De gezichtszenuw is de naam die wordt gegeven aan de aangezichtszenuw bij mensen. Het vormt de 7e hersenzenuw.
Wat is de aangezichtszenuw?
De gezichtszenuw is ook bekend als de aangezichtszenuw, 7e hersenzenuw, VII zenuw of intermediaire zenuw. Dit verwijst naar de 7e hersenzenuw. Hiermee wordt bedoeld een kieuwboogzenuw die ontstaat uit de zenuwen van de 2e kieuwboog. Het is verantwoordelijk voor de visceromotorische innervatie van alle spieren die ontstaan uit de spieranlage van de kieuwboog.
Anatomie en structuur
De gezichtszenuw is de enige hersenzenuw waarin sensorische, parasympathische, sensorische en motorische vezels gelijktijdig aanwezig zijn. De zenuw komt voort uit ongeveer 10,000 zenuwcellen. Bij 7000 van deze cellen ontstaan medullaire motorvezels. De overige 3000 cellen behoren tot de nervus intermedius. Ze hebben medullaire sensorische, sensorische en parasympathische vezels. De motorische componenten van de aangezichtszenuw innerveren voornamelijk de spieren van de gezichtsuitdrukking en de achterste segmenten van de spieren van de vloer van de mond Dit zijn de stylohyoid-spier en de ventor posterior van de digastrische spier. Er zijn ook vezels die leiden in de richting van de stapedius-spier. Ze dienen voor de fijne regulering van het gehoorsysteem. Samen met de chorda tympani (trommelvlies) volgen de sensorische vezels van de aangezichtszenuw een koers via de nucleus tractus solitarii. Op deze manier wordt het voorste segment van de tong levert functionele toevoer aan de smaak knoppen in het linguale papillengebied. In de richting van de huid van de meatus acusticus externis en het trommelvlies bevinden zich de gevoelige gezichtszenuwvezels. Daar zorgen ze voor de overdracht van temperatuursensaties en aanraking en pijn stimuli. Parasympathische zenuwvezels, die afkomstig zijn van de nucleus salivatorius superior, worden via de nervus intermedius aan de aangezichtszenuw toegevoerd. Met de chorda tympani reizen ze naar de mondholte en zorg voor de innervatie van de mondelinge speekselklieren Andere parasympathische delen van de aangezichtszenuw leiden naar de traanklier, die door hen wordt geleverd. De aangezichtszenuw heeft zijn belangrijkste centra in het gebied van de medulla oblongata. Na het omzeilen van de abducenskern verlaten de vezels van de gezichtszenuw de hersenen bij de cerebellopontine hoek. Vervolgens gaat de 7e hersenzenuw via de porus acusticus verder naar het petrous bot of zijn meatus acusticus internus. Daar komt het de canali nervi facialis bij de fundus binnen. Het geniculaat ganglion wordt ook gevormd bij het petroïde botgedeelte. De perikarya van de afferente vezels worden daar gevonden. Daarnaast wordt een tweede zogenaamde “knie” gevormd door de aangezichtszenuw, die de geniculum nervi facialis wordt genoemd. Drie takken van de aangezichtszenuw vormen van het petroïde bot. Dit zijn de grotere petrosuszenuw, die de traanklier innerveren, de stapediuszenuw, die de stapediusspier levert, en het trommelvlies. Van het stylomastoïde foramen komt de uitgang van andere takken, zoals de posterieure auriculaire zenuw.
Functie en taken
Via de aangezichtszenuw worden verschillende waarnemingen overgedragen. Deze omvatten sensaties van buitenaf gehoorgang, de oorschelp en de tong naar de hersenen Bovendien neemt de aangezichtszenuw de controle over van de gezichtsspieren, de speeksel-, traan- en neusklieren, de tong spieren en een middenoor spier. De aangezichtszenuw wordt als een gemengde zenuw beschouwd omdat deze zowel efferente als afferente zenuwvezels heeft. Van de efferente vezels, commando's van de hersenen worden overgebracht naar het getroffen orgaan van succes. Dit kan bijvoorbeeld een spier zijn. De afferente vezels geven daarentegen informatie van het orgaan van succes door aan de hersenen. Deze omvatten bijvoorbeeld temperatuursensaties van de huid.
Ziekten
Verschillende ziekten kunnen de aangezichtszenuw aantasten. Dit omvat allereerst verlamming van de aangezichtszenuw (gezichtsverlamming). In dit geval kunnen individuele of alle spieren van de aangezichtszenuw aan één kant van de hoofd zijn verlamd. In de meeste gevallen, verlamming van de aangezichtszenuw wordt veroorzaakt door circulatiestoornissen van de aangezichtszenuw in het benige kanaal, oorontstekingen of ruimtelijke vernauwingen in het petroïde botgebied. Typische symptomen van verlamming van de aangezichtszenuw zijn hangende van de lagere ooglid, onvolledige sluiting van het ooglid en toename van het gehoorgevoel. Bovendien kan de patiënt niet fronsen en lijdt hij aan stoornissen in de traanafscheiding en smaak aandoeningen. Een andere aandoening van de aangezichtszenuw is gezichtsmyokymie. Deze zijn golfachtig contracties langs de spier die onvrijwillig optreden en niet eindigen, zelfs niet tijdens de slaap. Ze worden veroorzaakt door verwondingen aan de centrale kernen van de aangezichtszenuw in de hersenstam. Ontsteking van de aangezichtszenuw, die voorkomt in het geniculaat ganglion, veroorzaakt soms ook beperkingen. Het geniculaat ganglion is de naam die wordt gegeven aan een zenuwschakelcentrum dat zich in de loop van de aangezichtszenuw dichtbij de hersenstam. De ontsteking markeert een bijzondere vorm van gezichtsverlamming en omvat meestal alle zenuwfuncties. Alleen de wenkbrauwen kan nog worden verhoogd. Een andere aandoening van de aangezichtszenuw is gezichtskrampen (tonic gezichtskrampen). Dit verwijst naar tonic synchrone spasmen van alle spieren die door de aangezichtszenuw worden geleverd. De meest voorkomende oorzaak is zenuwcompressie in de directe omgeving van de hersenstam veroorzaakt door een ader, slagader of vasculaire misvorming. Hetzelfde, multiple sclerose of een tumor kan verantwoordelijk zijn voor de compressie. Een andere stoornis van de aangezichtszenuw is het Melkersson-Rosenthal-syndroom, waarvan de oorzaken onbekend zijn. Dit is een mengsel van aangezichtszenuwverlamming, zwelling van de mond slijmvlies en gezicht, en pijn in het buitenoorgebied.
