoel plotseling overgaat in diepe neerslachtigheid. De emotionele crash gebeurt in ieder geval niet vanwege de partner. Noch gebrek aan liefde, noch genegenheid zijn triggers, noch worden eigen gevoelens gekoesterd jegens de partner.

Complicaties

Een incidentele sombere stemming na geslachtsgemeenschap blijft meestal zonder ernstige gevolgen. Zelfs als de oorzaken psychologisch zijn. Dergelijke reacties kunnen wijzen op een mogelijk trauma dat verband houdt met de uitwisseling van intimiteit en seksuele handelingen. De seksuele handeling wordt dan geassocieerd met negatieve emoties zoals schaamte, angst of schuldgevoel. Veel patiënten hebben hun ervaringen niet verwerkt jeugd​ Naast ongelukkigheid, prikkelbaarheid en algemeen slecht humeur kunnen getroffen personen dan ook last hebben van ernstige angst of DepressieAls dit regelmatig voorkomt, posttraumatisch spanning stoornis kan ontstaan. Patiënten vermijden dan steeds vaker geslachtsgemeenschap omdat het voor hen niet langer plezier en seksuele bevrediging betekent, maar de negatieve emoties overheersen. De getroffenen reageren afwijzend op hun partner, die de redenen hiervoor niet altijd begrijpt. De relatie staat onder grote druk en mislukt vaak. Getroffen personen bij wie postcoïtale dysforie zo'n extreme vorm aanneemt, hebben dringend de hulp nodig van een getrainde psycholoog. Koppels therapie is meestal ook vereist, zodat de partner leert omgaan met de voorwaarde en begrijpt dat de negatieve gevoelens na geslachtsgemeenschap geen verband houden met hem of haar, noch door hem of haar worden veroorzaakt.

Wanneer moet je naar de dokter gaan?

Vrouwen die zich na seks herhaaldelijk prikkelbaar of verdrietig voelen, zouden dat moeten doen praten erover met hun gynaecoloog. Postcoïtale dysforie is een ernstige seksualiteitsstoornis die op de lange termijn een grote druk kan uitoefenen op interpersoonlijke relaties. Personen die seksueel misbruik hebben meegemaakt, hebben een bijzondere kans op postcoïtale dysforie. Over het algemeen wordt het fenomeen toegeschreven aan een verstoorde relatie met seksualiteit. Getroffen vrouwen moeten samenwerken met een psycholoog om de oorzaken van de problemen vast te stellen. De gynaecoloog kan contact opnemen met een geschikte sekstherapeut. Indien nodig, traumatherapie kan ook nuttig en noodzakelijk zijn om door conflicten en traumatische ervaringen heen te werken en daarbij ook typische symptomen zoals prikkelbaarheid, verdriet, uitputting of verlatingsangst te verlichten. Indien nodig kan ook een zelfhulpgroep worden opgezocht. Door met andere patiënten te praten, leren vrouwen hoe ze moeten omgaan met postcoïtale dysforie en krijgen ze tips over andere plaatsen om naartoe te gaan. In het geval van ernstig stemmingswisselingenis hormoonbehandeling mogelijk, die meestal wordt uitgevoerd in een gespecialiseerde kliniek.

Behandeling en therapie

Als zoiets stemmingswisselingen komen vaker voor of zijn altijd het geval na de seks, andere oorzaken kunnen de trigger zijn en dienen dan ook psychologisch intensief te worden onderzocht. Het is mogelijk dat dergelijke stemmingsdalingen niettemin worden veroorzaakt door een zeer stressvolle gebeurtenis of situatie die onbewust als een bedreiging wordt ervaren en een effect heeft op de emoties. Er kan ook een neiging zijn tot Depressie​ De daadwerkelijke stressfactoren zijn niet altijd duidelijk herkenbaar. Dan moet de persoon dieper omgaan met de emoties en fluctuaties en mogelijk ook psychologisch in overweging nemen therapie om de hele situatie het hoofd te bieden. Zo'n verloopt meestal in verschillende fasen. Ten eerste moet de persoon zich veilig en comfortabel voelen bij het praten en de gevoelens willen uiten. Ten slotte moet wat als ervaringen aan het licht komt, als verleden worden beschouwd. Dan ligt de focus op het omgaan met het dagelijkse leven en ontspanning en ademhalingsoefeningen zorgen voor een nieuwe evenwicht, kan ook een impact hebben op het seksuele leven.

