schistosomiasis of bilharzia is een tropische ziekte die wordt veroorzaakt door zuigende wormen (trematoden). De belangrijkste onderdelen van distributie van de wormlarven zijn de binnenwateren van tropisch en subtropisch Afrika, Zuid- en Midden-Amerika en Azië.
Wat is schistosomiasis?
De wormziekte schistosomiasis kan zowel mensen als dieren treffen. Schattingen hebben aangetoond dat wereldwijd ongeveer 200 miljoen mensen hieraan lijden schistosomiasis Er zijn vier verschillende Schistosoma pathogenen die schistosomiasis van de urinewegen, darmen of kunnen veroorzaken lever De schistosomen hebben een specifieke zoetwaterslak nodig als tussengastheer voor hun ontwikkeling, waarin ze verschillende ontwikkelingsstadia doorlopen van ei tot staartlarve. De ziekteverwekker werd in 1852 ontdekt door de Duitse arts Theodor Bilharz, naar wie de ziekte ook is vernoemd. Schistosomiasis veroorzaakt acute en chronische symptomen en zelfs ernstige orgaanschade. Indien onbehandeld, kan de ziekte leiden tot de dood. Met tijdige therapie met wormafdrijvend is er een goede kans op genezing.
Oorzaken
Mensen en dieren die met schistosomiasis zijn geïnfecteerd, scheiden trematode uit eieren in uitwerpselen en urine. Als de uitscheidingen het oppervlaktewater bereiken, kan de eieren worden opgenomen door zoetwaterslakken (tussengastheer), waarin ze zich binnen enkele weken tot larven ontwikkelen voordat ze worden uitgescheiden. In het stadium van de staartlarven zwemmen ze in binnenwateren en hechten zich aan de huid van mensen en dieren bij contact (laatste gastheer). De larven komen vervolgens het menselijk lichaam binnen via de huid en de cyclus begint opnieuw. Oorzaken voor het wijdverbreide voorkomen van schistosomiasis zijn slechte hygiënische omstandigheden voor sanitaire voorzieningen en water behandelingsfaciliteiten in getroffen gebieden.
Symptomen, klachten en tekenen
Het eerste teken van schistosomiasis is meestal huiduitslag die gepaard gaat met jeuk, die een paar dagen nadat de larven de huid Ongeveer drie tot tien weken later begint de tweede fase van de ziekte rillingen, koorts, hoofdpijn, spier en pijn in de ledematen, en zwelling van de weefselvocht knooppunten, lever en milt is ook mogelijk. Af en toe kan dit zogenaamde Katayama-syndroom levensbedreigend zijn, maar in veel gevallen ervaart de getroffen persoon zelfs in deze tweede fase geen noemenswaardige symptomen. Indien onbehandeld, vordert de ziekte na enkele weken naar een derde fase, die bekend staat als chronische schistosomiasis. De symptomen zijn afhankelijk van welke organen worden aangetast door de schistosomen: Milde gevallen van intestinale bilharzia zijn merkbaar door pijn in de buikalgemeen gevoel van ziekte en ongewenst gewichtsverlies bloederig slijm diarree suggereert intestinaal ontsteking. Bloed in de urine, vaak geassocieerd met een verhoogde drang om te plassen en brandend tijdens het plassen, kan duiden op betrokkenheid van de urinewegen en geslachtsorganen. In het ergste geval kan schade aan de blaas slijmvlies kan resulteren in blaaskanker Als worm eieren ga het portaal binnen ader systeem van de lever, inwendige bloeding is soms het gevolg, en leverdisfunctie kan leiden tot accumulatie van water in de buik (ascites) in vergevorderde stadia. Af en toe een aanval op de zenuwstelsel veroorzaakt neurologische gebreken en convulsies.
