Centrale veneuze druk is de bloed druk in de meerdere vena Cava en rechter atrium van de hart- Het wordt in de geneeskunde gebruikt als indicator voor bloed volume Als de veneuze druk te hoog of te laag is, kan dit wijzen op verschillende hart- en long ziekten, onder anderen.
Wat is centrale veneuze druk?
Centrale veneuze druk is de bloed druk in de meerdere vena Cava en rechter atrium van de hart- In de geneeskunde betekent centrale veneuze druk dat bloeddruk dat heerst in de meerdere vena Cava De zogenaamde superieure vena cava bevindt zich in de borstholte en bloed uit de armen, nek en hoofd stromen er samen in. De plaats waar het bloed is schepen join heet de veneuze hoek of angulus venosus. Er is één veneuze hoek aan elke kant van het lichaam. Artsen meten de centraal veneuze druk met behulp van een veneuze katheter. De patiënt ligt stil tijdens de meting. De onderzoeker steekt een dunne plastic buis in de ader De katheter gaat de ader rechtsonder sleutelbeen en reist door de ader naar het hartgebied. Deze meting zorgt voor zeer nauwkeurige resultaten. Artsen kunnen ook medicijnen toedienen via de katheter. In het bijzonder kan het lichaam elektrolyt gebruiken solutions en hartmedicatie op deze manier optimaal.
Functie en taak
In het verleden gebruikten artsen de centrale veneuze druk als maatstaf om het totale bloed en vocht te schatten volume van het organisme. Deze aanpak wordt echter algemeen als achterhaald beschouwd. In plaats daarvan gebruikt de moderne geneeskunde veneuze druk om de voorspanning te voorspellen. Preload is de kracht die ervoor zorgt dat de spiervezels van de ventrikels van het hart uitrekken. Preload vindt plaats aan het einde van diastole, wat het einde is van de verslapping van de hartspier. Centrale veneuze druk is afhankelijk van beide bloed volume en vasculaire tonus. Vasculaire tonusinvloeden bloeddruk en verwijst naar de totale perifere weerstand in het bloed schepen. Bovenal, hormonen en de bewegingen van de spieren aan de buitenkant van het bloed schepen invloed vasculaire tonus. Naast deze twee factoren is de druk in de rechter atrium van het hart speelt ook een belangrijke rol bij de centrale veneuze druk. Aan de andere kant werkt de druk mechanisch in op de aderen in de borst (intrathoracale druk) beïnvloedt de centraal veneuze druk. Bij een gezond persoon moet de centrale veneuze druk tussen 0 en 9 mmHg liggen. Gemeten met behulp van een vloeistofkolom stijgt de vloeistof tot 12 cm. Deze weergegeven waarde is het rekenkundig gemiddelde van de centraal veneuze druk. Daarnaast kunnen diagnostici ook het verloop van de veneuze druk in de tijd in de vorm van een curve weergeven. De veneuze druk volgt bepaalde fasen die cyclisch herhalen. Ze zijn afhankelijk van de hartslag: wanneer de hartspier samentrekt, pompt het hart bloed uit zijn kamers in het veneuze systeem. Verdere lichaamsvloeistof stroomt naar binnen vanuit de slagaders. Deze transporteren het zuurstof-rijk bloed naar het hart nadat de rode bloedcellen het in de longen aan zichzelf hebben gebonden. De cyclus van veneuze druk zelf kent verschillende fasen. Eerst verschijnt de A-golf, die de samentrekking van het atrium van het hart aangeeft. Dit wordt gevolgd door de C-golf - waarbij een hartklep het atrium sluit en uitpuilt. De daaropvolgende X-sink betekent dat het atrium zich ontspant naarmate de samentrekking van de gladde spier van het hart afneemt. Tijdens de V-golf stroomt het bloed vervolgens naar het rechter atrium van het hart. Ten slotte verschijnt de Y-sink in de progressiecurve van de centrale veneuze druk, waarbij het lichaam bloed uit het hart afgeeft en met druk in de ader pompt. Vervolgens herhaalt de cyclus zich bij de volgende hartslag.
Ziekten en kwalen
Afwijkingen in de centrale veneuze druk kunnen wijzen op verschillende ziekten en syndromen. Volumetekort leidt bijvoorbeeld tot abnormale bevindingen wanneer de centrale veneuze druk wordt gemeten. Volumedeficiëntie, of hypovolemie, is de medische term voor een voorwaarde waarin er te weinig bloed in de circulatie Een volumetekort kan duiden op bloedverlies, zelfs als de bloeding niet het gevolg is van uitwendig letsel. De centrale veneuze druk geeft dus ook een indirecte aanwijzing voor de aanwezigheid van inwendige bloedingen. De geneeskunde maakt onderscheid tussen absolute en relatieve volumedeficiëntie. Bij absolute volumedeficiëntie is bloedverlies de oorzaak van het syndroom; bij relatief volumetekort, aan de andere kant, zwakke punten in de cardiovasculair systeem ervoor zorgen dat het bloed niet goed door het organisme wordt verdeeld en dus niet in staat is om alle delen van het lichaam adequaat te voeden. Naast volumetekort kan abnormale centrale veneuze druk ook wijzen op een specifieke verzwakking van de hartspier, ook wel bekend als hartfalen Omdat artsen de centrale veneuze druk in de ader voor het rechter atrium van het hart meten, is het bijzonder gevoelig voor veranderingen in de hartactiviteit aan de rechterkant. Rechtsaf hartfalen kan worden veroorzaakt door verschillende onderliggende ziekten en aangeboren of verworven misvormingen. Bovendien verstoringen van de water-elektrolyt evenwicht manifesteren zich mogelijk in de centraal veneuze druk: de verhouding tussen vloeistof en elektrolyten is gestoord. De oorzaak van een dergelijke onbalans is bijvoorbeeld overhydratie, ook wel hyperhydratie genoemd. In dit geval is het water inhoud van het menselijk lichaam stijgt boven het normale niveau - hetzij door abnormale vochtopname of door aandoeningen van het hart of de nieren. Hormonale stoornissen kunnen ook hyperhydratie veroorzaken.
