Lentigines seniles (in de volksmond genoemd ouderdomsvlekken synoniemen: ouderdomspigmentatie; lentigines senielen; lentigines, lentigines solaris; seniele lentigo; zonne lentigo; leeftijdsvlek, lever plek; ICD-10: L81.4 - Andere melanine hyperpigmentatie) zijn pigmentstoornissen van de huid Ze zijn licht- tot donkerbruin, meestal scherp afgebakende plek (ken) in chronisch licht belichte huid gebieden. Daarom beschrijft de term zonne-lentigo het beste ouderdomsvlekken Zonne-lentigo kan zich voordoen als:
- Seborrheic keratosis (verruca seborrhoica; ouderdomswrat) van het reticulaire acanthotische type.
- Melanocytisch nevus van het junctionele type.
- Lentigo maligna (synoniemen: Melanoma in situ, melanotische precancerosis, melanosis circumscripta praeblastomatosa Dubreuilh, de ziekte van Dubreuilh of de ziekte van Dubreuilh) - intra-epidermale (gelegen in de epidermis) neoplastische proliferatie van atypische melanocyten.
Leeftijd van manifestatie (eerste leeftijd waarop de ziekte begint): middelbare leeftijd (40-60 jaar) en oudere leeftijd (> 60 jaar).
Geslachtsverhouding: mannen en vrouwen worden in gelijke mate beïnvloed. Ongeveer 90% van de 60-jarigen heeft een of meer lentigines senilis (Midden-Europese bevolking).
Symptomen - klachten
Leeftijdsvlekken zijn meestal linzen tot stuiver, licht tot donkerbruin, meestal scherp afgebakende plek (ken). Ze kunnen echter ook groeien tot enkele centimeters groot. Lokalisatie: ouderdomsvlekken worden meestal aangetroffen op aan de zon blootgestelde delen van de huid, dwz op het gezicht, de handrug en de strekzijden van de onderarmen. Bij vrouwen worden het decolleté en de onderbenen vaak aangetast. Mensen met een lichtere huid hebben meer kans op ouderdomsvlekken.
Differentiële diagnoses
- Seborrheic keratosis (verruca seborrhoica; seniele wrat).
- Ephelides (sproeten)
- Lentigo maligna (zie hierboven).
Pathogenese (ziekteontwikkeling) - etiologie (oorzaken)
Veroudering leidt tot een afname van melanocyten. Dit zijn melanine-beladen cellen die verantwoordelijk zijn voor huidskleur. De stimulatie van melanocyten is evenzeer afhankelijk van UV straling en spanning. Beide leiden aan de afgifte van het hormoon ACTH, dat het melanocytstimulerend hormoon (MSH) stimuleert en zo de pigmentvorming stimuleert. Ouderdomsvlekken kunnen dus worden veroorzaakt door zowel exogene - UV-licht - als endogene invloeden (spanning).
Diagnostiek
Ouderdomsvlekken worden gedetecteerd door oogdiagnose. Dermoscopisch (door microscopie met gereflecteerd licht) wordt een regelmatig pigmentnetwerk gezien met gepigmenteerde delen van verschillende intensiteit.
Therapie
Algemene maatregelen
- Cosmetische dekking met make-up
- Vermijden van UV-straling
Andere therapeutische maatregelen zijn onder meer:
- Therapie proef met 5% hydrochinon zalf - remt het enzym tyrosinase dat verantwoordelijk is voor melanische informatie en synthese.
- Dermabrasie (schuren van de huid) of oppervlakkig curettage met scherpe curette.
- Om ouderdomsvlekken te verminderen, een mechanisch exfoliatieproduct (peeling) kan worden gebruikt.
- cryotherapie (koud therapie) of cryochirurgie (cryopeeling): hierbij betrokken bevriezing de plek met behulp van vloeistof stikstof Er ontstaat een korst, die na een paar dagen eraf valt. Er wordt dan een nieuwe huid onder gevonden. In de regel nee littekens worden gevormd.
- Laser therapie: ouderdomsvlekken kunnen gemakkelijk verwijderd worden door laser zonder pijn of littekens. Hiervoor kunnen verschillende soorten lasers worden gebruikt, zoals de chirurgische CO2-lasers of erbium Yag-lasers. Evenzo kunnen de lasers worden gebruikt voor vasculaire en pigmentveranderingen in de huid. Deze omvatten de argonlaser, de kryptonionlaser, de Nd: Yag-laser of de gepulseerde robijnlaser.
- In ieder geval moet na de behandeling een constante zonbescherming worden aangebracht!
Opmerking: de door leeftijd veranderde huid kan een voorloper zijn van huidkanker!
