Wat te doen als de waarden te laag zijn?
Te laag elektrolyten in de bloed moet worden afgewogen om te vermijden of te verhelpen volksgezondheid gevolgen. Als het natrium niveau in de bloed te laag is, moet er rekening mee worden gehouden dat een te snelle compensatie kan leiden tot gevaarlijke gevolgen zoals pontine myelinolyse (oplossen van de zenuwvezels omhulsels in het gebied van de brug, in de hersenen stam) en de resulterende neurologische gebreken. A te laag natrium niveau moet daarom langzaam worden behandeld met infusies.
Als het te laag natrium niveau zich in zeer korte tijd heeft ontwikkeld, kan de compensatie ook sneller zijn dan wanneer een chronisch te laag natriumgehalte moet worden behandeld. Kalium niveaus die iets te laag zijn, kunnen worden gecompenseerd door een kaliumrijk dieet (bijv. bananen) of door middel van kalium chloor bruistabletten. Kalium niveaus die duidelijk te laag zijn, vereisen een intraveneuze toediening van kalium.
Indien de calcium niveau is te laag, tetanie (spier krampen door calciumtekort, bijv. bij hyperventilatie) kan worden gecompenseerd door intraveneuze toediening van calcium om de tetanie snel te beëindigen. Ter compensatie van chronische calcium tekort, wordt calcium toegediend in combinatie met vitamine D als kauwtablet om botafbraak te voorkomen. Een licht fosfaattekort wordt ook behandeld met een fosfaatrijk dieet (bijv. melk) en het toedienen van vitamine D kauwbare tabletten; een ernstiger tekort kan alleen worden behandeld door intraveneuze toediening van fosfaat.
Wat te doen als de waarden te hoog zijn?
Te hoge waarden van elektrolyten in de bloed moet ook worden afgewogen om te voorkomen of te verhelpen volksgezondheid gevolgen. Afhankelijk van de oorzaak worden overmatige natriumspiegels behandeld door intraveneuze toediening van glucose en vloeibare oplossing of door intraveneuze toediening van glucose en diuretica (verhoging van de urineproductie). Bij het compenseren moet worden opgemerkt dat het te snel verlagen van het natriumgehalte kan leiden tot hersenen oedeem.
Een te hoog kaliumgehalte (hyperkaliëmie) kan in een noodsituatie worden verlaagd door intraveneuze toediening van glucose en insuline, dus meer kalium wordt in de cellen opgenomen en uit de but verwijderd. De toediening van natriumbicarbonaat verhoogt de pH-waarde van het bloed. Een verhoogde pH van het bloed zorgt er ook voor dat er meer kalium in de cellen wordt opgenomen.
Daarnaast kan kalium uit het bloed worden verwijderd door de urineproductie mee te verhogen diuretica of dialyse. Een te hoog calciumgehalte wordt uit het lichaam “gespoeld” door een verhoogde urineproductie. Als het hoge calciumgehalte wordt veroorzaakt door a bot tumor of botmetastasen, de toediening van bepaalde geneesmiddelen (bisfosfonaten) kunnen de activiteit van de cellen die verantwoordelijk zijn voor botresorptie remmen en zo het calciumgehalte verlagen.