het voorkomen

Post-coïtale dysforie is echter meestal geen permanent fenomeen tijdens seks, en als het zich voordoet, gaat ook de daaropvolgende neerslachtigheid snel voorbij. Degenen die vaker last hebben van dergelijke gevoelens, kunnen het verdriet verhelpen met lichaamsbeweging en een daaropvolgende warme douche. De warme water zorgt voor ontspanning voor het lichaam en verbetert de stemming weer.

Nazorg

Als medische onderzoeken en behandelingen zijn voltooid en er geen oorzaak is vastgesteld die leidt tot postcoïtale dysforie, is er geen nazorg nodig. Postcoïtale dysforie is geen permanente ziekte of beperking. Daarom hoeft het niet te worden gevolgd door verder onderzoek en behandeling. Patiënten die vaker last hebben van een slecht humeur na geslachtsgemeenschap, moeten strategieën ontwikkelen om dit tegen te gaan. Deze omvatten regelmatige lichaamsbeweging, een gezonde en evenwichtige dieet, en buitentraining. Regelmatige ontspanningsoefeningen zijn ook aan te raden. Autogene training or progressieve spierontspanning volgens Jacobson bewezen effectief te zijn. Postcoïtale dysforie moet met de partner worden besproken in een empathisch, open gesprek. Bovendien vormen vormen van therapie voor beide partners zou ook denkbaar en belangrijk zijn. Genegenheid, partnergesprekken, kussen en knuffelen versterken de gevoelens voor elkaar en gaan postcoïtale dysforie tegen. Met wrok en overstuur wordt precies het tegenovergestelde bereikt. Als tijdens de onderzoeken en behandelingen echter een oorzaak werd vastgesteld (bijvoorbeeld misbruik in jeugd), zijn vervolgbehandelingen erg belangrijk. De patiënt dient dan regelmatig en langdurig gevolgd te worden door een huisarts en psychotherapeut. Als postcoïtale dysforie terugkeert, kan er snel worden ingegrepen.

Wat u zelf kunt doen

Deze voorwaarde treft vaak vrouwen en kan relatief vaak voorkomen. De getroffenen hebben vaak een schuldig geweten jegens hun seksuele partner. Het schuldige geweten is echter ongegrond: postcoïtale dysforie is niemands schuld. De getroffenen dienen een arts te raadplegen, omdat hormoonproblemen aan de aandoening ten grondslag kunnen liggen. Maar psychische problemen, zoals trauma na misbruik, kunnen ook postcoïtale dysforie veroorzaken. Als er geen fysieke oorzaken zijn voor het post-coïtale verdriet, moeten patiënten hulp zoeken bij een psycholoog. Trauma uit de kindertijd moet ook worden verwerkt, zodat postcoïtale dysforie niet in depressie verandert of dat patiënten in de toekomst seksuele omgang vermijden. Als de getroffenen een vaste partner hebben, moeten ze relatietherapie zoeken of hem of haar in ieder geval bij hun eigen therapie betrekken. Patiënten met postcoïtale dysforie kunnen er echter ook baat bij hebben ontspanningstechnieken. Deze omvatten yoga, Reiki, Jacobson's Progressive Muscle Relaxation, ademhalingsoefeningen, Qigong en tai chi, maar ook alternatieve therapievormen zoals muziektherapie, lachen yoga of EFT-taptherapie kan een verlichtend effect hebben. Met name muziektherapie laat zien hoe de stemming kan worden verbeterd door muziek als uiting van emoties.