Leerstoornis: oorzaken, symptomen en behandeling

A leren stoornis is een ontwikkelingsstoornis die ervoor zorgt dat kinderen hun leeftijdsgenoten op school en ander onderwijs niet kunnen bijhouden. Er zijn verschillende soorten leren stoornis, die allemaal gepast vereisen therapie.

Wat is een leerstoornis?

Deskundigen definiëren een leren stoornis als ontwikkelingsstoornis bij kinderen die verband houdt met schoolvaardigheden. Getroffen personen, met verder normale intelligentie, hebben moeite om bij te blijven met andere kinderen op school en kleuterschool​ De leerstoornis kan bijvoorbeeld betrekking hebben op lezen, schrijven of rekenen. Het hoeft niet altijd een vermindering van de bijbehorende vaardigheden te zijn, maar kan bijvoorbeeld bij hyperlexie ook betekenen dat de leesvaardigheid significant vroegtijdig wordt verworven. Onder bepaalde omstandigheden kan een leerstoornis duiden op een stoornis zoals het syndroom van Asperger​ Getroffen kinderen moeten daarom worden onderzocht en op passende wijze worden behandeld. Vaak, door middel van zo'n therapieis een aanzienlijke verbetering van het leervermogen en dus ook een sociale integratie op school en later in het dagelijkse werk mogelijk.

Oorzaken

De oorzaken van een leerstoornis kunnen variëren. Zoals in het begin al vermeld, kan het een ziekte zijn zoals autisme or Asperger syndroom, wat leidt tot een dergelijke ontwikkelingsstoornis of afwijking. Vaak is er echter geen directe ziekte of handicap te ontdekken bij de getroffen kinderen. In deze gevallen zijn er meestal meerdere factoren die leiden aan de leerstoornis. Enerzijds kan de sociale omgeving van het getroffen kind leiden tot een verandering in het leervermogen, bijvoorbeeld als er te hoge druk wordt uitgeoefend op de verwachtingen en het kind uit faalangst niet goed kan leren. Ook de school zelf, of andere klasgenoten en de leraar, kunnen een leerstoornis bevorderen, bijvoorbeeld als het kind zich niet op zijn gemak voelt of bang is om naar school te gaan. Uiteindelijk kan het kind zelf ook vatbaar zijn voor een leerstoornis vanwege biologische of zelfs psychologische factoren.

Typische en veel voorkomende leerstoornissen

  • Dyslexie (lees- en spellingstoornis, LRS).
  • dyscalculie
  • Dyscalculie (Acalculie)

Symptomen, klachten en tekenen

Een leerstoornis manifesteert zich met symptomen uiterlijk op school, maar vaak eerder. Het is dus kenmerkend dat de getroffen kinderen het geweldig hebben problemen met leren nieuwe inhoud. Dit kan betrekking hebben op leren in het algemeen of op deelgebieden. Als de leerstoornis alle gebieden raakt, kunnen de kinderen de vereiste inhoud niet snel genoeg leren. Ze lijken soms ongericht en vergeetachtig. Normaal onderwijs doet dat niet leiden tot succes met hen. Ze kunnen voor zichzelf geen leeromgeving creëren en stoppen ook zelf met leren vanwege toegenomen falen. Veel leerstoornissen hebben daarentegen betrekking op deelgebieden van het schoolonderwijs. Bijvoorbeeld, dyslexie or dyscalculie kan hier worden vermeld. Bij deze vormen van leerstoornis wordt slechts het leren van één discipline verstoord. Alle andere inhoud wordt normaal opgenomen en normaal geleerd. Een ander leerstoornis met betekenis is hyperlexie. Hier hebben kinderen een hoge affiniteit voor cijfers en letters. Ze leren de symbolen en hun functies in een zeer snel tempo. De betekenis daarvan staat echter vaak niet in voldoende mate voor hen open. Ze leren schrijven en rekenen, maar niet per se hoe ze ze correct moeten interpreteren. Over het algemeen vertonen kinderen met leermoeilijkheden gemiddeld geen verminderde intelligentie.

Diagnose en verloop

A leerstoornis wordt meestal opgemerkt wanneer de getroffen kinderen opvallende problemen hebben om op school bij te blijven in vergelijking met hun leeftijdsgenoten. Als de leraar een dergelijke zwakte opmerkt, moet hij of zij contact opnemen met de ouders zodat ze kennis nemen en, indien nodig, een psycholoog bezoeken. De psycholoog kan met eenvoudige tests achterhalen of het kind een leerstoornis heeft en zo ja, wat het is. De oorzaken moeten ook worden onderzocht. Als leerstoornissen onbehandeld blijven, gaan ze leiden tot sociaal isolement en afnemend zelfvertrouwen bij de getroffenen. Onder bepaalde omstandigheden kunnen ze school overslaan om zichzelf niet bloot te stellen aan de druk. Het instappen in een normaal beroepsleven wordt vervolgens bemoeilijkt door slechte schoolcijfers, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat die niet op zichzelf kan worden doorbroken.