Diagnose en progressie
De incubatietijd voor schistosomiasis is tussen de drie en tien weken vanaf het binnenkomen van de larven tot de ontwikkeling van de eerste tekenen van de ziekte. De staartlarven hebben speciale klevende organen waarmee ze zich hechten aan de huid van de eindgastheren. Na huidhechting slagen de larven erin om binnen enkele minuten de huid en de onderliggende weefsellagen binnen te dringen. De penetratie zelf wordt meestal niet opgemerkt. Soms ontstaan er kleine jeukende plekjes op de plaats van binnenkomst door het enzym dat door de larven wordt uitgescheiden, maar deze verdwijnen snel. Eenmaal in de bloed en weefselvocht circulatie van de laatste gastheer komen ze in de lever, waar ze zich binnen een paar weken ontwikkelen tot geslachtsrijpe zuigwormen. Tijdens deze fase treden verschillende symptomen op, zoals koorts, pijn in de buik, hoofdpijn en pijn in de ledematen. Gezwollen weefselvocht knooppunten, lever en milt zijn vaak ook voelbaar. De uitgescheiden eieren reizen via de bloedbaan naar andere organen (urinewegen blaas, darmen, longen, nieren en centraal zenuwstelsel), waar ze veroorzaken ontsteking dat maakt de ziekte chronisch. Diagnose van schistosomiasis is relatief eenvoudig. Zodra de trematoden eitjes beginnen te leggen, zijn deze microscopisch zichtbaar in de uitscheidingen van de eindgastheer. De immuunsysteem produceert antilichamen die ook detecteerbaar zijn in de bloed Als de ziekte zich al heeft gemanifesteerd, kunnen trematode-eieren ook worden gedetecteerd door biopsieën van aangetaste organen zoals de darm. slijmvlies, blaas muur of lever.
Complicaties
Als de behandeling onvoldoende of afwezig is, kunnen verschillende complicaties optreden tijdens het verloop van schistosomiasis. Als het initial koorts stijgt boven de 41 graden Celsius, kan dit leiden tot ernstige problemen met de bloedsomloop. Bij kinderen, ouderen en zieken is er acuut levensgevaar. Indien onbehandeld, ontwikkelt schistosomiasis zich tot een chronische infectie. Afhankelijk van waar de wormen hun eieren leggen, kunnen verschillende symptomen optreden. Een aantasting van de lever kan leiden tot de vorming van spataderen in de slokdarm. Op de darm en blaas is de ontwikkeling van fistels denkbaar. Dit kan gepaard gaan met waterig of bloederig diarree, die het risico van uitdroging or bloedarmoede Bovendien is de darm tijdens de acute fase van de ziekte buitengewoon vatbaar voor andere pathogenen en heeft de neiging slijmvliesgroei te ontwikkelen. Kwaadaardige degeneratie van de blaas is ook mogelijk en leidt vervolgens tot blaaskanker In een bijzonder ongunstig beloop eindigt schistosomiasis met de dood van de patiënt. Therapie voor schistosomiasis kan ook bijwerkingen veroorzaken. Af en toe, duizeligheidnetelroos of gastro-intestinale klachten optreden. Sommige patiënten hebben ook allergische reacties op de drugs gebruikt.
Wanneer moet je naar een dokter?
Schistosomiasis moet altijd door een arts worden behandeld. Er kan tijdens het proces geen zelfgenezing plaatsvinden, dus moet in elk geval een arts worden geraadpleegd om schistosomiasis goed te behandelen. In het ergste geval kan dit leiden tot de dood van de getroffen persoon. Een arts moet worden geraadpleegd als de getroffen persoon lijdt aan ernstige huiduitslag die gepaard gaat met jeuk. In de regel treedt deze uitslag op zonder een bepaalde reden en heeft het een zeer negatief effect op de kwaliteit van leven van de getroffen persoon. Er is ook erg ernstig pijn in de ledematen en, in de meeste gevallen, gezwollen lymfeklieren Evenzo zwelling van de milt of lever duiden vaak op schistosomiasis. In eerste instantie kan een huisarts geraadpleegd worden. Bij calamiteiten of acute symptomen kan ook het ziekenhuis worden bezocht of een spoedarts worden gebeld. Mogelijk wordt door deze ziekte ook de levensverwachting van de getroffen persoon verminderd.
