Dopamine: brenger van geluk of bewerker van ziekte?

dopamine is een belangrijke boodschapper van de zenuwstelsel​ Als een zogenaamde neurotransmitter - een soort hormoon - het verzendt signalen tussen neuronen en zorgt zo voor de controle van zowel fysieke als mentale bewegingen. Als gevolg, dopamine is verantwoordelijk voor een verscheidenheid aan lichamelijke reacties, zoals fijne motoriek of lichaamsbeweging, maar ook voor mentale drive, welzijn, levensvreugde, moed, concentratie en plezier. dopamine communiceert constant met serotonine, wat een meer dempend en ontspannend effect heeft. Daarnaast komt dopamine vrij als een gevoel van geluk bij bepaalde activiteiten, zoals eten of seks, en wekt daarbij het verlangen naar herhaling op.

Dopamine: drugsverslaving door "beloningssysteem"

Dit "beloningssysteem" kan echter gevaarlijk worden wanneer drugs worden misbruikt, omdat dopamine ook meer vrijkomt wanneer amfetaminen, opiaten en cocaïne worden ingenomen, leidend tot verslaving. Nicotine leidt ook tot het vrijkomen van dopamine en zorgt zo voor gevoelens van geluk bij het roken. Alleen al het vasthouden en opsteken van een sigaret maakt dopamine vrij. Dit maakt het moeilijk voor verslaafden om er een gewoonte van te maken roken​ De hoeveelheid dopamine die in de hersenen verschilt van persoon tot persoon en is waarschijnlijk ook verantwoordelijk voor het individuele temperament. Onderzoekers van het Charité University Hospital in Berlijn hebben ontdekt dat mensen met hoge dopamineconcentraties meestal angstiger zijn dan mensen met minder dopamine. Mensen met een gemiddeld bedrag van de neurotransmitter zijn meestal evenwichtig en inhoudelijk. Vanwege de vele functies kan het echter snel gevaarlijk worden als er een tekort of teveel aan dopamine is.

Overtollige dopamine: angst en schizofrenie.

Dopamine is verantwoordelijk voor de overdracht van gewaarwordingen en gevoelens. Bij gezonde mensen zorgt dit voor een stabiele emotionele perceptie, omdat ze slechts ongeveer tien procent van alle indrukken en gevoelens waarnemen die hen voortdurend omringen. Mensen met een hoge dopamine concentratiekan echter aanzienlijk meer waarnemen en verliest in toenemende mate het vermogen om onderscheid te maken tussen belangrijke en onbelangrijke sensaties. Als een persoon 20 procent van alle sensaties waarneemt, kan een zenuwinzinking optreden. Een nog hogere dopamine concentratie leidt tot psychose or schizofrenie. Dopamine-antagonisten zoals neuroleptica, die helpen het dopaminegehalte te verlagen, zijn in dit geval geschikt voor behandeling.

ADD en ADHD als gevolg

De aandachtstekortsyndromen ADD en ADHD zijn ook te wijten aan een stofwisselingsstoornis van dopamine. Hier wordt dopamine te snel afgebroken, waardoor de zenuwen niet in staat zijn om inkomende stimuli te filteren. In tegenstelling tot gezonde mensen, kunnen de getroffenen geen nutteloze gewaarwordingen of geluiden uitzoeken en ze net zo intensief waarnemen als belangrijke dingen. Als gevolg, ADHD evenals ADHD leidt tot concentratiestoornissen en aandachtsproblemen.

Dopamine als het natuurlijke stimulerende middel van het lichaam

In andere gevallen gebruikt het lichaam dopamine om zichzelf te helpen. Na een lange nacht met weinig slaap is het lichaam bijvoorbeeld in staat om meer dopamine af te geven en het als een stimulerend middel te gebruiken als het lichaam zelf oppeppend. Dit is hoe het gebeurt dat ondanks slaapdeprivatie, we voelen ons vaak nog steeds gefocust, wakker en verbazingwekkend fit.

Dopamine-tekort: dreiging van de ziekte van Parkinson

Dopamine is in het lichaam verantwoordelijk voor gevoelens van geluk en het beloningssysteem. Hoe minder ervan wordt vrijgegeven, hoe droeviger en lustelozer de betreffende persoon is. Een tekort aan dopamine kan dus leiden naar Depressie en lusteloosheid. Vanwege het effect van dopamine op de lichamelijke motoriek kan een te laag dopaminegehalte ook leiden naar Parkinson​ Er is aangetoond dat dit onlosmakelijk verbonden is met een tekort aan dopamine - bij mensen met Parkinson kan de dopamineconcentratie in de hersenen is tot 90 procent lager dan bij gezonde mensen. Parkinson treft vooral oudere mensen. De ziekte, ook wel 'schudverlamming' genoemd, gaat gepaard met de volgende symptomen:

  • Tremor
  • Hoofd wiebelt
  • Epileptisch zweten
  • Geremde gang
  • Geheugenstoornis
  • Onhandigheid

In ernstige gevallen van Parkinson kan het helpen om dopamine-versterkende medicijnen in te nemen.

Dopaminegehalte reguleren door innerlijk evenwicht

Echter, voor alle andere begeleidende symptomen van dopamine-deficiëntie of overmaat, de administratie van medicijnen voor volksgezondheid modulatie is uitgesloten. Hier moeten getroffen individuen zelf actie ondernemen. Optimale dopaminegehaltes kunnen op zichzelf worden bereikt als ze hun levensstijl veranderen. Het kan handig zijn om op zoek te gaan naar een baan die je vervult, je gelukkig maakt en je het gevoel geeft dat je iets nuttigs hebt gedaan. Meditatie, ontspanning opdrachten, yoga, vastend geneest of Pilates kan ook helpen om innerlijk te herstellen evenwicht en zo de dopamine van het lichaam op het juiste niveau te brengen.