De 200-plus botten van de volwassene zijn niet alleen een wonder van stabiliteit, maar ze doen ook geweldig werk gedurende het hele leven. Om hun functie te behouden, wordt er in hen constant opgebouwd en afgebroken. Met het ouder worden overheerst vaak de degradatie - osteoporose treedt op. Botdensitometrie is een populaire procedure om een diagnose te stellen osteoporose In dit artikel leert u alles over de procedure, kosten en baten van het onderzoek.
Hoe werkt botdensitometrie?
Botdensitometrie kan bepalen of u risico loopt op osteoporose Osteodensitometrie - voor degenen die bekend zijn met vreemde talen, wordt het snel duidelijk dat dit verwijst naar de meting ("metrie") van de dichtheid ("Densus") van het bot ("osteo"). Botdichtheid is een maatstaf voor hoe stabiel het bot is. Het wordt gemeten door de calcium zoutgehalte, dwz de mineralen die bot zijn sterkte. Dit zijn voornamelijk calcium fosfaat en calciumcarbonaat Als deze worden verminderd, bijvoorbeeld na menopauze, botverlies (osteoporose) optreedt, dwz een vermindering van de massa en stabiliteit van het bot. Als osteoporose tijdig wordt ontdekt, kan dit worden voorkomen of dienovereenkomstig worden behandeld, waardoor het verhoogde risico op botbreuken wordt verminderd. Voor het onderzoek zijn verschillende methoden en apparaten beschikbaar. De procedure die nu algemeen wordt gebruikt om te meten botdichtheid en bepaal zo de broosheid van de botten is dubbele energie Röntgenstraal absorptiometrie (DXA). Gemeenschappelijk voor alle methoden is het principe dat stralen het bot binnendringen en daar in verschillende mate worden verzwakt - afhankelijk van de dichtheid, dwz mineraal zoutgehalte. Dit geldt zowel voor röntgenfoto's (bijvoorbeeld bij computertomografie) als voor ultrageluid golven. In het laatste geval wordt naast de demping van de stralen ook de snelheid van de geluidsgolven op hun weg door het botweefsel gemeten. Ze hebben het voordeel dat ze de patiënt niet aan straling blootstellen; echter hun deugdelijkheid is al jaren onderwerp van controversiële discussie. Omdat van elke procedure bekend is hoe sterk de demping van de straling bij gezonde personen is, kunnen nieuw verzamelde meetwaarden vergeleken worden met deze standaardwaarde.
Wat is de procedure voor botdensitometrie?
Voorbereidingen door de patiënt zijn niet nodig. Afhankelijk van de procedure gaat de onderzochte persoon in of onder het bijbehorende apparaat liggen. Botdichtheid wordt gemeten in gebieden die niet worden bedekt door andere botsecties, voornamelijk het dijbeen nek en de lumbale wervelkolom. In de tussentijd echter bot dichtheid wordt soms ook op het hele lichaam gemeten (Full Body DXA Scanner). Stof stoort hier niet, dus de botdichtheid meting vindt plaats met kleding. Metalen onderdelen in het onderzochte gebied, zoals munten in de broekzak, kunnen echter het meetresultaat vervalsen en moeten daarom worden verwijderd. Als er een kunstmatig is heup gewricht of andere metalen delen in het lichaam, dient de examinator hierover geïnformeerd te worden. Het gehele onderzoek duurt tussen de 10 minuten en een half uur. Soms wordt de activiteit van het botmetabolisme aanvullend bepaald door middel van bepaalde stoffen in de urine, en een bloed monster kan ook nodig zijn voor speciale vragen.
Hoe worden de resultaten geëvalueerd en welke botdichtheid is normaal?
