Test op ADS bij volwassenen
Volwassenen met ADHD kan ook op dezelfde manier worden getest als kinderen, want voor elke leeftijdsgroep zijn er vragenlijsten over symptomen en bijbehorende problemen. Voor de pure aandachtstest zijn er ook hele testbatterijen die de arts met de patiënt kan uitvoeren. De moeilijkheid is echter om je bewust te worden van je eigen ADHD en om een arts te raadplegen.
Patiënten zijn zich in de regel niet bewust van hun aandoening en beschouwen de symptomen als karakterzwakte. Dus indien ADHD wordt niet vroeg gediagnosticeerd jeugd, leren mensen er pas laat of nooit over. Het is niet ongebruikelijk voor de arts die de patiënt behandelt voor begeleidende problemen zoals Depressie om als eerste te vermoeden dat de patiënt een aandachtstekortstoornis heeft. De diagnose wordt vervolgens gesteld door middel van een gedetailleerde bespreking en terugblik op alle jaren waarin de problemen zich hebben ontwikkeld. Met name bij volwassenen is het gesprek met de arts daarom belangrijker dan gestandaardiseerde tests, waarbij veel patiënten die compensatiestrategieën hebben ontwikkeld ook door de rangen zouden vallen en niet worden herkend.
Differentiële diagnose
Omdat een exacte diagnose nodig is voor een therapie, moeten specifieke ziekten worden afgebakend door differentiële diagnose. Dit betekent dat typische onderzoeken worden gebruikt om ziekten uit te sluiten die zich symptomatisch gelijkend op ADS manifesteren. Een differentiële diagnostische afbakening kan ook nodig zijn als naast ADHD andere ziekten worden vermoed, die de situatie bemoeilijken. Voor meer en meer gedetailleerde informatie over differentiële diagnose, klik dan op het diagnose van ADS: Diagnose van ADS.
Wat is het verschil met ADHS?
Bij typische ADHD staan de symptoomcomplexen van hyperactiviteit en impulsiviteit op de voorgrond. De getroffenen laten vaak het typische beeld zien van een ‘friemelende Philip’ die niet stil kan zitten en de boodschap niet op anderen kan overbrengen. Bij deze vormen van ADHD zijn de symptomen er dus al in merkbaar jeugd en de ouders en leerkrachten van het kind raadplegen een arts.
Zelfs met ADHD zonder hyperactiviteit zijn de symptomen sindsdien aanwezig jeugd, maar worden vaak over het hoofd gezien. Deze kinderen ervaren een vergelijkbare sensorische overbelasting als bij ADHD, waarbij het moeilijk is om het belangrijke van het onbelangrijke te scheiden en daardoor veel te veel prikkels uit hun omgeving opnemen. De aandachts- en concentratiestoornis is het gevolg van deze overmatige vraag, omdat er gewoon te veel informatie tegelijk naar hen wordt gegooid.
Hyperactieve kinderen compenseren dit met beweging, opvallend gedrag en impulsieve reacties. Hypoactieve, dwz “onderactieve” ADD-kinderen proberen zich af te sluiten van de buitenwereld en hun toevlucht te nemen tot hun verbeelding. Hierdoor ontstaat het beeld van de typische “dromer”, die ook moeite heeft met concentreren en dus ook problemen heeft op school.
Deze dromerige afwezigheid van geest wordt echter vaak geïnterpreteerd als normale verlegenheid en introversie en de moeilijkheden op school als een gebrek aan intelligentie. Dit kan ernstige gevolgen hebben, omdat de mislukkingen en sociale problemen dan worden toegeschreven aan het eigen karakter en het gevoel van eigenwaarde enorm onder druk zetten. Dit bevordert dan de bijbehorende problemen op latere leeftijd, zoals Depressie en sociaal isolement.
Vanwege de moeilijkheid om de aandoening te identificeren, heeft ADHD daarom een hoger risico op psychische problemen en gedragsproblemen dan ADHD. Bovendien gaat het vaker door tot in de volwassenheid, wat niet alleen te wijten is aan het ontbreken van therapie en ook andere redenen moet hebben. Het is echter nog onduidelijk wat de symptomen veroorzaakt en waar het verschil tussen de hyper- en hypoactieve vormen van ADHD vandaan komt.
Sommige mechanismen, zoals gestoorde signaaloverdracht in de hersenen, zijn gemeenschappelijk voor beide typen, terwijl de verschillen die tot de verschillende manifestaties leiden nog niet volledig zijn onderzocht. Voor alle vormen van ADHD geldt echter het volgende: vroege herkenning en behandeling van de symptomen vermindert het lijden van bijna alle patiënten en stelt hen in staat een onbeperkt leven te leiden. Veel symptomen van ADHD zijn vergelijkbaar met die van het syndroom van Asperger, wat een aandoening is van de autisme spectrum.
Sociaal isolement, psychische afwijkingen en ongepast gedrag komen met name voor bij beide aandoeningen. Sommige patiënten hebben eigenlijk beide aandoeningen, maar meestal is er maar één voorwaarde dat moet worden geïdentificeerd. Om deze reden moeten aandachtstekorten die kenmerkend zijn voor ADHD worden onderscheiden van symptomen die lijken op autisme.