Complicaties

Een leerstoornis kan geïsoleerd voorkomen of gepaard gaan met andere leerstoornissen. Bijvoorbeeld, dyscalculie en dyslexie komen vaker dan gemiddeld samen voor. Bovendien kunnen ze vergezeld gaan van andere mentale en gedragsstoornissen. Kinderen met ADHD hebben meer kans op een leerstoornis die van invloed is op lezen, schrijven of rekenen dan leeftijdsgenoten zonder ADHD. Leerstoornissen leiden vaak tot complicaties voor het dagelijkse schoolleven en het leren in het algemeen, hoewel een specifieke leerstoornis zoals dyslexie niet in verband hoeft te worden gebracht met een verminderde intelligentie. Kinderen die moeite hebben met lezen, hebben vaak moeite om kennis op te doen over andere schoolvakken, om onderzoek te doen of om voorlezen. Ze hebben hier vaak meer tijd voor nodig dan hun klasgenoten. Zonder een passende vergoeding kunnen deze kinderen dus in het nadeel zijn als het om cijfers gaat. Zelfs met een passende vergoeding, zoals extra tijd voor tests en examens, kunnen er echter complicaties optreden. Voor andere kinderen en ouders is het soms onbegrijpelijk waarom een ​​dyslectisch kind meer tijd krijgt voor opdrachten. Dit kan leiden tot wrok en jaloezie, die de sociale relaties van het kind op school kunnen beïnvloeden. Bovendien kunnen kinderen met een leerstoornis angst of neerslachtigheid ontwikkelen, die zich kunnen ontwikkelen tot een angststoornis or Depressie​ Agressief of oppositioneel gedrag is ook mogelijk. Deze complicaties vereisen extra aandacht bij de behandeling.

Wanneer moet je naar een dokter?

Als een kind aanzienlijk slechter presteert dan zijn of haar klasgenoten, moet de oorzaak worden onderzocht. Een leerstoornis is niet de enige mogelijke verklaring. Als het kind echter geen lessen heeft gemist en de tekorten op geen enkele andere manier kunnen worden verklaard, moet een leerstoornis worden overwogen. Ouders kunnen bij verschillende contacten terecht bij het vermoeden van een leerstoornis. Gespecialiseerde adviescentra die pedagogisch of psychologisch georiënteerd zijn, zijn zeer geschikt. Verder zijn zelfstandige kinder- en jeugdtherapeuten mogelijke aanspreekpunten, evenals kinderartsen. Een kinderarts geeft echter vaak alleen een verwijzing uit, aangezien leerstoornissen niet medisch worden behandeld. Het psychologische en, indien nodig, taalkundige therapie staat op de voorgrond. Opheldering door een kinderarts kan echter nuttig zijn om medische oorzaken voor de prestatiestoornissen uit te sluiten. Bovendien kan een kinderarts dit voorschrijven logopedie bijvoorbeeld voor dyslexie (leesproblemen). Als logopedie wordt voorgeschreven als remedie, de wettelijke volksgezondheid verzekering dekt meestal de kosten.

Behandeling en therapie

Als er een leerstoornis is vastgesteld, is het vooral belangrijk om de exacte oorzaak te kennen. Als er bijvoorbeeld sprake is van een ziekte of een handicap, is het mogelijk dat het getroffen kind niet in staat zal zijn om normaal leergedrag te vertonen en mogelijk naar een speciaal aangepaste school moet gaan. Als de leerstoornis het gevolg is van sociale en soortgelijke factoren, kan passende therapie in veel gevallen leiden tot normaal leergedrag en daarmee ook tot een reguliere school- en professionele loopbaan. Hierbij moet vooral het zelfvertrouwen van het kind worden versterkt, want alleen als het in zijn of haar eigen kunnen gelooft, kan het vooruitgang boeken. Een langzame en voorzichtige aanpak door ouders, leerkrachten en therapeuten is daarom noodzakelijk. Speciale bijles op maat van het kind kan helpen bij het onder de knie krijgen van de stof en er ook voor zorgen dat het kind een gevoel van leerplezier ontwikkelt.