De persoonlijk gemeten waarden worden vergeleken met normale waarden van gezonde personen van dezelfde leeftijd (Z-waarde) met hetzelfde geslacht en gezonde proefpersonen van ongeveer 30 jaar (T-waarde). De T-waarde komt dus overeen met de maximale botdichtheid. Afhankelijk van de afwijking van de T-waarde wordt onderscheid gemaakt tussen normale resultaten, botarmoede (osteopenie) en botverlies (osteoporose). De volgende T-waarden worden beschouwd als richtlijnen voor het meten van botdichtheid:
- Standaarddeviatie ≥ -1: normale bevinding.
- Standaarddeviatie -1 tot -2.5: osteopenie (voorloper van osteoporose).
- Standaarddeviatie ≤ -2.5: osteoporose
Als botverlies gepaard gaat met typische fracturen, wordt dit ernstige osteoporose genoemd. De T-waarde wordt daarom gebruikt voor diagnose. De Z-waarde, aan de andere kant, helpt bij het beslissen over een geschikt therapie: het geeft een indicatie of medicamenteuze behandeling geïndiceerd kan zijn. Deze beslissing is echter niet alleen afhankelijk van de gemeten waarde, maar wordt vooral genomen op basis van de overige medische bevindingen. Osteoporose: 11 tips voor sterke botten
Wie draagt de kosten van een botdichtheidsmeting?
Helaas is aanvankelijke botdensitometrie vaak geen volksgezondheid verzekeringsuitkering. Het wordt momenteel alleen vergoed door de wet volksgezondheid verzekeraars indien de arts een redelijk vermoeden heeft van deze ziekten en tenminste één bot breuk aanwezig is, of als er aanwijzingen zijn voor een verhoogd risico op osteoporose, bijvoorbeeld bij chronische aandoeningen nierinsufficiëntie In het kader van vroege detectie, dwz zonder ziekteverschijnselen, moet botdensitometrie momenteel nog door de getroffenen zelf worden betaald. De kosten van een botdichtheid meting worden door de behandelende arts gefactureerd op basis van het Duitse Medical Fee Schedule (GOÄ). De basiskosten liggen dus tussen de 18 en 32 euro. Daarnaast kunnen er kosten aan verbonden zijn. Als osteoporose is gediagnosticeerd door een arts, vallen hernieuwde botdichtheidsmetingen onder de volksgezondheid verzekering.
Welke arts voert een botdichtheidsmeting uit?
Meestal wordt botdensitometrie uitgevoerd door een orthopedist of radioloog. U kunt het beste uw behandelende huisarts vragen welke praktijk hij of zij voor de meting kan aanbevelen.
Wanneer en hoe vaak wordt het onderzoek herhaald?
Als osteoporose is vastgesteld en passend is therapie is begonnen, moet het succes ervan worden gecontroleerd. Aangezien reconstructie in het bot tijd kost en onnodige blootstelling aan straling moet worden vermeden, wordt herhaalde botdensitometrie met röntgenstraling op zijn vroegst na twee jaar aanbevolen. Bij bepaalde personen met een zeer hoog risico, zoals continue patiënten cortisone therapie of na orgaantransplantaties moet osteodensitometrie regelmatig worden uitgevoerd met kortere tussenpozen (om de zes maanden of jaarlijks). Om onderzoeksresultaten te kunnen vergelijken, wordt aanbevolen om controlemetingen op hetzelfde apparaat uit te voeren, idealiter met dezelfde examinator.
Wanneer is botdensitometrie nuttig?
Over het algemeen is botdensitometrie nuttig bij symptomen zoals een lange en aanhoudende rug pijn, lengteverlies of frequente fracturen. Anders risicofactoren kan ook het optreden van osteoporose bevorderen. Voorbeelden van risicofactoren zijn een hormoontekort tijdens menopauze, ondervoeding of familiaire aanleg. Gebruik onze test om erachter te komen of u een verhoogd risico heeft op osteoporose. Door middel van botdensitometrie, een - zeldzamere - verzachting van de botten (osteomalacie) als gevolg van een verstoorde opname van mineralen in de botten kan ook worden gedetecteerd.
