Palliatieve geneeskunde houdt zich bezig met de medische behandeling van ziekten die niet meer te genezen zijn en de levensduur beperken. Het doel is niet om het leven te verlengen, maar om de kwaliteit van leven van de patiënt te verbeteren. Alle behandelingen worden uitgevoerd met toestemming van de getroffen persoon.
Wat is palliatieve zorg?
Palliatieve geneeskunde houdt zich bezig met de medische behandeling van ziekten die niet meer te genezen zijn en die de levensduur beperken. Het doel is om de kwaliteit van leven van de patiënt te verbeteren. De ontwikkeling van palliatieve geneeskunde was het noodzakelijke antwoord op het toenemende taboe van sterven in de moderne tijd als gevolg van individualisering, secularisatie van de samenleving en verzwakking van het gezin. In 1967 richtte de Engelse arts Cicely Saunders St. Christopher's Hospice op in Londen. Lang daarvoor wees ze herhaaldelijk op de misstanden bij de zorg voor ernstig zieken en stervenden in ziekenhuizen. Daar, maatregelen werden alleen gebruikt om het leven te verlengen, wat op geen enkele manier de kwaliteit van leven van de patiënten verbeterde. In zijn concept streefde het het doel na om terminaal zieke patiënten die geen kans op herstel meer hebben, in staat te stellen waardig en zoveel mogelijk symptoomvrij te leven tot het einde van hun leven. In Duitsland is de ontwikkeling van palliatieve zorg begon in de jaren tachtig met de oprichting van de eerste hospices. Pas in de jaren negentig begon een snelle ontwikkeling in de palliatieve geneeskunde. Het doel van palliatieve behandeling is om de kwaliteit van leven te waarborgen door uitgebreide medische, verpleegkundige of psychosociale zorg te bieden aan de getroffenen en hun families.
Behandelingen en therapieën
In palliatieve zorg, patiënten met ongeneeslijke ziekten zoals gevorderde kanker, ernstige cardiovasculaire ziekten, progressieve ziekten van interne organen, 에이즈, en er wordt ook voor dodelijke neurologische ziekten (zoals ALS) gezorgd. Kwaadaardige tumoren vertegenwoordigen het grootste aandeel in hospices in ziekenhuizen en palliatieve zorg afdelingen. Palliatieve geneeskunde vereist de samenwerking van verschillende specialisten in een team. Zo moet medische zorg enerzijds en verpleging en psychosociale zorg van de patiënten anderzijds worden verzekerd. Medische zorg omvat symptoomcontrole en het verlichten van ongemak door middel van behandelingsmethoden die niet extra zijn spanning op de patiënt. De belangrijkste symptomen die in de palliatieve zorg worden behandeld, zijn onder meer pijn, zwakheid, 피로 or ademhaling moeilijkheden. Pijn wordt meestal verlicht door medicatie. Voor mild pijn, niveau 1 medicijnen zoals metamizol worden gebruikt. Hoge pijnintensiteit vereist ook vaak het gebruik van zwakke of zelfs sterke opiaten van niveau 2 en 3. Voor kortademigheid en misselijkheid, zijn er vergelijkbare graduele therapieën bij drugsgebruik. In speciale crisissituaties, zoals maatregelen zo invasief ventilatie of palliatieve chirurgie zijn ook mogelijk in het kader van de mogelijkheden en met het oog op de kans op succes voor een tijdelijke verbetering van de symptomen. Er moet altijd worden afgewogen of de behandeling noodzakelijk of zelfs extra belastend is voor de patiënt. Het doel van de therapie is altijd gericht op het verlichten van de symptomen. Fysiotherapeutisch of lichamelijk maatregelen kan ook vaak het ongemak verlichten. De andere pijler van palliatieve zorg is gebaseerd op verpleging en psychosociale zorg voor de patiënt. Dit deel van de therapie wordt steeds belangrijker naarmate de ziekte voortschrijdt. De combinatie van symptoombehandeling en psychologische zorg draagt ook in de laatste levensfase nog bij aan een hoge kwaliteit van leven. Het is ook belangrijk om naaste familieleden te betrekken bij het algehele behandelconcept. In de laatste levensfase is dit een geruststellend gevoel voor zowel de patiënt als zijn of haar naasten.
Diagnose- en onderzoeksmethoden
Bij palliatieve zorg is het uitgangspunt om zo min mogelijk techniek te gebruiken. Omslachtige diagnostische procedures moeten worden vermeden. De voornaamste klacht van de patiënt is bekend. Op het medische gebied van palliatieve zorg is de belangrijkste zorg de symptoomcontrole. Het is voor de patiënt vaak onredelijk om causaal onderzoek te doen wanneer zich nieuwe symptomen voordoen. In de meeste gevallen is dit het begin van een nieuw stadium van de ziekte, waarbij extra organen worden aangetast. De veelheid aan faalverschijnselen moet zo worden behandeld dat de patiënt kwaliteit van leven wint. Echter, minder stressvolle onderzoeken zoals laboratoriumtests voor bloedafscheiding, ontlasting of urine moet worden uitgevoerd. Veranderingen in het bloed telling of in de andere biologische monsters kunnen aanwijzingen geven voor aanvullende veranderingen die kunnen worden beheerd zonder belastende therapieën in de context van palliatieve zorg. Infecties kunnen bijvoorbeeld vaak worden teruggedraaid met medicamenteuze behandeling. Als het mineral evenwicht ontspoort, een andere samenstelling van de dieet of de administratie van extra mineralen kan helpen. In uitzonderlijke gevallen kan beeldvorming nuttig zijn bij volksgezondheid crises om plotselinge veranderingen te detecteren, zoals darmobstructie, urineretentie, of anderen, en om een onmiddellijke spoedbehandeling te starten. De belangrijkste focus ligt echter op medische en psychosociale ondersteuning voor de ernstige onderliggende factoren voorwaarde In deze context is het doel van palliatieve zorg, zoals reeds vermeld, om de kwaliteit van leven te behouden tot het einde van het leven, ondanks de ernst van de ziekte. Naast medische zorg is de psychosociale component van therapie speelt vaak een nog grotere rol. In deze context moeten enkele belangrijke principes van palliatieve geneeskunde in acht worden genomen. Deze principes omvatten het vertellen van de patiënt de waarheid over zijn of haar voorwaarde en het bieden van begeleiding bij besluitvorming. De patiënt dient op basis hiervan autonoom te beslissen over behandelingsmaatregelen. Therapie zou dat niet moeten doen leiden tot een toename van het lijden, zelfs als het bedoeld is om het leven te verlengen. Sociaal contact is vooral belangrijk in de palliatieve zorg.