Vooruitzichten en prognose

Een leerstoornis is een van de stoornissen die normaal gesproken wordt opgemerkt in het vroege ontwikkelingsproces van een persoon. Indien verschillend maatregelen worden genomen om het leren te bevorderen tijdens jeugd, verbeteren de cognitieve vaardigheden vaak. Dit hangt echter af van de onderliggende ziekte die aanwezig is en kan niet algemeen worden vastgesteld. Talrijk vroege interventie Er zijn programma's ontwikkeld die afzonderlijk kunnen worden gebruikt en die goed zijn onderzocht. Volledig herstel wordt echter zelden gedurende een leven bereikt. Daarom hangt de prognose af van de huidige oorzaak en het begin van de therapie. Bovendien kan een verbetering van de bestaande aandoening worden bereikt als zelfhulp maatregelen worden gebruikt naast de toepassing van medische therapieën. De omgeving en daarmee de invloed van zowel familieleden als mensen uit de sociale omgeving kan in belangrijke mate bijdragen aan een betere kans op succes voor de patiënt. Als de leerstoornis optreedt na een ongeval of een ziekte van de hersenen in de loop van het leven is de prognose meestal slechter. Verbeteren geheugen prestaties op hogere leeftijd kunnen alleen onder moeilijkere omstandigheden worden behaald. Bovendien verhinderen sommige ziekten de ontwikkeling van nieuwe geheugen inhoud. Desalniettemin kan in de meeste gevallen in samenwerking met een therapeut verlichting van bestaande symptomen worden bereikt.

het voorkomen

Een leerstoornis is niet direct te voorkomen. Ouders moeten hun kind in principe zelfvertrouwen en leerplezier geven en het zonder druk ondersteunen, zelfs als er zich problemen voordoen. Als de eerste tekenen van een leerstoornis optreden, moet de kinderarts worden geraadpleegd, zodat op tijd met een passende behandeling kan worden begonnen.

Follow-up

De maatregelen en mogelijkheden voor nazorg zijn sterk afhankelijk van het type leerstoornis. Dit is in de eerste plaats bedoeld om geïndividualiseerde ondersteuning te bieden om de voorwaarde en herstel het op de lange termijn. Getroffen personen zijn daarom afhankelijk van een uitgebreid onderzoek, dat in een vroeg stadium dient plaats te vinden. Alleen door de leerstoornis in een vroeg stadium te diagnosticeren, kunnen verdere klachten of verstoringen in de ontwikkeling van het kind worden voorkomen. Passende therapeutische benaderingen zijn belangrijk om het leervermogen van het kind te verbeteren. Hoe intensiever deze worden toegepast, hoe beter de vooruitzichten op verbetering van de beperking. Ouders kunnen ook thuis therapeutische oefeningen doen met het kind en zo de klachten verminderen. Vaak is intensieve therapie en zorg door de ouders of andere familieleden noodzakelijk. Intensieve en liefdevolle gesprekken met het kind zijn ook erg nuttig. Ouders kunnen ook contact zoeken met andere mensen met een leerstoornis, aangezien dit vaak tot informatie-uitwisseling leidt. In de regel vermindert deze ziekte de levensverwachting van het kind niet.

Wat u zelf kunt doen

Zelfhulpgroepen die zich bezighouden met leerstoornissen zijn vaak gericht op de ouders van getroffen kinderen. Steungroepen kunnen variëren in focus: sommige richten zich op wederzijdse emotionele steun of bespreken algemene opvoedingskwesties, terwijl andere zich richten op gerichte interventies om kinderen te helpen. In veel gevallen zorgt de leerstoornis ervoor dat het kind zich minderwaardig voelt en geen vertrouwen heeft in zijn of haar eigen functioneren. Sommige kinderen hebben er last van pesten op school​ Slechte cijfers op school, die het gevolg zijn van de leerstoornis, worden vaak ten onrechte toegeschreven aan een gebrek aan intelligentie. Een gevoel van prestatie in het dagelijks leven kan het zelfvertrouwen weer stimuleren. Activiteiten die het kind leuk vindt en waar hij of zij vertrouwen in heeft, zijn een goede manier om dit te doen. Sport, creatieve activiteiten, muziek en andere vrijetijdsactiviteiten zijn allemaal geschikt. Time-out en fases zonder prestatiedruk zijn ook belangrijk. Het kind mag in geen geval worden gereduceerd tot zijn of haar leerstoornis. Angststoornissen en Depressie kan gemakkelijk gedijen als het kind voelt dat hij of zij faalt. Ook hier kunnen zelfhulpmaatregelen en veranderingen in het dagelijks leven positieve effecten hebben, maar mogelijk Depressie, angststoornis of andere psychische stoornissen moeten ook worden behandeld door een getrainde professional, bijvoorbeeld een opvoeder of een kinder- en jeugdtherapeut.