Waterbalans: functie, taken, rol en ziekten

Het menselijk organisme bestaat voor een groot deel uit water​ Daarom is de dagelijkse vochtopname en een goede water evenwicht is van groot belang. Water vervult verschillende functies in het lichaam en is onvervangbaar.

Wat is de waterbalans?

Het menselijk organisme bestaat voor een groot deel uit water. Daarom dagelijkse vochtinname en goed water evenwicht is van groot belang. Het aandeel water in het menselijk lichaam is sterk afhankelijk van de leeftijd. Baby's hebben bijvoorbeeld een aandeel van 75 procent, terwijl het afneemt naarmate het ouder wordt en goed is voor ongeveer 65 procent bij een volwassen persoon. Gemiddeld is dit ongeveer 45 liter. Senioren hebben daarentegen 50 procent water. De afname van vocht in het organisme houdt verband met de toename van vetcellen en herstructurering van bindweefsel​ 70 procent van de vloeistof blijft in de cellen, terwijl 30 procent zich buiten de celmembranen bevindt. Bijvoorbeeld de hersenen, bloed, lever en spieren hebben veel water nodig. De term water evenwicht beschrijft zowel de absorptie van vloeistof en het vrijkomen ervan, zoals bijvoorbeeld gebeurt door urineren (mictie) en zweten. Water wordt voornamelijk via dranken en voedsel opgenomen. Het water moet na enige tijd uit het lichaam worden verwijderd, omdat het lichaam verschillende stofwisselingsproducten in het water afgeeft, zoals ureum en zout. Om de waterbalans constant te houden, moet er voldoende water worden gedronken. Naar schatting verliezen volwassenen binnen 1.5 uur 24 liter. Afhankelijk van externe factoren, zoals hoge temperatuur, kan deze waarde toenemen.

Functie en taak

Water vervult tal van functies. Het grootste deel dient om verschillende voedingsstoffen te transporteren. Met behulp van water kunnen deze de afzonderlijke cellen binnendringen en deze voeden. Daarnaast is de vloeistof nodig om verschillende afbraakproducten uit het lichaam te spoelen. Deze worden eerst doorgegeven aan het bloed schepen en nieren en vervolgens verwijderd. Daarbij kunnen sommige eindproducten van de stofwisseling alleen worden opgelost als er voldoende water beschikbaar is. Onvoldoende inname kan daardoor klachten tot gevolg hebben. Over het algemeen is water een vervoermiddel in het menselijk lichaam. Bovendien reguleert het de lichaamstemperatuur, die, van persoon tot persoon verschillend, constant tussen 36 - 37 ° C moet zijn. De temperatuur kan door verschillende factoren worden veranderd, waarbij bijvoorbeeld klimatologische omstandigheden een rol spelen. Om te voorkomen dat de warmte van het organisme verandert, kan de temperatuur worden geregeld met behulp van zweten. Omdat mensen alleen fysiek kunnen functioneren binnen een bepaald temperatuurbereik, is zweten een essentieel proces. Temperaturen boven de 41 graden zouden de hitte al bedreigen beroerte, wat kan leiden tot de dood. Verdeeld over het hele lichaam, ongeveer twee miljoen zweetklieren bevindt zich op de huid​ Lichaamsbeweging genereert warmte, die buiten moet worden uitgevoerd, zodat het lichaam niet oververhit raakt. In eerste instantie wordt zweet uitgescheiden, dat wordt verdeeld. Zodra de vloeistoffilm door de lichaamstemperatuur verdampt, treedt verdampingskoeling op. De hersenen zorgt continu voor de juiste temperatuur door deze te controleren en indien nodig aan te passen met behulp van receptoren. Welke hoeveelheden zweet er vrijkomen is dus direct afhankelijk van de duur en intensiteit van een sportunit, de omgevingstemperatuur of bijvoorbeeld de hoogte van een koorts.

Ziekten en klachten

Idealiter is er een evenwicht tussen vochtopname en -uitscheiding. Er wordt gesproken over de waterbalans. Als er bijvoorbeeld meer water wordt afgegeven door inspanning en dit is niet in balans, uitdroging is mogelijk. Uitdroging resulteert in verschillende manifestaties zoals hartkloppingen, spier krampen en bewusteloosheid. In bijzonder ernstige gevallen kan de dood niet worden uitgesloten. In het algemeen, uitdroging kan iedereen in verschillende levensfasen treffen. In tegenstelling tot kinderen en senioren zijn volwassenen echter relatief minder gevoelig voor waterverlies. Als het lichaam geen water heeft, worden ook deficiëntieverschijnselen merkbaar door een gebrek aan natrium, kalium, magnesium en calciumDaarom moeten atleten ervoor zorgen dat ze na elke sessie hun waterbalans royaal aanvullen. Hetzelfde geldt voor bijzonder warme temperaturen, die leiden om meer zweetverlies te veroorzaken. Als er al uitdroging is opgetreden, moeten de getroffenen in kleine slokjes water drinken om verdere klachten te voorkomen. Naast uitdroging komt ook hyperhydratie voor. Dit is ook een onevenwichtige waterbalans, aangezien het teveel aan water groter is dan dat van zout. Zo'n voorwaarde kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door nier- of hartinsufficiëntie​ Naast oedeem is ook gewichtstoename merkbaar. In hypokalemiaHoewel er voldoende water wordt aangevoerd, gaat het ook steeds vaker via de darmen verloren in de vorm van diarree of vanwege braken. De getroffenen hebben er last van hartritmestoornissen en spierzwakte. Meten laboratoriumwaarden en pH-niveaus kunnen informatie verschaffen en de toestand ervan beoordelen volksgezondheid​ Als er een verstoring van de waterbalans is, kunnen er meer symptomen volgen. Daarom is het belangrijk dat de onderliggende oorzaak altijd wordt behandeld of voorkomen. Anders heeft een onevenwichtige waterbalans een negatieve invloed op verschillende lichaamsfuncties. Naast een verhoogde afzetting van cholesterol, zo'n voorwaarde beïnvloedt ook bloed suiker or bloeddruk. Te veel cholesterol vernauwt het bloed schepen en kan leiden een hart- aanval. De beste preventie is allereerst een voldoende inname van water.