Behandeling en therapie
De behandeling van de acute fase bij schistosomiasis is gebaseerd op twee pijlers. Ten eerste worden de acute symptomen van de ziekte behandeld met koortswerende en pijnstillende middelen drugs Verder speciale ontwormingsmiddelen zoals praziquantel worden toegediend om de trematoden en wormeieren te doden. Het succes van de therapie hangt voornamelijk af van de ernst van de worminfectie en of de ziekte al in de chronische fase is gekomen. Schistosomiasis wordt ook geassocieerd met een geclusterde incidentie van blaaskanker, longontstekingen levercirrose in besmette gebieden.
het voorkomen
Omdat er tot op heden geen medicamenteuze profylaxe tegen de ziekteverwekker van schistosomiasis beschikbaar is, kan infectie alleen worden voorkomen door preventieve maatregelen te nemen. maatregelen Bij reizen naar gebieden die besmet zijn met de ziekteverwekker van schistosomiasis, moet elk contact met de binnenwateren worden vermeden. Dit geldt in het bijzonder voor zwemmen en duiken in meren en rivieren in de overeenkomstige regio's. Infectie kan ook optreden bij drinken water als het is besmet met trematode-eieren. Kraanwater mag daarom alleen worden gedronken als het van tevoren is gekookt. Er is een vaccin ontwikkeld tegen een van de vier subtypen van de schistosomiasis pathogenen, maar het bevindt zich nog in de testfase.
Follow-up
Na therapie voor schistosomiasis (bilharzia) met antipyretica, analgetica, en mogelijk speciaal drugs om trematoden te doden, heeft het organisme een herstelperiode nodig om te rusten. Patiënten dienen het advies van de arts zorgvuldig op te volgen, vooral als de worminfectie behoorlijk ernstig was en het een chronische ziekte Op dit moment zijn er geen preventieve medicijnen tegen de infectie, daarom is het des te belangrijker om enige veiligheid te nemen maatregelen De getroffenen moeten vroegtijdig een arts raadplegen als ze tekenen opmerken. Zelfhulp maatregelen zijn geen vervanging voor behandeling of uitgebreide nazorg. Zelfs als patiënten op weg zijn naar herstel, moeten ze hun symptomen in de gaten houden voor het geval opnieuw medisch ingrijpen nodig is. Afhankelijk van de generaal voorwaardekunnen de ziekteverwekkers gevaarlijke orgaanschade veroorzaken. Dit is vooral riskant voor degenen die al lijden aan een reeds bestaande voorwaarde Met de nodige aandacht en voorzichtigheid worden eventuele problemen in een vroeg stadium opgemerkt. Dan moet een korte doktersafspraak worden gemaakt om het te onderzoeken voorwaarde van de getroffen persoon in detail. Het daaropvolgende medische advies zal de patiënten helpen om het organisme weer te herstellen en te versterken. Het lichaam heeft echter enige tijd nodig om volledig te herstellen.
Dit is wat u zelf kunt doen
Voor een verblijf in het buitenland dient de reiziger zich altijd voldoende en tijdig te informeren over de lokale en hygiënische omstandigheden van zijn bestemming. Touroperators of het buitenlandkantoor kunnen open vragen over de voorwaarden in het buitenland beantwoorden en eventueel helpen verduidelijken volksgezondheid voorwaarden van de gewenste verblijfplaats. Aangezien de ziekte wijdverspreid is in tropische of subtropische gebieden, dient voor aanvang van de reis met de behandelende huisarts te worden besproken of eventuele vaccinaties moeten worden uitgevoerd of dat de getroffen persoon voorzorgsmaatregelen moet nemen om zijn eigen organisme te ondersteunen. Hoewel er geen beschermende vaccinatie is voor met name deze ziekte, moet toch worden gecontroleerd of de algemene toestand moet worden beschermd tegen andere kiemen De ziekteverwekker van schistosomiasis kan ernstige en levensbedreigende orgaanschade veroorzaken. Daarom behoren met name mensen die lijden aan reeds bestaande organische ziekten tot een risicogroep. Ze wordt geadviseerd om reisplannen en eventuele omstandigheden van de reis in nauwe samenwerking met hun behandelende arts in detail te bespreken. Bij de eerste tekenen van lichamelijke klachten is een bezoek aan de dokter onontbeerlijk, aangezien de zelfhulpmaatregelen alleen voldoende zijn om mogelijke omstandigheden en risico's te informeren. Ze kunnen de behandeling niet vervangen of verlichting bieden van bestaande symptomen. Bij de eerste onregelmatigheden moet een arts worden geraadpleegd, omdat acute actie vereist is.
