Ziekten van het speeksel
De aandoeningen van speeksel secretie kan worden onderverdeeld in twee grote groepen: óf te veel (hypersalivatie) óf te weinig (hyposalivatie) speeksel wordt geproduceerd. Een verhoogde productie van speeksel treedt fysiologisch op na het begin van reflexen die voedselinname suggereren (geur or smaak van voedsel), maar soms ook tijdens grote opwinding. Niet voldoende speeksel productie kan verschillende oorzaken hebben: Sommige ziekten worden geassocieerd met beperkte speekselafscheiding (bijv Syndroom van Sjogren), maar sommige medicijnen en therapieën hebben hetzelfde effect. Naast de directe gevolgen, de resulterende droog mond (xerostomie) leidt meestal tot een verslechtering van bijvoorbeeld de tandtoestand cariës (zie hierboven).
Als de hoeveelheid speeksel normaal is, maar de samenstelling abnormaal is veranderd, wordt dit dyschyrie genoemd. Speekselstenen (sialolithiasis) kunnen van enkele millimeters tot centimeters groot zijn. Ze worden meestal gevormd in de parotis van de onderkaak, minder vaak in de parotisklier van het oor en het meest zelden in de sublinguale klier.
De stenen kunnen een toevallige vondst zijn in een Röntgenstraal, of kunnen klinische symptomen vertonen. Als de stenen net groot genoeg zijn om in de kanalen van de klieren te passen, kunnen ze de speekselvloed belemmeren. Dit kan resulteren in ontsteking van de speekselklier (sialadenitis).
De patiënt heeft dan een gezwollen, pijnlijke klier. Speekselstenen bestaan ​​uit stoffen die ook in speeksel voorkomen. Deze omvatten vooral calcium carbonaat en calciumfosfaat.
De oorzaak is vaak te weinig drinken. Ziekten zoals taaislijmziekte or de bof kan ook verantwoordelijk zijn. De samenstelling van het speeksel is anders en calcium verbindingen kunnen neerslaan.
Daarom een ​​te hoog calcium niveau (hypercalciëmie) is ook een risico voor speekselstenen. De eerste stap in de behandeling is het stimuleren van de speekselafvoer om de stenen met de juiste maat weg te spoelen (door de speekselproductie te verhogen). Veel drinken helpt natuurlijk, maar ook snoep zuigen en kauwgom.
De KNO-arts kan proberen stenen uit de gangen te krijgen door ze te masseren. Soms een extracorporaal schokken golftherapie (ESWL) wordt gebruikt, net als bij nier stenen. Stenen boven een bepaalde grootte kunnen soms alleen operatief worden verwijderd.
Als een bacteriële ontsteking wordt vermoed, moet een antibioticum worden voorgeschreven. Onbehandeld kan een dergelijke ontsteking een abces of bloed vergiftiging. Normaal speeksel heeft een pH-waarde van ongeveer 7.0 tot 7.2.
Als de huidige waarde lager is, is het speeksel te zuur. Veel voorkomende oorzaken zijn slechte voeding en Maagzuur (reflux). De maag zuur stijgt op in de slokdarm en leidt tot hyperaciditeit van het speeksel.
Hiervoor zijn verschillende redenen, bijvoorbeeld de veranderde anatomische structuur van de overgang van de slokdarm naar de maag or zwaarlijvigheid. Vaak gebeurt dit 's nachts omdat de getroffen persoon dan in horizontale positie ligt. Zuur speeksel valt ook de tandvlees en ontsteking komt vaker voor.
Schuimend speeksel bevat te veel mucines en te weinig vloeistof. Dit gebeurt met droog mond (xerostomie). Vaak zijn dit oudere patiënten die te weinig drinken en medicijnen nemen die de droogte verhogen mond.
Dit kan het gevoel van smaak en het moeilijk maken om te spreken. Bovendien kan het leiden tot verhoogde schaal vorming bij de getroffenen. Kleverig speeksel kan ontstaan ​​als men er last van heeft droge mond.
Het speeksel is te stroperig en kan draadzuigende eigenschappen krijgen. Het speeksel kan 's ochtends ook zo dik zijn, omdat mensen' s nachts over het algemeen minder speeksel produceren. Slapen met open mond en snurken promoot dit.
Alle artikelen in deze serie:
