De ziekte van Wolman is een lysosomale stapelingsziekte die op autosomaal recessieve wijze wordt overgeërfd. Bij de ziekte is er een verlies van activiteit van het zogenaamde lysosomale zuur lipase De ziekte van Wolman is relatief zeldzaam.
Wat is de ziekte van Wolman?
De ziekte van Wolman is een genetische aandoening waarbij er een defect is in het lysosomale zuur lipase enzym. Het enzym is nodig om specifiek te metaboliseren lipiden in het lichaam. Bijgevolg is de metabolisatie verstoord. De ziekte van Wolman wordt altijd autosomaal recessief overgeërfd. De gen gecodeerd voor zuur lipase bevindt zich op chromosoom nummer 10. Lipidenstapelingsziekte (medische naam xanthomatose) bij de ziekte van Wolman wordt gekenmerkt door verkalking van de bijnieren, die in de meeste gevallen begint in de eerste levensdagen.
Oorzaken
De hoofdoorzaak van de ziekte van Wolman wordt uitsluitend gevonden in de overerving van een genetisch defect. De ziekte is te wijten aan een volledig verlies van lipasefunctie, veroorzaakt door mutaties op de zogenaamde LIPA gen Dit enzym is verantwoordelijk voor de splitsing van lysosomen in cholesterol esters en triacylglyceriden, die op endocytotische wijze in de vorm van de stof in de betreffende cel worden opgenomen LDL, een speciale lipoproteïne. Onder normale omstandigheden, cholesterol wordt tijdens dit proces in vrije vorm gevormd, dat naar het zogenaamde cytosol wordt getransporteerd en verantwoordelijk is voor de regulatie van de cholesterolsynthese in het endoplasmatisch reticulum. In aanwezigheid van de ziekte van Wolman, cholesterol esters hopen zich op in de lumen van de lysosomen. Tegelijkertijd wordt het normale proces van cholesterolsynthese verstoord, zodat er steeds meer lipoproteïne ontstaat LDL wordt geabsorbeerd. Er vindt steeds meer accumulatie plaats van de stoffen cholesterolesters en triacylglyceriden, met op lange termijn celdood tot gevolg.
Symptomen, klachten en tekenen
Een aantal symptomen van verschillende typen kan optreden als onderdeel van de ziekte van Wolman. Deze symptomen worden voornamelijk veroorzaakt door de overmatige ophoping van lipiden in het lichaam. De symptomatologie van de ziekte van Wolman wordt gekenmerkt door die van cholesterol ester stapelingsziekte, hoewel enige resterende lipase-activiteit nog steeds aanwezig is. De symptomen van de ziekte van Wolman verschijnen vroeg en treden in veel gevallen onmiddellijk op na de geboorte van de getroffen patiënt. Bij de ziekte van Wolman bijvoorbeeld maagdarmklachten in de vorm van winderigheid, zwelling in de buikstreek en een opgeblazen buik, braken en bovendien een uitgesproken vergroting van de lever en milt (medische term hepatosplenomegalie) kunnen optreden als mogelijke symptomen. Als een gevolg van necrosekan zowel vergroting als verkalking van de bijnieren optreden. Symptomen zoals hypercholesterolemie net zoals hyperlipidemie kan ook voorkomen. Bovendien kunnen levensbedreigende complicaties optreden, in veel gevallen in het begin jeugd.
Diagnose en ziekteprogressie
Bij de eerste symptomen van de ziekte van Wolman worden onmiddellijk gedetailleerde specialistische onderzoeken besteld, in het kader waarvan een nauwkeurige diagnose kan worden gesteld. In de meeste gevallen een laboratoriumchemicalie bloed analyse wordt uitgevoerd, die veranderingen in lipidenpatronen kunnen onthullen. In de meeste gevallen verschijnen schuimcellen. Lever biopsie is een ander mogelijk hulpmiddel voor het diagnosticeren van de ziekte van Wolman. Hier kunnen ongebruikelijk sterke ophopingen van lysosomen worden gedetecteerd in de zogenaamde hepatocyten, die informatie kunnen geven over de ziekte. De ziekte van Wolman kan worden onderscheiden van andere lysosomale stapelingsziekten door middel van enzymatische activiteitstesten en genetische analyses, die mutaties in de respectievelijke genen kunnen identificeren. Diagnostische methoden zoals Röntgenstraal en echografie kan worden gebruikt om de aanwezigheid van de ziekte van Wolman te bepalen. De ziekte van Wolman leidt meestal tot de dood binnen het eerste levensjaar.
