Het volgende artikel gaat over de basishouding van het liggen. Na een voorafgaande definitie wordt gepresenteerd welke taken, functies en welk voordeel liegen voor de mens vervult. Evenzo worden ziekten en klachten besproken die het gevolg zijn van een verkeerde houding of anderszins verband houden met deze lichaamshouding.
Wat ligt er?
Liggen is een fysieke, menselijke activiteit. Het vertegenwoordigt een tegenhanger van de mogelijkheden van staan en lopen. Liggen is een fysieke, menselijke activiteit. Het is een tegenhanger van de mogelijkheden van staan en lopen. Deze activiteit wordt niet gebruikt voor voortbeweging, maar wordt voornamelijk gebruikt om fysiologische regeneratie mogelijk te maken. De positionering in deze positie vindt altijd plaats in samenhang met een geselecteerde ondergrond. Dit kan situationeel worden gekozen, maar ook cultureel en individueel anders. Oplopend vanaf de kale vloer kunnen verschillende vormen van banken, bedden of ander meubilair worden gekozen om de hoogst mogelijke kwaliteit van rustcomfort te bieden. In wezen bevindt het menselijk lichaam zich hier in een ongeveer horizontale positie evenwijdig aan een specifieke basis. Een onafhankelijke keuze voor positionering in één positie is mogelijk, evenals een extern geïnduceerde positionering bij ziekte. Door te gaan liggen wordt meestal ook de fysieke en mentale rusttoestand van de slaap in gang gezet. Hierbij worden de volgende ligposities onderscheiden: rugligging, buikligging en laterale positie. Zowel gemengde vormen als verschillend hoofd posities zijn verdere onderscheidende criteria.
Functie en taak
Slapen is een fysiologische noodzaak, behoort tot de basisbehoeften van de mens en is optimaal uitgeput regenererend in liggende positie. De gemiddelde persoon brengt een derde van zijn totale leven liggend door. In deze positie is slechts een minimum aan spieractiviteit vereist. Het is dan ook de belangrijkste taak van deze houding om het menselijk lichaam en geest de ruimte te geven voor regeneratie. Overdag rust het gewicht van elk lichaam op de gewrichten evenals de spieren van een persoon terwijl hij / zij in beweging is. In een uitgestrekte positie wordt het bewegingsapparaat van dit gewicht bevrijd; het spierstelsel wordt zo met weinig energieverbruik ontlast en kan ontspannen. Geschikte slaapoppervlakken in de vorm van aan het lichaam aangepaste matrassen en kussens en een temperatuurafhankelijke deken spelen een essentiële rol bij het bereiken van een hoge functionaliteit. Het doel is om een fysiologisch natuurlijke kromming van de wervelkolom in de dubbele S te bereiken. Belangrijke parameters hiervoor zijn zowel de hardheid van de matras als de hoogte van het kussen en een geschikte ligpositie. Hoe hoger het lichaamsgewicht, hoe harder de matras zou moeten zijn. Liggend op de zijkant moeten bekken en schouders tot dezelfde diepte kunnen wegzakken, zodat de wervelkolom niet doorhangt. Een orthopedisch kussen ondersteunt dit. In rugligging en buikligging mag er geen holle rug of overstrekking van de nek spieren. Steunkussens onder de knieën voor rugslapers en op heuphoogte voor maag slapers verminderen het risico. Op deze manier kunnen de rompspieren maximaal worden ontlast. Regelmatige positieveranderingen zijn belangrijk om ongemak te voorkomen. Tijdens de slaap reguleert het lichaam dit zelf en zorgt voor een constante optimalisatie van de houding. De gemiddelde slaper beweegt 60 keer per nacht met een normaal slaapritme. Zo wordt eenzijdige belasting voorkomen. Wanneer de rug gestrekt is, nemen de tussenwervelschijven tijdens de slaap meer vocht op en regenereren zo het wervelapparaat. De keuze van slaapplaats en lighouding met voldoende bewegingsvrijheid zijn cruciaal om de maximale functionaliteit van het liggen voor lichaam en geest te garanderen.
Ziekten en kwalen
Vermijdbare ongemakken en ziekten kunnen het gevolg zijn van ongeschikte ligvlakken en verkeerde houdingen. Een veel voorkomende bron van fouten zijn kussens die de cervicale wervelkolom niet ondersteunen, waardoor deze gaat knikken. Dit kan op langere termijn problemen met de bloedsomloop veroorzaken zenuwschade Noch overmatige flexie veroorzaakt door kussens die te hoog zijn in rugligging, noch hyperextensie van de cervicale wervelkolom veroorzaakt door kussens die te plat zijn, worden aanbevolen. De buikligging is de meest ongezonde ligpositie, omdat het een holle rug en hoge wervelspanning bevordert door nek rotatie De natuurlijke correctie van de ligpositie en positieveranderingen tijdens de slaap mogen niet worden belemmerd of beperkt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door matrassen die te oud zijn, die uitsparingen vormen en zo voorkomen dat de wervelkolom wordt uitgerekt. Matrassen moeten na 10 jaar worden vervangen. Hoge fysieke spanning en spanningen in de nek, schouder- en lendenwervelgebied zijn veel voorkomende gevolgklachten. Stijve, gevoelloze ledematen, pijn in de onderrug of in de heupen, dijen of knieën bij het liggen op de zij kan ook het gevolg zijn. Spit en verschoven schijven resulteren in veel gevallen van een ineengedoken rug in de foetushouding. De rug moet ook tijdens het rusten recht worden gehouden. Een verkeerde lighouding kan dat wel leiden moeilijk in slaap vallen of vaak wakker worden. Dit bevordert op zijn beurt zwaarlijvigheid en Depressie, omdat de psyche en het lichaam niet voldoende kunnen regenereren. Fysiotherapeuten corrigeren deze verkeerde houdingen. Rug- en buikspiertraining (recht en schuin) zijn geschikt om rugklachten te voorkomen. Liggen is voorbestemd om te slapen, maar kan ook het gevolg zijn van externe invloeden en ziektes. Onder andere ernstige fracturen, verlamming, multiple sclerose en comateuze toestanden staan de getroffen mensen niet toe om te zitten, staan of lopen vanwege een gebrek aan spiercontrole. Ze zijn afhankelijk van externe zorg en hulp om het risico op verdere secundaire ziekten laag te houden. Langdurige positionering kan een slechte genezing tot gevolg hebben wonden (decubitus) door gebrek aan beweging en verminderd circulatie met verhoogde druk. Spieratrofie, verkorting van spieren, ligamenten en pezen, en verstijving van gewrichten (contracturen) bedreigen ook.
