Clusterhoofdpijn (Bing-Horton) zenuwpijn) is een ernstige primaire hoofdpijn stoornis die zelfs groter is dan migraine aanvallen in pijn intensiteit. De pijn wordt meestal gevoeld bij aanvallen rond de ogen. Ook typerend is het periodieke voorkomen: acuut pijn aanvallen, die enkele weken of maanden kunnen duren (clusterperiode), worden afgewisseld met hoofdpijn-vrije fasen (remissiefase). Hoewel de exacte oorzaak van cluster hoofdpijn is nog niet opgehelderd, enkele triggerfactoren zoals alcohol of warmte zijn bekend. Zowel preventieve als acute therapeutische behandelingsopties zijn beschikbaar om de symptomen van getroffen patiënten te verlichten.
Clusterhoofdpijn: symptomen
TROS hoofdpijn begin plotseling en treft gewoonlijk slechts één kant van het gezicht. Ze komen meestal voor rond één oog, maar kunnen ook uitstralen naar de wortel van de neus-, kaak, slaap, voorhoofd en nek De pijn wordt door sommige patiënten beschreven als een 'roodgloeiend mes in het oog' en wordt ook wel 'suïcidaal' genoemd. hoofdpijn”Vanwege de ernst. De duur van een pijnaanval kan variëren van vijftien minuten tot drie uur. De frequentie van aanvallen varieert van één aanval om de dag tot acht aanvallen per dag. Clusterhoofdpijn gaat vaak gepaard met de volgende symptomen:
- Oogtranen en roodheid van de ogen
- Pupilvernauwing
- Zwelling van het ooglid en hangend ooglid
- Zwelling van het neusslijmvlies
- Zweten in het gebied van het gezicht
- Duizeligheid en misselijkheid
- Lichamelijke rusteloosheid en sterke drang om te bewegen
In onze ervaring is de hoofdpijn komen altijd op hetzelfde tijdstip van de dag voor: meestal zijn ze merkbaar één tot twee uur na het inslapen of in de vroege ochtenduren. Bovendien zijn seizoensgebonden clusters van actieve clusterperioden zichtbaar in de lente en de herfst.
Epidemiologie van clusterhoofdpijn
TROS hoofdpijn zijn relatief zeldzaam in vergelijking met andere soorten hoofdpijn: minder dan één procent van de bevolking heeft er last van, terwijl ongeveer tien procent er last van heeft migraine De hoofdpijn komt vooral voor bij jonge mannen tussen de 20 en 40 jaar. Waarom mannen ongeveer drie keer zo vaak worden getroffen als vrouwen, is nog niet opgehelderd.
Episodisch en chronisch beloop
Clusterhoofdpijn kan in episodische of chronische vorm voorkomen. In een episodisch beloop duren perioden van symptomen van minstens een week tot meer dan een jaar. Tussendoor zijn er altijd symptoomvrije intervallen van minimaal een maand. Daarentegen treden chronische clusterhoofdpijn op wanneer de hoofdpijnaanvallen langer dan een jaar zonder verbetering aanhouden, er geen symptoomvrije pauzes zijn of wanneer ze korter zijn dan vier weken. Ongeveer 80 procent van de patiënten heeft een episodisch beloop en 20 procent heeft een chronisch beloop.
Oorzaken en erfelijkheid
De exacte oorzaken van cluster hoofdpijn zijn nog niet bepaald. Het feit dat de hoofdpijn wordt geassocieerd met een verwijding van ontstoken bloed schepen in de hersenen is nu uitgesloten. Wetenschappers vermoeden eerder dat een biologische ritmestoornis de ontwikkeling van clusterhoofdpijn kan veroorzaken. De hypothalamus speelt hierin een centrale rol. De hypothalamus maakt deel uit van het diencephalon en reguleert niet alleen de lichaamstemperatuur, circulatie en voedselopname maar ook het biologische dag-nachtritme. Deze aanname wordt ondersteund door het feit dat clusteraanvallen op verschillende tijdstippen van de dag of het jaar plaatsvinden. Sommige onderzoeken laten zien dat erfelijkheid ook een rol speelt bij het optreden van clusterhoofdpijn: bij eerstegraads familieleden komt de hoofdpijn tot 18 keer vaker voor en bij tweedegraads familieleden een tot drie keer vaker dan bij de normale populatie. De exacte erfelijkheidsfactoren zijn echter niet bekend.