Complicaties
De symptomen van de ziekte van Wolman kunnen sterk variëren. Om deze reden is vroege behandeling in veel gevallen ook niet mogelijk omdat de symptomen en klachten niet kenmerkend zijn. Patiënten hebben hier last van winderigheid en constipatie Het is niet ongebruikelijk dat patiënten ook last hebben van een verlies van eetlust en psychische klachten vanwege de blijvende problemen in de maag Oppervlakte. Het is niet ongebruikelijk dat patiënten last hebben van een opgeblazen buik en zwelling. Verder misselijkheid en braken kan ook voorkomen. De symptomen van de ziekte van Wolman kunnen de ontwikkeling van kinderen aanzienlijk beperken. Niet varende kinderen worden daarbij gepest of gepest en kunnen daardoor ook psychische klachten krijgen. Een causale behandeling of therapie van deze ziekte is niet mogelijk. De klachten zelf kunnen symptomatisch worden behandeld en beperkt, en er zijn meestal geen complicaties. Patiënten zijn echter levenslang afhankelijk therapie, aangezien een volledig positief verloop van de ziekte meestal niet optreedt. De ziekte van Wolman vermindert de levensverwachting van de getroffen persoon echter niet.
Wanneer moet je naar een dokter?
De ziekte van Wolman manifesteert zich meestal in de eerste paar weken van het leven. Als het niet direct na de geboorte wordt ontdekt, moet uiterlijk bij het optreden van de bekende symptomen een arts worden geraadpleegd. Bijvoorbeeld terugkerend pijn in de buik, diarree or braken bij het kind moet door een arts worden opgehelderd, zodat er geen complicaties optreden en de ziekte van Wolman in een vroeg stadium wordt ontdekt. Als groei vertraging of chronisch koorts ontwikkelt, kan een intramurale behandeling nodig zijn. In ieder geval de feitelijke therapie nauwlettend in de gaten worden gehouden. De behandeling wordt uitgevoerd door de huisarts en diverse specialisten in infectieziekten en inwendige ziekten. Bij een positief behandelverloop dienen de ouders van het getroffen kind ook een fysiotherapeut bij de behandeling te betrekken. Aangezien de ziekte van Wolman in de meeste gevallen dodelijk is, moet een therapeut worden ingeschakeld om de medische behandeling te begeleiden. Palliatieve medische maatregelen moet ook samen met de verantwoordelijke arts worden gestart om uitgebreide zorg voor de getroffen persoon in de laatste levensfase te garanderen.
Behandeling en therapie
Tot op heden bestaan er geen specifieke behandelingsmethoden voor de behandeling van de ziekte van Wolman. Therapie is in de regel louter symptomatisch. De getroffen patiënt krijgt bijvoorbeeld zogenaamde HMG-CoA-reductaseremmers toegediend of moet remmers van apolipoproteïne B-synthese of cholesterolsynthese nemen. In de afgelopen jaren zijn ook succesvolle enzymvervangende therapieën ontwikkeld als onderdeel van verschillende klinische programma's, die kunnen worden gebruikt voor verschillende lysosomale stapelingsziekten en ook in de aanwezigheid van de ziekte van Wolman. Het bijbehorende enzym wordt met regelmatige tussenpozen extern aangevoerd, wat wel kan leiden tot een vermindering of zelfs omkering van de symptomen. Bovendien is het verwijderen van poliepen kan worden beschouwd als een chirurgische therapie voor de ziekte van Wolman.
