Normaal gesproken is de structuur van het kraakbeen zorgt voor een pijnloze en optimale beweging in het gewricht. Het laat de twee toe botten betrokken, de dij en de heup, om heen en weer te glijden en zonder problemen alledaagse bewegingen uit te voeren, zoals traplopen en lopen. Zonder de kraakbeen, deze bewegingen zouden ondenkbaar zijn.
Kraakbeen kaalheid beschrijft de voorwaarde als er geen kraakbeen meer is. De heup gewricht wordt gevormd door de hoofd van de dij bot (caput femoris) en het acetabulum. Beide structuren zijn bedekt met kraakbeen.
De kraakbeenstructuur en synoviale vloeistof zorg ervoor dat er geen wrijving is of pijn tijdens bewegingen. Als dat zo is kraakbeenschade, dwz een soort traan in het kraakbeenweefsel, pijn kan optreden, die mogelijk moeten worden behandeld. Dit kan een klein scheurtje zijn, maar het kan ook veel grotere afmetingen aannemen (tot € 2, - maat). Het probleem met kraakbeenschade is dat het kraakbeen zijn eigen kraakbeen niet heeft bloed of zenuwtoevoer zoals de meeste andere structuren in ons lichaam, maar wordt grotendeels geleverd door de omliggende structuren. Als kraakbeenweefsel beschadigd is, is de eigen regeneratie van het lichaam om deze reden meestal zeer beperkt.
Oorzaken van kraakbeenschade aan de heup
Omdat het kraakbeenweefsel onmisbaar is voor ons gewrichten om een soepele, pijnloze beweging uit te voeren, is het niet verwonderlijk dat de minste verstoring in deze optimale constructie klachten oplevert die verholpen moeten worden. De redenen voor kraakbeenschade kan niet altijd duidelijk worden vastgesteld. Schade aan de kraakbeenlaag die het kraakbeen vormt, kan verschillende oorzaken hebben.
De oorzaken kunnen worden onderverdeeld in verworven en aangeboren oorzaken. Aangeboren oorzaken zijn onder meer anatomische factoren, zoals verschillende been lengtes, en X- of O-poten. Verworven oorzaken zijn onder meer traumatische en ontstekingsprocessen.
Een eerder ongeval is typerend voor een dergelijke slijtage van het kraakbeenweefsel, maar ook verkeerd, te veel spanning kan als gevolg daarvan dergelijke schade veroorzaken. Als het gewricht plotseling zeer zwaar wordt belast, bijvoorbeeld bij een auto-ongeluk of tijdens het sporten, kan het kraakbeen beschadigd raken. Deze processen hoeven echter niet per se plotseling te gebeuren, maar kunnen zich over vele jaren ontwikkelen.
Zelfs jarenlange competitiesport kan het kraakbeenweefsel beschadigen. In sommige gevallen kan een stukje kraakbeen ook afbladderen, wat weer kan leiden tot pijn en beperkte beweging. Risicofactoren voor de ontwikkeling van een chronische ziekte van de gewrichten, zoals artritis, zijn typisch zwaarlijvigheid en bepaalde beroepsgroepen die hun gewrichten tot overmatige stress.
Schade als gevolg van langdurige stress is vaak groter dan schade na een traumatische gebeurtenis (verkeersongeval, sportblessure). Kraakbeenschade kan ook optreden bij stofwisselingsstoornissen zoals jicht aanwezig zijn, of wanneer infecties veroorzaakt door bepaalde bacteriën zijn eraan voorafgegaan. Het is niet absoluut noodzakelijk dat de infectie in de heup gewricht.
Reumatische aandoeningen, zoals reumatoïde artritis, kan ook de oorzaak zijn van kraakbeenschade in de heup gewricht. Ook beïnvloedende factoren als leeftijd en individuele belasting van het gewricht spelen een doorslaggevende rol bij het ontstaan van kraakbeenschade in het heupgewricht. In sommige gevallen kan de schade eenzijdig zijn, maar is deze meestal aanwezig op beide heupgewrichten. De diagnose wordt vaak gesteld tussen de 40 en 50 jaar.
Alle artikelen in deze serie:
