De geniohyoid-spier is een van de suprahyoid-spieren die samen de kaak openen en deelnemen aan het slikken. De hypoglossale zenuw is verantwoordelijk voor de zenuwtoevoer naar de geniohyoid-spier. Dienovereenkomstig schaadt hypoglossale zenuwverlamming de functie van de spier en veroorzaakt dysfagie, die kan optreden in de context van talrijke neurologische, spier- en andere ziekten.
Wat is de geniohyoid-spier?
Een van de suprahyoid-spieren in het kaakgebied van mensen is de geniohyoid-spier, ook bekend als de hyoid-spier. Naast de geniohyoideus-spier omvat de suprahyoidale spiergroep ook de digastricus-spier, de mylohyoideus-spier en de stylohyoideus-spier. Bij het slikken en openen van de kaak werken deze vier spieren samen. De tongbeenspier is een van de skeletspieren die vrijwillig kunnen worden beïnvloed. Het is ook betrokken bij verschillende reflexen, bijvoorbeeld bij automatisch slikken en braken. De braken midden in de hersenstam reageert op potentieel giftige stoffen en kan het ledigingsproces in gang zetten. Om dit te doen, coördineert het de interactie van verschillende zenuwen, spieren en klieren. De positie van de geniohyoid-spier is een kenmerk dat moderne mensen (Homo sapiens) onderscheidt van Neanderthalers: deze hadden een horizontale tongbeenspier, terwijl de geniohyoid-spier in Homo sapiens enigszins schuin is. Het is mogelijk dat dit verschil het articulatievermogen beïnvloedt.
Anatomie en structuur
De geniohyoideus-spier is afkomstig van de spina mentalis, die een uitsteeksel vormt in het onderkaakbeen (Os mandibulare) en daar aan de binnenkant wordt aangetroffen (Facies interna). De basis van de spier bevindt zich op het tongbeen (Os hyoideum). In zijn fijne structuur bestaat de geniohyoid-spier uit dwarsgestreept spierweefsel, waarvan de naam is afgeleid van de gemakkelijk herkenbare vezelachtige structuur. De individuele langwerpige spiervezels zijn elk omgeven door een laag bindweefsel binnenin zijn de filamenteuze myofibrillen. Om hen heen is het sarcoplasmatisch reticulum gewikkeld, dat overeenkomt met het endoplasmatisch reticulum van andere cellen. De myofibrillen kunnen worden onderverdeeld in dwarsdoorsneden die bekend staan als sarcomeren. Een Z-schijf begrenst elke kant van het sarcomeer en dient als ondersteuning voor kleine filamenten. Volgens het ritsprincipe worden filamenten van actine en tropomyosine aan de ene kant en myosine aan de andere kant afwisselend gerangschikt, zodat ze in elkaar kunnen glijden wanneer de spier samentrekt. De geniohyoid-spier ontvangt dergelijke neuronale signalen via de hyoglossale zenuw, die is verbonden met de spinal cord via spinaal segment C1 en innerveren ook de andere suprahyoid spieren.
Functie en taken
De functie van de geniohyoid-spier is om te helpen bij het openen van de kaak en het slikken, door aan de tong vooruit. Bovendien is het betrokken bij zijwaartse bewegingen van de kaak en vormt het samen met de andere suprahyoid-spieren de musculatuur van de bodem van de mond Motorvezels van de hypoglossale zenuw geven signalen door aan de geniohyoid-spier door neurotransmitters vrij te geven op de kruising tussen de zenuwvezels en de spiercel. Deze boodschappers hechten omkeerbaar aan receptoren aan de buitenkant van de spier celmembraan Een geactiveerde receptor opent ionenkanalen waardoor geladen deeltjes de cel binnenstromen en een elektrische eindplaat in de spier veroorzaken. Dit verspreidt zich over het weefsel van de geniohyoid-spier en stimuleert het loslaten van het sarcoplasmatisch reticulum calcium ionen. De ionen binden zich aan de actine / tropomyosine-filamenten van de fijne myofibrillen die in de spiervezel, waardoor hun ruimtelijke structuur verandert. Het resultaat is dat de myosine-filamenten met hun "kop" gehecht worden aan de actine / tropomyosinestreng. Als gevolg hiervan duwen de myosinefilamenten verder tussen de complementaire vezels, waardoor het sarcomeer en uiteindelijk de hele spier actief worden verkort. Samentrekking van de geniohyoid-spier trekt op zijn beurt de tong vooruit.
Ziekten
Een laesie op de hypoglossale zenuw kan de functie van de geniohyoid-spier beïnvloeden wanneer de innerverende vezels niet langer zenuwsignalen naar de spier overbrengen. Hypoglossale verlamming treft meestal niet alleen de geniohyoid-spier, maar ook de andere tong Vaak lijdt de zenuw slechts aan één kant van het gezicht beschadigd, wat resulteert in een hemiplegie van de tong. Functioneel leidt deze verlamming vaak tot slikstoornissen (dysfagie) en motorische problemen tijdens het spreken. De positie van de tong wijkt vaak af van de normale positie in de mond Aanhoudende hypoglossale verlamming leidt geleidelijk tot atrofie van de aangetaste spieren, wat resulteert in de gemakkelijk herkenbare asymmetrie, die vooral zichtbaar is bij het uitsteken van de tong. Er kunnen verschillende oorzaken worden overwogen voor hypoglossale verlamming, waarvan er één is beroerte of herseninfarct. In Duitsland lijden 160-240 van de 100,000 mensen aan ischemie beroerte elk jaar, wat de meest voorkomende vorm van herseninfarct is en te wijten is aan het onderaanbod van bloed aan de hersenen De symptomen kunnen variëren, afhankelijk van het getroffen gebied. Hypoglossale verlamming kan ook permanente schade zijn als het zenuwweefsel permanent beschadigd is. Vooral in de gevorderde cursus van Alzheimer-dementieslikstoornissen kunnen ook duidelijk worden. De neurodegeneratieve ziekte manifesteert zich aanvankelijk op korte termijn geheugen aandoeningen en leidt tot toenemende symptomen zoals agnosie, apraxie, spraak- en taalstoornissenapathie, en uiteindelijk tot bedlegerigheid en talrijke motorische stoornissen. Neuromusculaire ziekten, naast misvormingen en neoplasmata, zijn dat wel andere mogelijke oorzaken van dysfagie waarbij de geniohyoid-spier en andere spieren betrokken zijn. Directe verwonding van de geniohyoid-spier is mogelijk tijdens het plaatsen van het implantaat en andere gezichtsblessures en fracturen.