Vooruitzichten en prognose
De ziekte van Wolman is een zeer zeldzame aandoening die gewoonlijk leidt tot de dood van het kind binnen de eerste drie tot zes maanden van zijn leven. Baby's met de ziekte sterven binnen het eerste levensjaar. De prognose is dan ook slecht. Sinds 2015 wordt in Duitsland een specifieke enzymvervangende therapie aangeboden, die de levensverwachting kan verlengen. De infusie vindt om de twee weken plaats en vormt dus een permanente last voor de getroffenen, aangezien overeenkomstige gespecialiseerde klinieken die de therapie aanbieden slechts in kleine aantallen in Duitsland beschikbaar zijn. Enzymenvervangingstherapie kan de kwaliteit van leven echter aanzienlijk verbeteren. In combinatie met andere behandelingen maatregelen zoals medicinaal pijn beheer en symptomatische therapie van lever klachten kunnen kinderen met de ziekte leiden een relatief symptoomvrij leven in individuele gevallen. Vanwege de zeldzaamheid van de ziekte bestaan er nog geen langetermijnonderzoeken naar het beloop van de ziekte van Wolman. De uiteindelijke prognose wordt gemaakt door de verantwoordelijke specialist. De huisarts of een specialist in genetische ziekten is verantwoordelijk, die de prognose maakt met betrekking tot de individuele symptomen en constitutie van de patiënt.
het voorkomen
Omdat de ziekte van Wolman een erfelijke ziekte is, zijn er geen opties voor preventie maatregelenMochten overeenkomstige symptomen en tekenen die kenmerkend zijn voor de ziekte optreden, dan moet onmiddellijk gedetailleerd specialistisch onderzoek van de getroffen patiënt worden uitgevoerd. Op deze manier kan de mogelijke aanwezigheid van de ziekte van Wolman snel worden gediagnosticeerd en dienovereenkomstig worden behandeld. Dit kan eventuele symptomen van de ziekte die zich voordoen, verlichten en de kans op mogelijk gevaarlijke complicaties verkleinen. Over het algemeen is de ziekte van Wolman echter buitengewoon zeldzaam voorwaarde, met een geschatte incidentie van ongeveer 1 op 700,000.
Follow-up
In de meeste gevallen van de ziekte van Wolman zijn er zeer weinig en meestal zeer beperkte maatregelen voor nazorg beschikbaar voor de getroffen persoon. Het is een aangeboren ziekte die ook niet volledig kan worden genezen. Daarom dient de persoon met deze ziekte in een vroeg stadium een arts te raadplegen om verdere complicaties en klachten te voorkomen. Zelfgenezing is niet mogelijk. In het geval van de ziekte van Wolman moet een medisch onderzoek worden uitgevoerd om herhaling van de ziekte te voorkomen. Patiënten met de ziekte van Wolman zijn meestal afhankelijk van het gebruik van verschillende medicijnen die de symptomen permanent kunnen verlichten en beperken. Zorg altijd voor de juiste dosering en regelmatige inname om de symptomen te verlichten. Regelmatige controles en onderzoeken door een arts zijn ook erg belangrijk om verdere schade in een vroeg stadium op te sporen en te behandelen. Door de ziekte zijn veel patiënten ook afhankelijk van de steun van hun eigen familie, waarbij psychologische ondersteuning niet zelden nodig is. In de regel vermindert de ziekte van Wolman de levensverwachting van de getroffen persoon niet.
Wat u zelf kunt doen
Therapie voor de symptomen die verband houden met de ziekte van Wolman is ofwel symptomatische ofwel enzymvervangende therapie. Tot op heden is de bewezen werkzaamheid van deze behandelingen echter controversieel. Bij de ziekte, die zich al in de eerste levensdagen manifesteert, zijn zelfhulpmogelijkheden van de ouders naast medische toepassingen nauwelijks mogelijk. Ter ondersteuning kunnen alleen pogingen worden ondernomen om de dieet gegeven aan de kinderen zo goed mogelijk hun ernst volksgezondheid voorwaarde Bijvoorbeeld een laag cholesterolgehalte dieet gecombineerd met colestyramine kan leiden ter verlichting van de gevolgen van de ziekte van Wolman. De emotionele en fysieke aanwezigheid kan een positieve invloed hebben op de kwaliteit van leven van de getroffen patiënten. Omdat de ouders niet de kans krijgen om hun kinderen op een andere manier te helpen, moet de nadruk liggen op de psychologische ondersteuning van hen. Zelfs pasgeborenen hebben een heel goed gevoel voor veranderingen in het gedrag van hun ouders. Door een omgeving te bieden die emotioneel zo stabiel mogelijk is, kunnen kinderen zo worden geholpen om ondanks de gevolgen van de ziekte een tijd van veiligheid te ervaren. In dit verband is het belangrijk dat ouders en familieleden ook niet bang zijn om hulp te aanvaarden bij de zorg voor het kind.