Triggers van clusterhoofdpijn
Tijdens de actieve clusterperiode kunnen bepaalde interne en externe stimuli, ook wel triggers genoemd, bij sommige individuen een clusteraanval veroorzaken. Bekende triggers zijn onder meer alcohol, histamine en nitroglycerine. In het geval van alcoholparadoxaal genoeg kunnen kleine hoeveelheden een clusteraanval uitlokken, terwijl grotere hoeveelheden een aanval gedeeltelijk kunnen voorkomen. De substantie histamine zit bijvoorbeeld in aardbeien, tomaten, chocolade of rode wijn.Nitroglycerine, dat in medicijnen wordt gebruikt als een actief ingrediënt om uit te breiden bloed schepen, kan ook clusteraanvallen bevorderen. Andere provocerende factoren zijn onder meer:
- Nicotine
- Flikkerend licht
- Geluid
- Extreme hitte
- Veranderingen in hoogte
- Lichamelijke stress
Dergelijke triggers kunnen echter alleen aanvallen uitlokken tijdens clusterperioden; ze zijn niet effectief tijdens remissieperioden.
Diagnose van hoofdpijnstoornis
Clusterhoofdpijn is een aandoening die alleen op basis van symptomen wordt gediagnosticeerd. Beeldvormende technieken zijn hoogstens nuttig om andere oorzaken van de klachten uit te sluiten. De collectie van de medische geschiedenis en de optredende symptomen zijn daarom het centrale middel voor diagnose. Om deze reden is het logisch om een hoofdpijn dagboek voor alle terugkerende hoofdpijn. Dit vergemakkelijkt de diagnose voor de arts, dient ter bewaking van de therapie en kan helpen bij het identificeren van mogelijke triggers. Foto's gemaakt van het gezicht van de patiënt tijdens een aanval kunnen ook belangrijk zijn voor de diagnose. Gemiddeld duurt het vijf tot zeven jaar voordat een definitieve diagnose wordt gesteld.
De nitroglycerine-provocatietest.
De nitroglycerine provocatietest biedt een methode om de diagnose van clusterhoofdpijn te bevestigen. Deze methode is echter ethisch omstreden en wordt tegenwoordig zelden toegepast. De test omvat het opzettelijk induceren van een hoofdpijnaanval tijdens een clusterperiode door nitroglycerine toe te dienen. Dit werkt echter alleen als er in de afgelopen acht uur geen spontane aanval heeft plaatsgevonden, de afgelopen 24 uur geen vaatverwijdende middelen zijn ingenomen en er geen medicamenteuze profylaxe wordt gebruikt.
Clusterhoofdpijn behandelen
Bij de behandeling van clusterhoofdpijn kunnen conventionele pijnstillers met actieve ingrediënten zoals acetylsalicylzuur, ibuprofenof diclofenac zijn niet effectief. Alternatieve therapieën zoals acupunctuur or massage tonen ook geen effect. Kortom, het belangrijkste is om triggers te vermijden (bijvoorbeeld alcohol, histamine, en nitroglycerine) tijdens de clusterperiode. Bij de behandeling van clusterhoofdpijn wordt algemeen onderscheid gemaakt tussen therapie van de acute enkele aanval en preventief maatregelen.
Acute therapie: wat helpt?
in acute therapie administratie van 100 procent zuurstof heeft bewezen buitengewoon effectief te zijn. Het gaat om het afleveren van 16 tot XNUMX liter zuurstof per minuut aan de getroffen persoon gedurende 15 tot 20 minuten door middel van eenconcentratie masker. Inademing van puur zuurstof beëindigt de clusterhoofdpijnaanval binnen korte tijd in bijna 80 procent van de gevallen en is ook vrij van bijwerkingen. Het gebruik ervan aan het begin van een aanval is bijzonder effectief. Verder behandeling met Lidocaïne, een plaatselijke verdoving, is effectief gebleken. De stof wordt ofwel in het neusgat van de aangedane zijde van de hoofdpijn toegediend of in de buurt van een zenuwbaan geïnjecteerd om een zenuwblokkade te veroorzaken. De drugs sumatriptan wordt ook gebruikt voor de acute behandeling van clusterhoofdpijn. Sumatriptan interfereert met het metabolisme van serotonine, een sleutel neurotransmitter bij pijnverwerking. Echter, onaangename bijwerkingen zoals duizeligheid, 피로, of een drop-in bloed druk kan optreden bij het nemen sumatriptan.
Clusterhoofdpijn voorkomen
Voor preventieve therapie hebben corticosteroïden de voorkeur voor zowel episodische als chronische clusterhoofdpijn, evenals het actieve ingrediënt verapamil. Lithium is ook geschikt voor de behandeling van clusterhoofdpijn. Het gebruik ervan wordt echter af en toe in verband gebracht met bijwerkingen zoals gewichtstoename, slecht concentratieof vaker plassen. Bij medicamenteuze behandeling is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de drugs gebruikt voor acute therapie en profylaxe zijn compatibel met elkaar en kunnen worden gecombineerd. Hoewel er tot op heden geen remedie is voor clusterhoofdpijn, kan de kwaliteit van leven van de getroffen patiënten aanzienlijk worden verbeterd door triggerfactoren te vermijden en door gerichte therapie.
